فیشور سیلانت یا شیار پوش
فیشور سیلانت یا شیار پوش یکی از روش های رایج در دندانپزشکی کودک است ، با استفاده از این روش میتوان به طور چشمگیری از بروز پوسیدگی های دندانی در کودکان جلوگیری کرد . در فیشور سیلانت در سطح جونده دندانهای عقب دهان(دندانهای آسیا)، معمولا فرو رفتگی و شیارهای ظریف و عمیقی وجود دارد که با فیشور سیلانت این شیارها پوشانده میشود.
باید بدانید فیشور سیلانت ها یا شیار پوش را می توان روی هر دندانی با حفره یا فیشور قرار داد، اما معمولاً برای دندان های آسیاب شش ساله دائمی، دندان های آسیاب دوازده ساله و گاهی اوقات حتی دندان های ثنایای جانبی یا دندان لترال تجویز می شوند. . در برخی موارد که کودک ممکن است در رده خطر بالایی برای پوسیدگی دندان قرار گیرد، فیشورسیلانت ها حتی روی دندان های آسیاب کودک قرار می گیرند.
فیشور سیلانت یا شیار پوش دندان چیست ؟
شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید که فیشور سیلانت از دو کلمه فیشور (شيار) و سیلانت (پوشاندن) تشکیل شده است و همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم این کلمه به معنای پوشاندن شیار های دندان می باشد. یکی ازکارهایی که برای جلوگیری از پوسیدگی می توانید انجام دهید این است که این شیارها را با موادی به نام فیشور سیلانت مسدود کنید. هنگامی که شیارهای دندان صاف شود مواد غذایی در بین آن ها کمتر مانده و احتمال پوسیدگی کمتر می شود.
همانطور که میدانید بر روی سطح جونده دندان های آسیایی شیارهای ریز و درشت متعددی وجود دارند که با استفاده ازاین شیار ها می توان عمل جویدن و آسیاب کردن غذا را بهتر انجام داد . در بعضی مواقع این شیار ها عمیق هستند و نمی توان با مسواک آن ها را به خوبی تمیز کرد .
هنگامی که مواد غذایی در اعماق شیار باقی بمانند توسط میکروب های دندان تجزیه می شوند . در اثر تجریه اسید تولید می شود که این اسید سبب صدمه دیدن ساختار دندان می شود. به مرور زمان و با تولید اسید های بیشتر دندان دچار پوسیدگی می شود . به همین دلیل از این روش برای جلوگیری از پوسیدگی دندان استفاده میشود .
مزایا و معایب فیشور سیلانت یا شیار پوش چیست
قطعا شما هم به این موضوع توجه دارید که هر روش درمانی درکنار نکات مثبت خود میتواند دارای نکات منفی مختلفی نیز باشد که لازم است قبل از انجام این روش در مورد مزایا و معایب آن اطلاعات کافی داشته باشید که در زیر در مورد هر کدام با هم بیشتر صحبت خواهیم کرد .
مزایای فیشور سیلانت دندان
باید بگوییم که در حالت کلی انجام فیشور سیلانت برای دندانهای کودک مزایای زیادی دارد که مهم ترین آن پیشگیری از پوسیدگی دندانهای کودک است. از دیگر مزایای این روش برای سلامت دندان ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تمیزکردن فیشورهای عمیق را آسان تر می کند
- تا حد زیادی از پوسیدگی دندان پیشگیری می کند
- مراحل اولیه پوسیدگی دندان را معکوس می کند
- از دندان های دائمی تازه درآمده کودکان محافظت می کند
- با استفاده از این روش کودک دیگر نیازی به پر کردن دندان ندارد
معایب و عوارض فیشورسیلانت دندان
این روش نیز همانند بسیاری از روش های دیگر دارای معایب مختلفی است . از معایب این روش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- در اغلب موارد سیلانت ها در می آیند یا فرسوده می شوند زیرا در حین قرار دادن سیلنت ها دندان باید خشک و بدون بزاق باشد و این کار در کودکان با توجه به بزاق زیادی که دارند مشکل است.
- 50 درصد از سیلانت ها 5 سال دوام می آورند.
- اگر سیلانت به خوبی روی دندان را پوشش ندهد و یا بخشی از آن جدا شود دندان دچار پوسیدگی می شود و قسمت زیادی از آن باید پر شود .
- به طور میانگین، شیار پوش روی دندانها هر 6 ماه یکبار باید توسط دندانپزشک کودک معاینه شود تا در صورت افتادن جایگزین شود .
- برای انجام موفقیت آمیز فیشور سیلانت دندان باید کاملا بدون بزاق باشد با توجه به این کودکان دندان های کوچک و بزاق زیادی دارند این کار مشکل است.
- در صورتی که سیلانت دربیاید، دندان به وضعیت اولیه خود برمی گردد و سیلانت را می توان تعویض کرد.
- یکی از خطرات سیلانت ها این است که بخشی از سیلانت ها جدا می شود و بخشی به دندان می چسبد یا سیلانت به خوبی روی دندان را پوشش نمی دهد. در صورتی که این اتفاق بیفتند، دندان مورد نظر دچار پوسیدگی می شود و وقتی پوسیدگی تشخیص داده شد باید قسمت زیادی از دندان پر شود.
- با گرفتن عکس بهتر می توان این مساله را متوجه شد و این کار باید در زمان های مناسب صورت بگیرد.
 |
حتما بخوانید : گیر غذایی چه مشکلاتی برای سلامتی دارد ؟ |
آیا فیشور سیلانت همان پرکردن دندان است ؟
ممکن است این سوال برای شما هم مطرح باشد ، در جواب به سوال بالا باید بگوییم ؛ خیر ، پرکردگی ها برای بازگرداندن شکل، ظاهر و عملکرد طبیعی دندان ها استفاده می شوند. این امر با پر کردن حفره های ناشی از پوسیدگی دندان به دست می آید و این میزان از پرکردگی بستگی زیادی به حجم پوسیدگی دندان دارد .
در مقابل پرکردن دندان باید بگوییم همانطور که در تعریف بالا گفتیم ، فیشور سیلانت ها درمان های پیشگیرانه ای برای پوسیدگی دندان هستند که شیارهای طبیعی در دندان های پشتی (آسیابی) را پر می کنند. فیشورسیلانت ها و پرکننده ها از مواد مشابهی از جمله کامپوزیت ها یا گلاس آینومر استفاده می کنند، اما با قوام های متفاوت.
چگونه فیشور سیلانت روی دندانها قرار داده میشود
در مورد چگونگی انجام این روش و باید ها و نبایدهای آن باید بگوییم که در حالت کلی قرار دادن فیشور سیلانت روی دندانها فرآیندی نسبتاً آسان است و برای انجام آن لازم است نکات زیر با دقت انجام شود :
- ابتدا دندانها از پلاک یا ذرات غذا تمیز می‌شوند و پس از آن به طور کامل از نظر پوسیدگی بررسی میشود.
- هر دندان جداگانه خشک شده و توسط مواد جاذب رطوبت احاطه میشود. درنتیجه در تمام مراحل انجام کار خشک باقی می‌ماند.
- دندان بوسیله یک ژل اچ کننده ملایم (ژل اسید اچ) تمیز میشود تا سطح دندان زبر شده و در محل اتصال، میزان چسبندگی سیلانت و دندان بالا برود.
- در مرحله بعد ژل شسته شده و دندانها دوباره خشک میشود.
- بسته به نوع مواد مورد استفاده، قبل از قرار دادن سیلانت که بسیار چسبنده است، یک لایه نازک از مواد اتصال دهنده روی دندان استفاده میشود.
- پس از آن با استفاده از یک قلم مو، محلول سیلانت مستقیما بر روی سطح جونده دندانها قرار داده میشود.
- سرانجام برای سفت شدن سیلانت ممکن است از لایت کیور (اشعه آبی) استفاده شود.
نکته مهم در این روش این است که دندانها باید به خوبی ایزوله شوند تا هیچگونه آلودگی مانند بزاق بر اتصال سیلانت به دندان تأثیر نامطلوب نگذارد. در صورت تشخیص پوسیدگی کوچک، میتوان از لیزر یا فرز دندانپزشکی برای پاکسازی آلودگی قبل از هرگونه قرار دادن مواد استفاده کرد.
آیا فیشور سیلانت برای کودک شما لازم است ؟
همانطور که گفتیم فیشور سیلانت یا شیار پوش یک گزینه درمانی پیشگیرانه است اما این روش درمانی برای هر کودکی ضروری نیست. اینکه آیا به این روش نیاز هست یا خی به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله :
- سن
- آکاهی از وضعیت دندانی
- وضعیت بهداشت دهان و دندان
- تاریخچه پوسیدگی دندانها
اگر شما به عنوان والدین کودک فکر می‌کنید که این درمان به نفع فرزندتان است ، لازم است در این زمینه با دندانپزشک کودک خود مشورت داشته باشید و مطمئن باشید که در صورت نیاز حتما انجام این کار توسط دندانپزشک تایید خواهد شد . به طور خلاصه باید توجه کنید که:
- اطمینان حاصل کنید که کودک شما هر 6 ماه یک بار توسط دندانپزشک ویزیت می شود تا سیلانت های موجود را بررسی کنید
- طمینان حاصل کنید که دندان های آسیاب تازه بیرون آمده در اسرع وقت ارزیابی می شوند.
- فیشور سیلانت مقرون به صرفه و غیر تهاجمی هستند.
- فیشور سیلانت ها در کنار رعایت بهداشت و رژیم غذایی مناسب، یک درمان پیشگیرانه عالی هستند.
بهترین زمان انجام فیشور سیلانت
زمان انجام فیشور سیلنت در اولین فرصت بعد از ظاهر شدن دندان و قبل از پوسیده شدن آن است. با توجه به اینکه دندان شماره شش در سن شش سالگی و دندان شماره هفت (دومین دندان آسیای بزرگ دایمی) حدودا در سن ۱۱ سالگی در دهان کودک ظاهر می شود، از این رو بهترین زمان انجام فیشورسیلنت برای دندان شماره شش، از سن شش تا هشت سالگی و برای دندان شماره هفت، از سن ۱۱ تا ۱۳ سالگی و برای دندانهای آسیای شیری سه تا چهار سالگی می باشد.
مدت زمان انجام فیشورسیلانت حدود یک دقیقه است و بلافاصله پس از انجام آن کودک میتواند غذا بخورد و مسواک بزند. فیشورسیلانت‌ها می‌توانند سال‌های زیادی (حدود پنج سال) بر روی دندان باقی بمانند، گاهی اوقات به علت جویدن مواد غذای سفت و چسبنده مانند آبنبات، ممکن است از جا کنده و شکسته شوند که در این صورت جهت اصلاح و قرار دادن مواد باید به دندانپزشک مراجعه شود.
چگونه از فیشور سیلانت مراقبت کنیم ؟
فیشور سیلانت ها یا شیاربندی ها بادوام هستند و می توانند برای ماه ها یا حتی سال ها در برابر نیروهای جویدن روزانه مقاومت کنند. البته همه افراد متفاوت هستند و پوشش محافظ ممکن است در افراد مختلف با سرعت های متفاوتی فرسوده شود. اگر در قرار دادن فیشور سیلانت مشکلی وجود داشته باشد، ممکن است طول عمر سیلانت را تحت تاثیر قرار دهد.
دندانهای سیلانت شده به سادگی میتواند مسواک زده شود یا از نخ دندان استفاده شود. از یک مسواک با موهای نرم و خمیر دندان دارای عامل بازسازی کننده مانند هیدروکسی آپاتیت (hydroxyapatite) وفلوراید استفاده کنید.
لازم است این نکته را به خاطر داشته باشید که سیلانت ممکن است در اثر مصرف زیاد چای و قهوه یا مواد غذایی رنگی دچار تغییر رنگ شود. اگر از مواد غذایی و جویدنی‌های چسبناک و انواع آدامس استفاده کنید ممکن است سیلانت کنده شود.
 |
حتما بخوانید : آیا ژنیتک در سلامت دندان ها موثر است ؟ |
آیا فیشور سیلانت برای بزرگسالان نیز کاربرد دارد ؟
معمولا، سیلانت در بزرگسالان استفاده نمی‌شود، گرچه برخی منابع مانند CDC و ADA ادعا می‌کنند که برای آنها نیز سیلانت میتواند از پوسیدگی جلوگیری کند. البته این موضوع هنوز در آزمایشات بالینی مورد آزمایش قرار نگرفته است.
به طور کلی بکارگیری سیلانت در بزرگسالان ایده مناسبی نمی‌باشد زیرا دندانها به مدت طولانی در معرض باکتری‌های دهان قرار گرفته‌اند. به احتمال زیاد ساختار پیچیده باکتری‌ها باعث میشود آنها روی سطوح شیارهای دندان در زیر سیلانت باقی بمانند.
برای بکارگیری سیلانت در افراد بزرگسال لازم است ابتدا شیارها تراشیده شده و با گاز ازن ضد عفونی شود و بلافاصله سیلانت روی محل قرار گیرد. این امر باعث کاهش خطر پوسیدگی سطح زیر سیلانت دندانها میشود.
آیا جایگزینی برای فیشور سیلنت وجود دارد ؟
هرچند این روش به عنوان یک روش آسان و مقرون به صرفه شناخته میشود اما باید بگوییم که برخی از دندانپزشکان کودکان استفاده از فلوراید را برای جلوگیری از پوسیدگی توصیه می کنند. البته این درمان بیشتر برای خردسالان تجویز می شود و لازم است هر 3-6 ماه یکبار تکرار شود.
باید این نکته مهم را به خاطر داشته باشید که گرچه فلوراید موجود در آب آشامیدنی و خمیر دندانهای فلوراید هم اثر ضدپوسیدگی دارد، اما اثر فیشورسیلنت از آن بیشتر است و نباید این موضوع را نادیده گرفت که ممکن است بنابر دلایلی میزان فلوراید کافی برای بدن تامین نشود و نیاز به روشی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان ها باشد.
هزینه شیار پوشی دندان چقدر است ؟
همانطور که گفتیم فیشور سیلانت یا همان شیارپوشی دندان یکی از روش‌های پیشگیرانه دندانپزشکی خصوصا برای بچه‌ها است؛ که با توجه به فواید شناخته‌شده آن امروزه طرفداران بسیار زیادی دارد. به‌همین دلیل بسیاری از افراد درباره قیمت‌ها و تعرفه‌های آن سوال می‌پرسند.
برای اینکه به‌طور دقیق بگوییم هزینه‌های فیشور سیلانت چه‌قدر است؛ ابتدا باید دندانپزشک اطلاعاتی از وضعیت و شرایط دندانهای فرد داشته باشد. مثلاً فرد متخصص دندانپزشکی باید بداند که چه تعداد دندان نیاز به شیارپوشی داشته و وضعیت سلامت دندانهای فرد در چه حدی است؟
با توجه به اینکه شیارها و شکاف‌های متعددی در سطح دندانهای آسیاب افراد بزرگسال و کودکان وجود دارد و این شیارها مکان مناسبی برای رشد جرم‌های دندانی و باکتری‌ها بوده و به‌مرور زمان باعث پوسیدگی دندانها می‌شوند، بهتر است دندانها توسط دندانپزشک شیاربندی شوند.
توصیه می‌کنیم از همان سنین کودکی فرزندانتان را به طور مرتب برای معاینه نزد دندانپزشک ببرید تا در صورت لزوم برای آنها شیار بندی انجام گیرد. این کار از هزینه‌های بالا برای ترمیم و عصب‌کشی دندانها در سال‌های آینده جلوگیری می‌کند. اما در نهایت تصمیم نهائی با دندانپزشک اطفال است که با توجه به بررسی‌ها و معاینه‌های لازم برای انجام فیشور سیلانت دندان کودکان تصمیم می‌گیرد.
ثبت ديدگاه