گیاه خواری و سلامت دندان ها

گیاه خواری دارای مجموعه‌ای از فواید بهداشتی اثبات شده می باشد ، اما آیا می تواند برای سلامت دهان شما تاثیر گذار باشد؟ این مورد بستگی به رژیم غذایی شما دارد! گیاهخواری مطمئناً شما را ترغیب می کند که رژیم غذایی سالم تری داشته باشید و گیاهان را انتخاب کنید و این می تواند برای سلامت دهان و دندان شما تاثیر بسیار مثبتی داشته باشد. هر رژیم غذایی برای دندان های شما مناسب نمی باشد.

گیاه خواری و عدم استفاده از انواع گوشت روشی که بسیاری از افراد برای رژیم غذایی خود در نظر گرفته اند . نگرانی های افراد درباره سلامتی و افزایش چربی و کلسترول باعث شده است که بسیاری از افراد به رژیم گیاه خواری روی آورند. اما در نتیجه این نوع رژیم غذایی ممکن است کمبودهایی از نظر مواد مغذی ایجاد شود که در معاینات دندانپزشکی خود را نشان می دهد.

مواد غذایی لازم برای بدن در رژیم گیاه خواری

اگرچه رژیم های گیاهی متفاوت است و معمولا افرادی که گرایش گیاه خواری دارند در مورد تغذیه و رژیم غذایی خود از روش های گوناگون استفاده میکنند ، اما برخی از گیاه خواران به ویژه کسانی که هیچ غذایی با منشأ حیوانی مصرف نمی کنند می توانند با کمبودهای کلسیم ، ویتامین D ، ریبوفلاوین ، ویتامین B 12 یا پروتئینهای کامل مواجه شوند.

مطالعات نشان می دهد که با خوردن مقدار مناسب میوه ، سبزیجات ، غلات و حبوبات می توانند مواد مغذی مورد نیاز خود را بدست آورند. اما این موضوع در صورتی میتواند قابل قبول باشد که فرد در مورد نحوه تغذیه خود دقت لازم را داشته باشد اما در میان افرادی که رژیم گیاه خواری را انتخاب کرده اند ، هستند افرادی که به این موارد توجه نداشته و یا حتی از اهمیت آن غافل هستند.

راه حل چیست ؟

این نکته برای شما مهم است که بدانید به عنوان فردی که رژیم گیاه خواری را انتخاب کرده است و یا هر کسی که تصمیم به اتخاذ یک رژیم گیاهخواری می کند، از دندانپزشک یا متخصص تغذیه خود بخواهد تا در مورد تعویض غذاها برای دریافت همه مواد مغذی لازم ، مشورت کند. او همچنین پیشنهاد می کند که روزانه چندین ویتامین مصرف کنید.

قطعا این موضوع را میدانید و به آن آگاه هستید که دندانها ممکن است در صورت کمبود ویتامین D نرم شوند و در معرض پوسیدگی و بیماری پریودنتال قرار بگیرند. ویتامین D در بدن با قرار گرفتن در معرض آفتاب تولید می شود ، بنابراین کمبودها نادر است اما می تواند در افرادی که شیر یا ماهی مصرف نمی کنند ایجاد شود. اضافه کردن مارگارین های گیاهی یا شیر سویا به رژیم غذایی ممکن است مشکل را برطرف کند.

آنچه می خوریم چگونه بر سلامت دهان و دندان تأثیر می گذارد ؟

بیاید کمی به این سوال و اهمیت آن بپردزایم ، ممکن است با بهبود رژیم غذایی ، بتوانید از دو بیماری شایع دنیای مدرن امروزی یعنی پوسیدگی دندان (پوسیدگی) و بیماری پریودنتال (لثه) جلوگیری کنید. پوسیدگی منجر به از بین رفتن دندانها و سایر بافتهای سخت دهان توسط اسیدهای باکتریهای دهان می شود.

برخی غذاها و ترکیبات غذایی با سطوح بالاتر باکتریهای ایجاد کننده پوسیدگی مرتبط هستند. اگرچه تغذیه ضعیف به طور مستقیم باعث بیماری پریودنتال نمی شود ، اما بسیاری از محققان معتقدند که با ضعف تغذیه این بیماری سریعتر پیشرفت می کند و در بیمارانی که مواد مغذی لازم بدنشان تأمین نمی شود ، شدیدتر است

تغذیه ضعیف بر کل سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارد و از این طریق حساسیت به بسیاری از اختلالات را افزایش می دهد. مشخص شده است که افراد دارای سیستم ایمنی بدن در معرض خطر بیشتری برای بیماری پریودنتال قرار دارند.

علاوه بر این ، تحقیقات نشان می دهد که بین سلامت دهان و دندان و شرایط سیستمی مانند دیابت و بیماری های قلبی عروقی ارتباط وجود دارد. بنابراین خوردن انواع غذاها به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل ، نه تنها سلامت دندان شما را بهبود می بخشد ، بلکه افزایش فیبر و ویتامین همچنین ممکن است خطر سایر بیماری ها را کاهش دهد.

عوامل موثر در ایجاد تورم پاپیلا زبان چیست حتما بخوانید : پاپیلا چیست و چه درمانی دارد ؟

چگونه می توانیم وعده های غذایی و میان وعده های خود را برای ارتقاء سلامت دهان و دندان برنامه ریزی کنیم؟

یک رژیم غذایی متعادل بخورید که تنوع دارد. عادتهای غذایی ایجاد کنید که از توصیه های سازمان های معتبر بهداشتی پیروی می کند. اگر گیاهخوار نیستید غذاها را از پنج گروه اصلی غذایی انتخاب کنید: میوه ، سبزیجات ، نان و غلات ، شیر و لبنیات و گوشت ، مرغ ، ماهی یا لوبیا. از رژیم های غذایی هوسانه و بی بنیه  که باعث کم شدن یا از بین رفتن مواد مغذی خوراکی ها می شوند خودداری کنید. این نوع غذاها معمولاً منجر به کمبود ویتامین یا مواد معدنی می شوند.

همیشه با نوشیدن آب زیادی دهان را مرطوب نگه دارید. بزاق از هر دو بافت نرم وسفت دهان محافظت می کند. اگر دهان خشک دارید ، رژیم غذایی خود را با آب نبات یا آدامس بدون قند تکمیل کنید تا بزاق تحریک شود.

خطرات مرتبط با رژیم وگان یا گیاه خواری

بیایید به این سوال پاسخ دهیم که آیا رژیم وگان یا همان گیاه خواری با خطراتی همراه است ؟ در جواب این سوال باید بگوییم که در صورتی که به درستی اطلاع یا آموزش در مورد این روش ندیده باشد، گیاهخواران می توانند به احتمال بسیار دچار مشکلاتی بسیاری در سلامت دندان ها گردند که عبارتنداز:

  • پوسیدگی دندان
  • افزایش سطح PH اسیدی در دهان
  • عدم تولید بزاق

در مقایسه با رژیم غذایی معمولی که افراد دارند، گیاهخواران به علت حذف بعضی از مواد غذایی از رژیم غذایی خود، ممکن است با مشکلات بیشتر روبرو گردند. درست است، حذف بعضی از مواد غذایی از رژیم غذایی امکان دارد به ویتامین‌ها و مواد مغذی کلیدی همچون ویتامین D و کلسیم تبدیل گردد که برای سلامت کلی دندان ها می توانند حیاتی باشند.

برای درک بهتر این موضوع لازم است شما را با برخی از خطرات کلیدی که باید زمان پیروی از رژیم غذایی وگان به عنوان یک گیاه خوار از آنها آگاه گردید ، نگاهی بیاندازیم :

1- کلسیم

کلسیم می تواند یک احتیاج اصلی برای بدن انسان باشد که نه تنها از سلامت استخوان ها حمایت می نماید، بلکه می تواند سلامت دندان ها و لثه ها را هم تضمین نماییم. ماهی و محصولات لبنی از بهترین منابع کلسیم می باشند. با این همه، این گزینه شامل وگان ها نخواهد شد.

به منظور رفع بدن از کلسیم، گیاهخواران رژیم غذایی خود را باید با مقدار کافی از منابع گیاهی که دارای کلسیم است تکمیل نمایند. برخی از منابع گیاهی که دارای کلسیم می باشند، عبارتند از: سویا، کلم پیچ، توفو، بادام، کلم بروکلی و … . پس لازم است به عنوان کسی که رژیم گیاه خواری را در نظر گرفته به بودن این مواد غذایی در رژیم روزانه خود توجه داشته باشید .

تاثیر رژیم گیاه خواری بر سلامت و بهداشت دندان ها

2- ویتامین D

از دیگر خطرات کلیدی که تاثیر رژیم گیاه خواری بر سلامت دندان ها و کل بدن خوهد داشت، مصرف ویتامین D است. ویتامین D به متظور جذب کلسیم مورد احتیاج می باشد. از بهترین منابع ویتامین D می توان به: ماهی چرب، تخم مرغ، شیر غنی شده و … اشاره نمود.

در کنار این مواد غذایی، بهترین منبع ویتامین D می تواند خورشید باشد. به منظور دریافت مقدار کافی ویتامین D، گیاهخواران می توانند صبح ها مدتی را در خارج از منزل و زیر نور خورشید وقت بگذرانند. البته این را هم اضافه نماییم که وگان ها همچنین ویتامین D را می توانند از غذاهای دیگر مانند قارچ هم تامین کنند.

قطعا به اهمیت این موضوع را میدانید که این خوراکی ها به عنوان یکی از مهمترین خوراکی هایی شناخته میشود که لازم است شما به عنوان فردی که از رژیم گیاه خواری پیروی میکنید در سبد تغذیه ای خود داشته باشید ، عدم حضور این مواد و یا حتی ناکافی بودن آنها میتواند برای سلامت شما خطرات جدی به همراه داشته باشد .

چگونه گیاه خواری سلامت لثه را بهبود می بخشد

بیایید کمی متفاوت تر به رژیم گیاه خواری نگاه کنیم . در بالا توضیح دادیم که عدم رعایت نکات مراقبتی و بهداشتی و عدم رعایت رژیم اصولی و درست میتواند برای سلامت دهان و دندان شما مشکل ایجاد کند و این مشکل میتواند مثلا به عنوان بیماری لثه و یا پریودنتال نیز شناخته شود ! اما میخواهیم به شما بگوییم تغذیه درست و اصولی در رژیم گیاه خواری میتواند نتیجه عکس داشته باشید و برای سلامت دندانها مفید نیز باشد .

قطعا شما هم موافقید که به دلیل این که لثه نقش اساسی در حفظ سلامت دندان های شما دارد ، وضعیت عمومی آنها نیز به اندازه سلامت دندان های شما اهمیت دارد. رژیم غذایی گیاهی سرشار از فیبر می باشد که می تواند پیشرفت بیماری های پریودنتال از جمله التهاب لثه را متوقف کند. افراد وگان ممکن است التهاب کمتری در لثه های خود داشته باشند. دلیل کاهش التهاب به دلیل مصرف چربی اشباع کمتر می باشد.

انتخاب رژیم غذایی بر میزان و نوع باکتری های موجود در دهان شما تأثیر می گذارد ، دلیل دیگری که باعث می شود گیاهخواران به طور قابل توجهی مشکلات التهاب لثه و پریودنتال کمتری داشته باشند. سطح بالای باکتری های مضر در دهان شما می تواند به لثه شما آسیب برساند و باعث به وجود آمدن مشکلات کلی در دندان های شما شود.

از خوردن این مواد اجتناب کنید

اینکه شما فردی با گرایش گیاه خواری هستید و یا یک فرد عادی تغییر در این موضوع ایجاد نمیکند که باید به نوع اغذیه و موادی که استفاده میکنید اهمیت دهید . همانطور که میدانید نوع اذیه میتواند ارتباط مستقیمی با سلامت دندان ها و از آن مهم تر سلامت بدن داشته باشد . پس لازم است به رژیم غذایی خود توجه کنید .

توجه داشته باشید که غذاهایی که به دندانهای شما می چسبند باعث پوسیدگی دندان می شوند و پوسیدگی دندان ها یکی از مشکلات بسیار رایج در میان افراد است . بنابراین هنگام مصرف تنقلات از خوردن خوراکی های شیرین و چسبنده مانند کیک ، آب نبات و میوه های خشک خودداری کنید. در عوض ، غذاهای سالمی مانند آجیل ، سبزیجات خام ، ماست ساده ، پنیر و آدامس بدون قند یا آب نبات را انتخاب کنید.

نکته مهم دیگری که لازم است به آن توجه داشته باشید این است که ، هنگامی که کربوهیدرات های قابل تخمیر مانند کراکر، کوکی و چیپس می خورید ، آنها را به عنوان بخشی از وعده غذایی خود میل کنید نه کل وعده غذایی. این خوراکی ها اسیدها را در دهان خنثی می کنند و باعث پوسیدگی دندان می شوند.

سوء تغذیه همیشه به این معنا نیست که شما تغذیه کاملی ندارید و یا محروم از خوردن انواع مختلف غذاها هستید ، بلکه سوء تغذیه (تغذیه بد) می تواند ناشی از خوردن بیش از حد مواد غذایی ناسالم باشد. هر بار که آنها را می خورید ، محیطی برای رشد باکتریهای دهانی ایجاد می کنید.

علاوه بر این ، مطالعات نشان می دهد که پرخوری به همان اندازه که با بیماری های قلبی ، چاقی ، دیابت و فشار خون بالا در ارتباط است با بیماری های دندانی نیز ارتباط دارد. بنابراین عادت های پرخوری بیش از حد از هر چیز بایستی حتما ترک شود.

این نکات گرچه در نگاه اول چندان مهم به چشم نمی آیند و یا حتی برای شما عجیب باشد ، اما لازم است بدانید بسیاری از افراد همین نکات را رعایت نکرده و به راحتی به سلامت و بهداشت دندان های خود آسیب وارد میکنند ، پس باز هم تاکید میکنیم به نوع تذیه خود چه به عنوان فردی با رژیم گیاه خواری و یا فردی عادی حتما اهمیت دهید .

فیشور سیلانت یا شیار پوش روشی برای جلوگیری پوسیدگی دندان حتما بخوانید : فیشور سیلانت روشی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان

گیاه خواران برای حفظ سلامت دندانشان چه کنند؟

برای حفظ سلامت دهان ودندان ها باید تعادل را رعایت کرد. بنابراین اگر رژیم گیاه خواری را انتخاب کرده اید، باید مواد مورد نیاز بدن را تامین کنید. اگر گیاهخوار هستید، باید برای حفظ سلامت دهان ودندان چند نکته را رعایت کنید:

  • غذاهای متنوع و سرشار از آجیل ها، دانه ها، میوه ها و سبزیجات تازه، دانه توفو، حبوبات و لبنیات بخورید. بدن برای جذب کلسیم به ویتامین آ، دی و کا نیاز دارد.
  • به جای غذاهای فرآوری شده، غذاهای کامل بخورید، زیرا غذاهای فرآوری شده سرشار از قند هستند. به یاد داشته باشید که سس سالاد نیز حاوی مقدار زیادی قند و اسید است.
  • بیش از یک بار در روز غذاها و نوشیدنی های قندی و اسیدی (چه قند طبیعی و چه قند مصنوعی) نخورید و پس از آن حتما دهانتان را بشویید.
  • حداقل روزی دو بار و هر بار به مدت دو دقیقه مسواک بزنید و حداقل روزی یک بار از نخ دندان استفاده کنید.
  • مصرف غذاها و مکمل هایی را که حاوی مقدار زیادی ویتامین هستند، فراموش نکنید.
  • برای تامین ویتامین دی بدنتان به طور طبیعی در روز و زیر نور آفتاب قدم بزنید.

چه موقع باید در مورد وضعیت تغذیه مان با دندانپزشک خود مشورت کنیم؟

اگر مطمئن نیستید که چگونه رژیم غذایی شما می توادن بر سلامت دهان شما تأثیر بگذارد همیشه از دندانپزشک خود سؤال کنید. شرایطی مانند افتادن دندان ها، درد یا اختلال در عملکرد مفصل فک می تواند جویدگی را مختل کند.  اغلب در افراد سالخورده ، کسانی که منع غذایی دارند و افرادی که تحت معالجه پزشکی قرار می گیرند مشاهده می شود.

افرادی که این مشکلات را تجربه می کنند ممکن است در اثر عدم مصرف وعده های غذایی متعادل در زمانی که بسیار مهم است ، بسیار ضعیف شوند. این ضعف میتواند چه در کوتاه مدت و چه در دراز مدت آسیب های جدی برای سلامت دندان ها و از آن مهم تر به سلامت بدن وارد کند . پس حتما در مورد روش تغذیه خود با پزشک خود صحبت کنید .

و اما نکته ای که همواره به آن تاکید کرده ایم برای رعایت بهداشت و سلامت دندان های خود علاوه بر رعایت نکات اصولی در مورد تغذیه حتما مسواک زدن به روش صحیح و استفاده از نخ دندان را نیز به خاطر داشته باشید و از همه این موارد مهم تر با مراجعات دوره ای خود میتوانید به طور چشمگیری از بروز مشکلات مربوط به دندان جلوگیری و یا آن را در همان مراحل اولیه تشخیص و درمان کنید .

تماس با مطب دکتر پیام حیاتی