اهمیت نخ بخیه در دندانپزشکی تا چه اندازه است ؟

نخ بخیه

نخ بخیه در دندانپزشکی به عنوان یکی از ملزومات مهم و اساسی در جراحی های مربوط به دندانپزشکی مورد استفاده قرار میگیرد . شاید در یک نگاه ساده این نخ و نوع آن چندان جلب توجه نداشته باشد اما لازم است بدانید ضرورت اهمیت در نوع انتخاب آن در طی شدن دوره درمانی بسیار مهم و ضروری است .

همانگونه که میدایند روزانه جراحی های متفاوت دهان و دندان در مطب های دندانپزشکی انجام می شود که پس از اتمام جراحی مستلزم زدن بخیه با روش های مختلف و با استفاده از نخ های گوناگون می باشد. لازم است در همین ابتدا بدانید که بخیه را به این دلیل میزنند تا بافت لثه به محل اصلی خود متصل شود، همچنین تعداد بخیه ای که زده می شود طبق نظر دندان پزشک برای هرشخص متفاوت می باشد.

معرفی انواع بخیه دندانپزشکی

همانطور که گفتیم روزانه جراحی های مختلفی در حوزه دندانپزشکی انجام میشود که معمولا از دو نوع رایج نح بخیه در این جراحی ها استفاده میشود که عبارتند از :

1- نخ بخیه قابل جذب

نخ قابل جذب نخی است که پس از جراحی خودبه خود جذب بدن می شود و نیازی به کشیده شدن ندارد، بدن قادر است که آن را جذب کند. نوع دیگر نخی می باشد که کشیدنی می باشد و قابل جذب نیست.

این نخ ها از مواد طبیعی و مصنوعی تشکیل می شوند، نوعی از آن ها که با استفاده از مواد طبیعی مانند روده حیوانات تشکیل می شود کات گوت نام دارد و نوعی دیگر که از مواد مصنوعی تشکیل می شوند، مانند پلی گلیکولیک اسید، پلی دی اکسانون و…می باشد.مدت زمان جذب شدن هرکدام از این مواد متفاوت می باشد، مواد طبیعی تقریبا 5 تا14 روز زمان میبرد و بخیه با مواد مصنوعی 2تا 4 هفته زمان لازم دارد، تا جذب شوند.

2- نخ بخیه غیر قابل جذب

این نوع نخ ها از موادی تشکیل شده اند که بدن قادر به جذب آن ها نمی باشد و باید نزد دندان پزشک کشیده شوند. این گونه نخ ها از جنس هایی مانند نایلون، پلی پروپیلن، پلی استر، ابریشم و پلی وینیلیدین تشکیل شده اند، زمان کشیده شدن این گونه نخ ها 7 الی 10 روز پس از جراحی مشخص می شود. بهتر است که برای کشیدن بخیه خودتان این کار را انجام ندهید، ابتدا  به دندان پزشک مراجعه کنید، پس از معاینه مشخص می شود که زمان مناسب برای کشیدن بخیه می باشد یا خیر.

حتما بخوانید : آیا استفاده از خلال دندان کار درستی است ؟

اصول انتخاب نخ بخیه

شاید برای شما عجیب باشد اما نوع انتهای نخ بخیه بسیار با اهمیت است ، انتخاب مواد بخیه توسط جراح، باید بر اساس دانش دقیقی باشد:

• ویژگی های بهبود بافت، که قرار است حاصل شوند.
• ویژگی های فیزیکی و بیولوژیکی مواد بخیه.
• وضعیت زخمی که قرار است بسته شود.
• دوره احتمالی پی از جراحی بیمار.

وقتی زخم به بیشترین استحکام می رسد، دیگر بخیه ها نیاز نیستند. در زخم هایی که آلوده شده اند نباید از نخ های چند منظوره استفاده کرد زیرا باکتری ها می توانند داخل آنها دوام بیاورند و می توانند آن را به یک نخ بخیه عفونی تبدیل کنند. در جاهایی که جنبه زیبایی مهم است، بسته بودن و ماندن طولانی مدت روی زخم و پرهیز از مواد حساسیت زا بهترین نتایج را در بر خواهد داشت. باید از کوچکترین مواد بخیه یک رشته ای مانند پلی آمید یا پرولین استفاده کرد.

نخ بخیه ایده آل چه ویژگی هایی دارد؟

برای میزان اهمیت نخ بخیه لازم است بدانید که یک نح بخیه ایده آل چه ویژگی های مهمی دارد ، از جمله این ویژگی ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

• در هر جراحی می تواند استفاده شود.
• به راحتی و به سادگی می توان با آن کار کرد.
• کمترین واکنش بافت را دارد.
• در برابر بریده شدن از استحکام بالایی برخوردار است.
• بدون هیچ خطری گره زده می شود و از امنیت بالایی برخوردار است.
• موجب پارگی، بریدگی، یا چروک و منقبض شدن بافت نمی شود.
• غیر حساسیت زا و غیر سرطان زا است.
• به صورت قابل پیش بینی جذب می شود بدون آنکه در بافت تغییری ایجاد شود.
• قیمت معقولی دارد.

اهمیت بخیه در روند بهبود زخم

اینکه استفاده از بخیه در جراحی های صورت گرفته چه در حوزه پزشکی و چه دندانپزشکی امر مهمی است ، بر کسی پوشیده نیست ، اینکه دندانپزشک با استفاده از نخ بخیه اقدام به بستن زخم ها میکند و این بسته شدن زخم روند درمانی را تسریع میکند همه از جمله موارد لزوم استفاده از بخیه است اما در حالت کلی میتوان اهمیت بخیه زدن را در موارد زیر خلاصه کرد :

الف – کمک به بهبود زخم

بهتر است بدانید که هدف اصلی از زدن بخیه ها ثابت نگه داشتن بافت نرم متحرک است ، مانند بافت فلپی که طی جراحی کشیدن دندان از بافت لثه کنده می شود. در چنین شرایطی نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد :

1- بافت را در تماس مستقیم با استخوان زیر آن نگه می دارد.

این کمک می کند که از استخوان محافظت شود، مانع ورود مواد خارجی (مانند بزاق، باکتری، ذرات غذا و غیره) به فضای بین بافت و استخوان می شود، و طی دوره ی بهبود، سرعت اتصال مجدد بافت به استخوان زیر آن را بالا می رود.

2- کمک می کند تا فاصله ی بین قسمت های از هم جدا شده ی زخم به حداقل میزان ممکن برسد.

لبه های بریده شده ی بافت در کنار یکدیگر قرار می گیرند، که تحت عنوان بستن اولیه ی زخم نامیده می شود. هر چه این فاصله کمتر باشد، به کاهش زمان مورد نیاز برای بهبود کمک می کند.

3- وجود آنها به مقاومت زخم کمک می کند.

یکی از مهم ترین عملکردهای بخیه این است که کمک می کند تا احتمال از هم گسستن زخم ها طی مراحل اولیه ی بهبود کاهش یابد.به همین دلیل است که همواره توصیه میشود برای بخیه از نخ بخیه مناسب و باکیفیت استفاده شود و حتی نحوه بخیه زدن نیز دارای اهمیت بالایی است .

 ب – کمک به کاهش خونریزی از زخم

ج – تاثیر مهارکنندگی بهبود زخم

شاید این یکی از ویژگی های بخیه باشد که چیزی از آن نمی دانسته اید. این ویژگی در روند بهبود زخم اختلال ایجاد می کند.

• بدن نخ بخیه را به عنوان شیء خارجی تلقی می کند. به همین دلیل حضور آن موجب التهاب و واکنش نسبت به “جسم خارجی” می شود. این فرایند، حداقل تا حدودی، مانع روند بهبود زخم خواهد شد.
• ویژگی استاندارد برخی از انواع مواد نخ های بخیه مانند ابریشم می تواند خاصیت جذب آنها را در پی داشته باشد و مایعات دهان و ذرات غذا را به درون زخم بکشد، بنابراین در فرایند بهبود زخم اختلال ایجاد خواهد کرد.

با همه ی این تفاسیر، هیچ یک از این اتفاقات، فواید بخیه زدن را تحت الشعاع قرار نخواهند داد، به این معنا که استفاده از آنها تنها کاری معمولی محسوب نمی شود بلکه به دلیل فواید بسیار آن انجام خواهد شد.

معایت بخیه کردن دندان چیست ؟

بخیه زدن دندان و یا هر زخمی در صورتی که از نخ بخیه درستی استفاده نشود میتون دارای معایب و نقاط ضعفی باشد که عبارتند از :

1- شی خارجی

زمانی که بخیه زده می شود، بدن آن را جسم خارجی تلقی می کند که واکنش و التهاب را در پی دارد و باعث می شود که در روند بهبودی اختلال ایجاد شود.

2- جنس نخ

استفاده از برخی انواع نخ بخیه مانند ابریشم خاصیت جذب دارند و می توانند ذرات غذا و مایعات را به داخل زخم جذب کنند که این قضیه می تواند مانع بهبودی زخم شود. درواقع زمانی که بافت نخ بخیه به صورت تابیده و بافته شده است، مکان مناسبی برای تجمع باکتری ها می شود، مایعات به داخل بدن نفوذ می کند و منجبر به نفوذ عفونت شده که در بهبودی تاثیر زیادی می گذارد و آن را به تاخیر می اندازد.

حتما بخوانید : همه چیز در رابطه با استفاده از مسواک زغالی

مراحل کشیدن انواع نخ بخیه دندانپزشکی

کشیدن نخ بخیه در مواردی که به تشخیص دندانپزشک از نخ بخیه غثر قابل جذب استفاده شده است یکی از مراحل درمانی است که لازم است شما برای انجام آن مجددا به دندانپزشکی مراجعه کنید و معمولا مراحل زیر برای این کار انجام میشود :

• امکان دارد دندان پزشک از شما بخواهد با دهان شویه ی آنتی باکتریال شستشو دهید.
• بعد از این که دهانتان را شستشو دادید دندان پزشک با استفاده از یک قیچی کوچک استریل شده بخیه ها را می چیند.
• سپس سرگره دار بخیه را با پنس از لثه بیرون می کشد.
• این کار را برای تمام بخیه ها انجام می دهد.

یک نکته مهم

بعید است زمانی که دندان پزشک بخیه ها را بیرون می کشد شما دردی احساس کنید ولی اگر احساس درد کردید با دندان پزشکتان مطرح کنید زیرا امکان دارد زمان مناسبی برای کشیده شدن بخیه نباشد و لثه هنوز خوب جوش نخورده است.

ممکن است یکی از بخیه ها زود تر از بقیه بخیه ها خارج شود، اگر این اتفاق برای شما افتاد بهتر است به دندان پزشک خود مراجعه کنید و بهترین تصمیم را در این مورد بگیرند ولی در کل مسئله مهمی نیست که شما نگران شوید.بعضی از اوقات دندان پزشک تشخیص و ترجیح می دهد با توجه به مدت زمان جذب بخیه جذبی دندان از آنها استفاده کند تا خود به خود جذب شوند و نیازبه کشیدن نداشته باشد .

نکاتی که باید بعد از بخیه زدن با انواع نخ بخیه دندانپزشکی رعایت کنید

رعیات این نکات بعد از استفاده از نخ بخیه در هر یک از درمان های دندانپزشکی کاملا ضروری است و لازم است به آن توجه شود که عبارتند از :

• حداقل تا 2 ساعت آب دهان خود را خارج نکنید و آن را قورت دهید
• تا 24 ساعت از مایعات سرد استفاده کنید
• مایعات را با نی استفاده نکنید
• از مصرف چای و دخانیات حداقل 24 ساعت خودداری کنید
• تا چند ساعت بعد از جراحی آب دهان خون آبه یا رگه های خونی دارد به هبچ عنوان نگران نباشید
• پنبه یا گاز روی محل جراحی خود داری کنید
• دارو هایی که تجویز شده برایتان را به موقع مصرف کنید
• فقط از دهان شویه ای که دندان پزشکتان تجویز کرده استفاده کنید
• اگر بعد از جراحی محل را بخیه زده اند بعد از یک هفته تا 10 روز برای کشیدن بخیه به دندان پزشک خود مراجعه کنید
• در صورتی که محل جراحی خون ریزی کرد حتما با دندان پزشک خود تماس بگیرید زیرا خون ریزی طبیعی به صورت لخته  یا مانند جگر تازه می باشد
• در صورت لزوم امکان دارد دندان پزشک به شما بگوید که کمپرس سرد انجام بدهید
• زمانی احساس کردید محل جراحی متورم شده است یا کبود شده بعد از 2 روز می توانید کمپرس گرم یعنی در روز سوم استفاده کنید
• بعضی از جراحی مانند دندان عقل نهفته امکان دارد تا چند روز باز شدن فک برای شما دشوار باشد اگر این اتفاق برای شما افتاد نگران نباشید به مرور زمان بر طرف می شود
• زمانی که دندان را جراحی های وسیع انجام می دهید ایجاد تورم و کبودی طبیعی است ولی اگر بعد از جراحی این تورم و کبودی ها را نداشتید و بعد از 3 روز ایجاد شد حتما به دندان پزشک خود اطلاع بدهید