گیر غذایی چیست ؟
گیر غذایی یکی از شایع ترین مشکلاتی است که مراجعین به مطب های دندانپزشکی دارند. غذا زمانی بین دندان‌های شما گیر میکند که غذایی خورده می شود. گاهی اوقات می توانید آنها را بردارید، اما اغلب اوقات نمی توانید بدون نخ دندان این کار را انجام دهید. این گیر غذایی در صورت عدم درمان ممکن است در نهایت منجر به پوسیدگی دندان یا التهاب لثه شود.
ممکن است لحظات خجالت‌آوری را تجربه کرده باشید که در آن یک تکه سالاد سبز بین دندان‌هایتان گیر کرده است، برای دیگران قابل مشاهده است اما ممکن است خودتان حتی متوجه آن نشوید. هنگامی که یک تکه بزرگ گوشت در پشت دندان شما به دام افتاده باشد، می تواند آزاردهنده باشد و باعث ایجاد ناراحتی شود. جدا از لحظات ناخوشایند گیر غذایی ، گاهی اوقات وقتی گیر غذا به لثه ها می رسد، می تواند لثه ها را تحریک کند و باعث تورم و درد لثه های شما شود.
دلایل گیر غذایی چیست ؟
اینکه چرا شما دچار گیر غذایی میشوید ، دلایل مختلفی دارد که لازم است هر کدام از این دلایل بررسی و راه های مناسب درمانی برای آن انجام شود ، مهم ترین علت گیر کردن غذا بین دندان وجود فاصله زیاد بین دندان ها است. این فاصله می تواند در اثر از دست رفتن یکی از دندان ها، شکستن یا لب پر شدن یکی از دندان ها، بیماری لثه یا ناهنجاری فک به وجود آمده باشد. فاصله طبیعی بین دندان ها باید به قدری باشد که تنها نخ دندان بتواند وارد این فضا شود.
دیگر علت گیر غذایی ، پوسیدگی دندان است. وجود پوسیدگی بین دو دندان یکی از رایج ترین مکان ها برای گیر کردن مواد غذایی است. اگر دچار پوسیدگی هستید، ابتلا به دام غذایی می تواند پوسیدگی را تشدید کند و در صورت عدم درمان به از دست رفتن دندان بیانجامد.
به طور کلی میتوان از جمله مهم ترین عللی که باعث ایجاد گیر غذایی میشود را در موارد زیر مورد بررسی قرار داد که عبارتند از :
- وجود فاصله و فضای غیرمتعارف در بین دندان‌ها
- نامرتبی و عدم چینش مناسب دندان‌ها در داخل دهان
- پوسیدگی و از بین رفتن تاج دندان
- ایجاد خلل و فرج بر روی قسمت‌های مختلف دندان‌ها ، به طوری که نظافت این حفره‌ها بسیار سخت و دردآور است.
- وجود دندان شکسته در دهان مخصوصاً در بین دندان‌های عقبی و آسیایی
- ابتلا فرد به بیماری‌های خاصی همچون تحلیل لثه و استخوان
- پر کردن غیراصولی و بیش از حد دندان
- استفاده از کامپوزیت و روش‌های معیوب و غیر استاندارد برای رفع سایش و خرابی دندان‌ها
عدم توجه به هر یک از موارد گفته شده و در نهایت گیر غذایی ، میتواند مشکلات بسیاری را برای سلامتی و بهداشت دهان و دندا ایجاد کند و ما برای اینکه شما به طور کامل با این مشکلات آشنا شوید ، مهم ترین آنها را در ادامه این بحث گرد هم آورده ایم .
مشکلات گیر غذایی برای سلامت دندان ها
همانطور که اشاره کردیم گیر غذایی نه تنها برای سلامت فردی بلکه برا سلامت و بهداشت دهان و دندان نیز مشکل ساز است . بگذارید کمی ساده تر بگوییم عدم توجه به این وضعیت و بی تفاوتی در درمان آن میتواند باعث ایجاد پوسیدگی های گسترده و در نهایت از دست دادن یک و یا حتی چندین دندان شود . اگر بخواهیم در مورد مشکلات گیر غذایی برای بهداشت دهان و دندان بگوییم ، لازم است موارد زیر را مورد بررسی بیشتر قرار دهیم :
1- بوی بد دهان و تنفس بد بو
ممکن است متوجه نباشید اما یکی از مشکلات شایع برای افرادی که تنفسی بد بو دارند ، همین گیر غذایی است . باید بدانید که همیشه خرابی دندان و یا عفونت بخش های مختلف دهان، منشأ بوی بد آن نیستند؛ بلکه در اغلب اوقات تکه‌های غذایی که در بخش‌های مختلف دهان به دام می‌افتند بعد از گذشت مدت زمانی فاسد شده و بوی مشمئز کننده‌ای را تولید می کنند.
این بو در فضای دهان پیچیده و باعث تنفس متعفن و بدبو می گردد که می تواند خود فرد و اطرافیانش را آزار دهد. به همین دلیل است که توصیه میکنیم در صورتی که تنفسی بد بود دارید با دندانپزشک خود مشورت کنید چرا که ممکن است این مشکل علتی ساده مثل گیر غذایی و یا علتی مهم تر مثل عفونت دندانی و یا دهانی باشد .
2- تخریب بافت مقاوم و مستحکم دندان ها
تحقیقات نشان داده هر یک از دندان‌های انسان دارای استحکام و مقاومت معادل ۶۰۰ دی سیبل و بیشتر است. با این حال، این مقاومت وقتی در برابر فعالیت مداوم میکروارگانیسم‌ها و محیط های اسیدی قرار می‌گیرد، دچار تخریب شده و از بین می رود. در نتیجه دندان دچار خرابی و فرسودگی می شود و این روند گاهی تا مرحله ای پیش می رود که چاره‌ای جز کشیدن دندان وجود ندارد.
یک بی توجهی ساده در نکات مراقبتی و بهداشتی و عدم مراجعه به موقع برای بررسی و علت یابی مشکلات دهانی میتواند منجر به اتفاقات جبران ناپذیر بیشتری برای سلامت و بهداشت دهان و دندان شود ، به خاطر داشته باشید آسیب های جدی به بافت های دهانی درمان های گران و اذیت شدن بسیار زیاد بیمار را به همراه دارد .
 |
حتما بخوانید : مزیودنس چیست و چه درمانی دارد ؟ |
3- خون ریزی لثه
یک عادت خطرناک و گاها عدم آگاهی برخی در انجام یک عادت میتواند لطمه های زیان آوری برای سلامت دندان ها به همراه داشته باشید ، در یک مثال ساده میتوان گفت ، استفاده از وسایل تیز یا فشار دادن بیش از اندازه ابزارهایی که با آن می خواهید تیکه‌های غذا را از دهان خارج کنید، باعث خون ریزی لثه می شود. خون ریزی لثه علاوه بر اینکه التهاب و حساسیت فضای دهان را افزایش میدهد.
به خاطر داشته باشید این عمل و مشکلات مربوط به آن به خصوص در افرادی که از بیماری عدم انعقاد خون رنج می‌برند میتواند بسیار خطرناک باشد. پس به جای انجام یک عمل مخرب که نه تنها به لثه و بافت دندان و دهان شما آسیب وارد میکند ، با مراجعه به دندانپزشکی به راحتی آن را میتوان برطرف کرد .
فراموش نکنید استفاده از ابزارهایی مثل خلال دندان هرچند در گذشته بسیار مورد توجه و استفاده قرار داشته است ، اما طی تحقیقات جدید به عنوان یک ابزار مخرب برای بافت دهان و لثه شناخته شده است ، گاها شکسته شدن و باقی ماندن تکه ای این وسیله در دهان میتواند باعث بروز مشکلات بسیار زیادی شود .
4- عفونت لثه و دندان
شاید باور این موضوع کمی سخت و حتی ترسناک باشد ، اما لازم است بدانید گیر غذایی در مواردی میتواند باعث عفونت لثه و دندان شود . باقی ماندن غذا در بین دندان می تواند شرایط مناسب و فوق العاده‌ای را برای فعالیت‌های انواع باکتری‌های تجزیه کننده ایجاد کند.
به زبان دیگر استفاده از مواد خوراکی سخت و کش‌دار شیرین به تنهایی بستر و زمینه بروز عفونت را فراهم می نماید. اگر این عفونت از دهان خارج نشده باشد، نه تنها به بافت های عمیق‌تر لثه نفوذ میکند، بلکه ممکن است مشکلات خیلی جدی را برای فرد به وجود آورد.
5- سایش و تحلیل لثه
بالاتر توضیح دادیم که استفاده مداوم از خلال دندان و ابزارهای مختلف برای خارج کردن تکه‌های گیر افتاده غذا از بین دندان‌ها به مرور زمان به لثه فشار آورده و موجب تحلیل آن میشود. هرچند در تقویت و تشدید این مبحث نباید از بیماری‌های زمینه ای چشم پوشی کرد.
فراموش نکنید این عمل نه تنها باعث ایجاد مشکلاتی مثل عقونت لثه و دندان ، در اثر باقی ماندن قطعه ای این ابزار در دهان و یا لثه میباشد بلکه در دراز مدت باعث مشکلات جدی تر از جمله تحلیل لثه برای فرد میشود ، پس حتما در استفاده از این ابزارآلات و یا ترک عادت استفاده از آن جدی باشید
6- فاصله افتادن بین دندان‌ها
اصلی‌ترین دلیل گیر غذایی در بین دندان ها ایجاد فاصله‌ای است که به دلایل مختلفی در بین دندان‌ها ایجاد میشود. استفاده از ابزارهای فلزی و چوبی برای خارج کردن تکه‌های غذا سبب فشار آوردن زیاد به دندان‌ها میشود. این امر به مرور زمان باعث می‌گردد تا فاصله بین دندان‌ها بیشتر و بیشتر گردد؛ به طوری که بعد از گذشت مدت‌زمانی شما برای مرتب کردن دندان‌ها نیاز به انجام پروسه ارتودنسی خواهید داشت.
هرچند این فاصله بین دندان ها همیشه هم به علت عدم رعایت بهداشت و یا عدم رعایت نکات مراقبتی نیست و در مواردی بسیاری از افراد به طور طبیعی دندان هایی با فاصله از هم دیگر را دارند که در این موارد نیز توصیه میکنم حتما اقدام به اصلاح این وضعیت نمایند که نه تنها باعث جلوگیری از گیر غذایی میشود بلکه در ظاهر و لبخند فرد نیز میتواند نقش مهم و ویژه ای را داشته باشد
7- حساس شدن لثه و احساس فشار نامتعارف بین دندان‌ها
به دلیل این که تکه‌ای از غذا در بین دندان‌ها گیر افتاده است، حس ناخوشایند و بدی به فرد غالب می شود. دلیل این امر آن است که این تکه غذایی به دندان های اطراف خود فشار می‌آورد، در نتیجه فرد مداوم با زبان خود در حال ور رفتن با دندان‌هایی است که غذا در بین آنها گیرکرده است.
تایید میکنید که این حالت که گاها نیز در میان افراد به صورت یک عادت خود را نشان میدهد ، چندان جالب نیست . شما میتوانید با درمان ساده گیر غذایی از این مشکل رهایی یافته و از بروز حالات و رفتارهایی نه چندان جالب جلوگیری کنید .
راههای جلوگیری از گیر غذایی کدام است
حالا که با مشکلات و علل گیر غذایی آشنا شدید ، لازم است راه های جلوگیری از آن را نیز بشناسید ، این راهکارها چندان هم سخت نیستند و به راحتی میتوانید آن را رعایت و از بروز مشکلات بزرگتر برای سلامتی دندان ها و دهان خود جلوگیری کنید . این راهکارها عبارتند از :
1- دهانتان را پس از هر بار غذا خوردن بشویید.
اول و شاید ساده ترین راه شستن دهان است ، شستن دهان ساده‌ترین روش برای خارج کردن غذا از بین دندان‌هاست. اگر در جایی هستید که دسترسی به مسواک و شوینده دهان ندارید فقط کافیست کمی آب قرقره کنید و دهانتان را با آب بشویید.
فراموش نکنید این راهکارها ممکن است در ظاهر ساده باشند ، اما به طور قابل توجهی از بروز مشکلات بعدی برای دهان و دندان شما جلوگیری میکنند ، پس حتما این موارد را رعایت کنید ، حتی همین شست و شوی ساده میتواند برای شما مفید باشد .
2- از نخ دندان استفاده کنید.
در مورد اهمیت و مزیت های استفاده از نخ دندان در مقالات و بحث های مختلف با هم صحبت کرده ایم و به شما گفته ایم که استفاده از وسیله تا چه اندازه برای بهداشت و سلامت دندان های شما لازم و ضروری است . نخ دندان را میتوان با جرات یک ابزار تخصصی برای خارج کردن مواد غذایی باقی مانده در بین دندان ها دانست ، بنابراین بهترین و کاربردی‌ترین وسیله برای افرادی است که زیاد با گیر غذایی بین دندان‌هایشان مواجه می‌شوند.
 |
حتما بخوانید : ژنتیک و پوسیدگی دندان چه ارتباطی با هم دارند ؟ |
3- مسواک بزنید.
شاید برایتان عجیب به نظر برسد اما اگر زیاد با مشکل گیر غذایی بین دندان‌هایتان مواجه میشوید بهتر است همیشه همراهتان مسواک داشته باشید تا بتوانید بعد از غذا خوردن سریع مسواک بزنید تا چیزی لایه دندان‌هایتان باقی نماند. مسواک میتواند یک وسیله کاربردی برای شما بهتر باشد .
اما شاید برای شما عجیب تر باشد که بگوییم ، برای استفاده از مسواک لازم نیست حتما خمیر دندان نیز به همراه داشته باشید و همان استفاده از مسواک خود به تنهایی میتواند تا حدود قابل توجه ای مواد غذایی باقی مانده را خارج و محیط دهانی شما را پاکسازی نماید.
4- به لقمه‌هایی که می‌خورید توجه کنید.
این نکته هم مهم است که نحوه خورد و خوراک و شیوه خوردن مواد غذایی را نیز اصلاح و حتی به آن توجه داشته باشید . پس اگر دائما با گیر کردن غذا بین دندانتان مواجه میشوید، حین غذا خوردن سعی کنید لقمه‌های کوچک‌تری را وارد دهانتان کنید تا هربار مواد غذایی کمتری را بجوید و راحت‌تر بتوانید از گیر کردن این مواد غذایی لای دندان‌هایتان جلوگیری کنید.
فراموش نکنید جویدن به خودی خود مساله مهمی است و هر چه بیشتر غذا را له کنید و به تکه‌های کوچک تبدیل کنید، نه تنها برای سلامتی بدن و حتی سیستم گوارش شما میتواند بسیار ارزشمند باشد بلکه به طور قابل توجهی میتواند احتمال اینکه چیزی لای دندانتان گیر کند کمتر است.
این توصیه ها را جدی بگیرید
همیشه پیشگیری بهتر و ازران تر از درمان است ، به همین دلیل قویا به شما توصیه میکنیم با مراجعات دوره ای و منظم و همچنین بررسی وضعیت بهداشت دهان و دندان خود از بروز مشکلاتی همچون گیر غذایی جلوگیری و یا حتی آن را به موقع درمان کنید .
فراموش نکنید همانطور که در بالا و به طور کامل بررسی کردیم ، عدم توجه به گیر غذایی میتواند برای شما دردسرهای زیادی ایجاد نماید و همانطور که گفتیم راه های پیشگیری ساده ای برای جلوگیری از بروز این مشکل وجود دارد که رعایت آن چندان هم سخت نیست ، پس باز هم تاکید میکنیم به نکات زیر توجه داشته باشید :
- سعی کنید از مواد غذایی نرم و بخارپز استفاده کنید و از مصرف مواد غذایی سفت و سخت دوری کنید.
- پروسه جویدن را طولانی کنید تا اندازه مواد غذایی به ریزترین حالت ممکن برسد تا به صورت کامل با بزاق دهان مخلوط شود.
- پسته، فندق و بادام را با دندان نشکنید.
- برای باز کردن گره یا لخت کردن سیم‌ها از دندان استفاده نکنید.
- از ابزارآلات فلزی و پلاستیکی که تیز هم هستند برای تمیز کردن فضای دهان و لای دندان‌ها استفاده نکنید.
فراموش نکنید
اگر دچار گیر غذایی یا به عبارتی دام غذا هستید، لبخند زدن و حرف زدن پس از هر وعده می تواند به چالش بزرگی برای شما تبدیل شود. هر بار مجبور هستید که بلافاصله پس از مصرف غذا به جای خلوتی بروید و دندان های خود را تمیز کنید. این کار در مهمانی ها و رستوران می تواند به معضل بزرگی تبدیل شود. به جز اینکه این حالت ناراحت کننده است، لثه شما نیز ممکن است به طور منفی تحت تاثیر قرار گیرد.
گیر کردن دائمی غذا بین دندان می تواند موجب تحلیل لثه و گاهی عفونت آن شود. نتیجه چنین حالتی ابتلا به بیماری لثه، حساسیت دندان یا حتی از دست رفتن دندان است. اگر هر بار مجبور هستید بین دندان های خود را نخ دندان بکشید، این کار می تواند به تدریج موجب حساسیت و سایش لثه شود.
فشار مداوم به دندان و بافت لثه برای خارج کردن مواد غذایی از بین آنها می تواند موجب خونریزی لثه و از بین رفتن بافت حامی دندان شود. نخ دندان یک بار در طول روز کافی است. بنابراین اگر دچار دام غذایی هستید و برای داشتن لبخندی زیبا مجبور به استفاده چند باره از نخ دندان در طول روز هستید، برای درمان و رفع مشکل اقدام کنید.
ثبت ديدگاه