ترمیم دندان شکسته چگونه صورت میگیرد ؟

ترمیم دندان شکسته

ترمیم دندان شکسته در بسیاری از موراد به عنوان یک فوریت دندانپزشکی شناخته میشود . شکستگی دندان رخدادی است که در اثر حوادث ناگوار پیش می آید و ممکن است برای هر فردی اتفاق بیافتد و عدم آگاهی در مورد اقدامات احتیاطی در شرایط خاص منجر به تکه شدن، ترک خوردن و شکستن دندان می شود.

در بعضی موارد شکستگی دندان بدون درد است و مشکلی غیر از مسئله زیبایی و بهداشت ایجاد نمی کند. در سایر موارد به دلیل دردناک بودن دندان شکسته، ترمیم دندان شکسته یک فوریت پزشکی به حساب می آید و نیاز به توجه و درمان فوری دارد. بنابراین لام است هم با علت های شکستگی دندان آشنایی پیدا کنید و هم روش های ترمیم دندان شکسته شده را بشناسید .

رایج ترین دلیل شکستن دندان چیست ؟

شکستگی دندان آنچنان که به نظر می‌رسد مشکل رایجی نیست، اما در صورت بروز، عمدتاً به 2 دلیل اتفاق می‌افتد. پوسیدگی دندان اولین و مهمترین علت آسیب‌های دندانی است. و بعد از آن، عواملی خارجی (به جز پوسیدگی) مانند وارد شدن ضربه، ساییدگی دندان‌ها و … می‌تواند مستقیماً از دلایل شکستن دندان و یا لب پر شدن دندان‌ها باشد.

توضیح عامل اول: پوسیدگی دندان

زمانی که بافت مینای دندان به دلیل حمله اسید و فعالیت باکتری‌ها یکپارچگی خود را از دست داده و تحلیل می‌رود، استحکام دندان کاهش یافته و حفراتی در آن ایجاد می‌شود. همینطور که دندان پوسیده‌تر می‌شود، ممکن است با هر بار جویدن، مستعد شکستگی بیشتر باشد. گاهاً به دلیل شدت پوسیدگی، تکه‌ای بزرگ از نسج دندان به دلیل عدم استحکام دچار افتادگی و شکستگی می‌شود.

توضیح عامل دوم: علل خارجی شکستن دندان

منظور از عوامل خارجی این است که دندان به واسطه نیروهای خارجی تحت تاثیر و فشار قرار می‌گیرد. زمانی که پای عامل و مقصر خارجی در میان باشد، معمولاً لبه‌های دندانی دچار شکستگی و آسیب می‌شوند. به عنوان مثال موارد زیر همگی می توانند به نوعی موجب لب پر شدن دندان شده و ما را جهت ترمیم دندان شکسته به نزد دندانپزشک روانه کند:

• شکستن تخمه و سایر خوراکی‌های مشابه
• جویدن جسم سفت و سخت مانند یخ، ناخن، خودکار و مداد و ….
• دندان قروچه (ناشی از استرس و فشار روانی به صورت خودآگاه یا در طول خواب)
• وارد شدن ضربه به دهان و دندان (مثلا برخورد مشت، توپ، سنگ یا هر شی دیگر به دهان)

حتما بخوانید : همه چیز در رابطه با لمینت متحرک دندان

علائم شکستگی دندان چیست ؟

هرچند که اغلب شکستگی‌های دندانی به خوبی قابل تشخیص هستند و شخص می‌تواند متوجه شود دندانش چگونه و به چه شکلی دچار آسیب شده، اما بد نیست علائم آن را یک بار دیگر بخوانید:

• احساس هرگونه لبه تیز، ناهموار یا دندانه دار روی سطح دندان حین لمس دندان توسط زبان
• احساس زخم شدن زبان
• تحریک شدن لثه مخصوصا در ناحیه “خط لثه” دندانی که شکسته شده است
• درد دندان حین خوردن چیزی و یا لمس آن
• بروز یک حساسیت ناگهانی به غذاهای سرد یا نوشیدنی
• خونریزی
• دیده شدن قطعات دندانی در دهان یا بیرون دهان
• و …

روش های ترمیم دندان شکسته

روش های پیشنهادی مربوط به معالجه و بهترین روش ترمیم دندان شکسته به علت و میزان آسیب و پوسیدگی دندان بستگی دارد. در اینجا چند روش که دندانپزشکان برای ترمیم دندان شکسته استفاده می کنند را توضیح می دهیم.

1- کانتورینگ دندان از روشهای ترمیم دندان شکسته

اگر شکستگی بسیار جزئی و کوچک باشد کار ترمیم دندان شکسته شامل گرد کردن و شکل دادن لبه های تیز دندان و صیقل دادن و صاف کردن آن به طوریکه با سایر دندانها همخوانی پیدا کند و شکستگی دندان از نظر زیبایی طبیعی جلوه کند.

2- روش پر کردن یا چسباندن دندان شکسته

در این روش ترمیم دندان شکسته  از مواد دندانپزشکی مخصوص استفاده می شود  و در قسمت شکستگی یا ترک قرار می گیرنداین مواد می تواند امالگام یا کامپوزیت یا گلاس اینومر و غیره  باشد  و سپس توسط دندانپزشک آن را هم راستا با سایر دندانها فرم و شکل می دهد، بعد از آن مواد سفت و سخت می شود تا دندان شکسته طبیعی تر به نظر آید.

3- روکش برای ترمیم دندان شکسته

روکش کردن دندان یکی از روشهای ترمیم دندان شکسته است که معمولا  برای هر بیمار به طور اختصاصی ساخته می شوند تا بتوانند جایگزین قسمت شکسته دندان باشند و در این حالت قسمت های پایه و ساختار اصلی دندان سالم باقی می ماند. در این روش ، یک تاج دندان مصنوعی جزئی یا کامل ساخته می شود و سپس به دندان وصل می شود تا استحکام بیشتری داشته باشد و تا حد ممکن دندان طبیعی را حفظ کند. اغلب برای اطمینان از موفقیت در ترمیم دندان شکسته درمان کانال ریشه نیز لازم است.

4- درمان کانال ریشه روش ترمیم دندان شکسته

برای صدمات شدیدتر، وقتی که ساختار داخلی (پالپ) دندان آسیب دیده است، می توان با روند تمیز کردن و پر کردن، ریشه طبیعی دندان را نجات داد. با حفظ ریشه طبیعی دندان، تاج و مینای طبیعی دندان به طور کلی ضعیف شده و نیاز به تعبیه یک تاج مصنوعی وجود دارد.

5- کشیدن دندان راه حل نهایی برای ترمیم دندان شکسته

برای دندانهای بسیار آسیب دیده که توسط هیچ یک از روش های ترمیم دندان شکسته که در بالا ذکر شد امکان نجات آنها وجود نداشته باشد کشیدن دندان آخرین گزینه ممکن است. کشیدن دندان منجر به ایجاد شکاف و فاصله بین دندان ها خواهد شد. برای حفظ سلامت لثه و زیبایی لبخند و افزایش اعتماد به نفس شما نیاز به نوعی از دندان مصنوعی در این زمان احساس می شود. در این مواقع از روش های کاشت و ایمپلنت دندانی برای ترمیم دندان شکسته استفاده می شود.

دندانپزشک برای ترمیم دندان شکسته شده چه اقداماتی انجام میدهد ؟

همانطور که در بالا اشاره کردیم روش های مختلفی برای ترمیم دندان شکسته شده وجود دارد ، اما از همه این روش های ترمیم و در انواع شکستگی های مختلف استفاده نمیشود و دندانپزشک از هر یک از این روش ها متناسب با وضعیف شکستگی دندان ، از یکی از این روش ها استفاده میکند ، پس لازم است با انواع شکستگی های دندانی و روش های ترمیم آن نیز آشنا شوید ، از جمله انواع شکستگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

1- ترک های خفیف و ریز :

این ترک ها سطحی هستند و تنها لایه بیرونی دندان ( مینای دندان) آسیب دیده است. ترک های بسیار خفیف دندانی معمولا نیازی به درمان ندارند و دندانپزشک به آرامی سطح آسیب دیده را صیقل می دهد تا صاف شود و تیزی یا زبری آن از بین برود.

2- ترک وسیع دندان :

این نوع شکستگی تمامی دندان را درگیر می کند ( از سطح مینای دندان تا عصب). دندان ترک برداشته و چیزی از آن جدا نمی شود اما این ترک به مرور زمان بزرگ تر می شود. بسته به این که این ترک خوردگی چه قدر وسیع باشد، در مواردی می توان آن را با پر کردن دندان ترمیم کرد و در مواردی نیاز به روکش کردن دندان می باشد. در صورتی که عصب دندان آسیب دیده باشد نیز باید درمان عصب کشی انجام شود.

3- لب پر شدن دندان :

در صورت لب پر شدن تنها بخش بسیار کوچکی از لبه دندان نیازی به انجام درمان نیست. دندانپزشک معمولا قسمت لب پر شده را با مواد پر کننده دندان ترمیم می کند تا از شکستگی مجدد جلوگیری کند و همچنین شخص احساس بهتری داشته باشد و ظاهر دندان و طرح لبخند نیز بهتر شود و در صورتی که لب پر شدن دندان بسیار کوچک باشد نیازی به ترمیم شکستگی دندان نبوده و  دندانپزشک لبه دندان را تنها کمی صیقل می دهد تا لبه دندان صاف شود.

4- شکستگی تاج دندان :

گاهی اوقات شکستگی تنها در قسمت سر دندان ( قسمتی که با آن غذا را می جوید) است. این شکستگی ها ریشه دندان را درگیر نمی کنند و موجب درد نمی شوند. دندانپزشک ترمیم دندان شکسته را با پر کردن انجام می‌دهد تا شکل دندان را دوباره به حالت قبل برگرداند و در برخی موارد نیز دندانپزشک روکش دندان را توصیه می‌کند.

5- شکستگی های وسیع و خطرناک :

این شکستگی ها به حدی عمیق است که به عصب می رسد و تقریبا همیشه موجب درد و حساسیت دندان می شود. معمولا قسمت شکسته دندان خونریزی دارد. برای درمان ریشه این دندان نیاز به انجام عصب کشی می باشد و برای بازیابی کارایی دندان نیاز به انجام روکش می باشد تا شخص بتواند مانند قبل با دندان غذا بجود.

6- شکافته شدن دندان :

شکافته شدن دندان به این معناست که با یک ترک عمودی دندان به دو نیم تقسیم شده است . برخی دندان ها مانند دندان های آسیاب بیش از یک ریشه دارند. دندانپزشک می تواند یکی از ریشه ها را حفظ کند و آن را با روکش زیبایی دندان بپوشاند. ابتدا دندان پزشک درمان عصب کشی را انجام می دهد و سپس ریشه هایی که قابل حفظ کردن نیستند را خارج می کند و در نهایت برای پوشش و درمان ریشه دندان  و جایگزین کردن بخش از دست رفته دندان، دندان روکش می شود. در برخی موارد نیز هیچ کدام از ریشه های دندان قابل حفظ کردن نیستند و دندان باید کاملا کشیده شود.

7- شکاف عمودی یا شکستگی ریشه :

در این موارد ترک برداشتن دندان از ریشه شروع می شود و به سمت تاج دندان گسترش پیدا می کند . این نوع شکستگی ها دردناک هستند چرا که ممکن است بافت اطراف دندان ملتهب شود و عفونت کند و در بیشتر موارد برای درمان نیاز به کشیدن دندان می باشد.

8- شکستگی بر اثر پوسیدگی دندان :

در این موارد علت شکستگی دندان وجود پوسیدگی شدید و در نتیجه سست و شکننده شدن دندان می باشد. دندانپزشک زیبایی وضعیت دندان را بررسی می کند و بهترین روش درمان را برای ترمیم دندان شکسته به کار می گیرد اما در صورتی که پوسیدگی بسیار وسیع و شدید باشد و به استخوان رسیده باشد نیاز به کشیدن دندان است.

حتما بخوانید : هزینه کشیدن دندان عقل در سال جدید

این اقدامات را به خاطر داشته باشید

در صورت شکستگی دندان و قبل از انجام ترمیم دندان شکسته این اقدامات میتواند به شما کمک بسزایی کند ، پس این موارد را حتما به خاطر داشته باشید

1- در صورت ترک برداشتن دندان:

راهی برای درمان خانگی دندانی که ترک برداشته است وجود ندارد و حتما باید به دندانپزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات ترک دندان قابل رویت نیست و دندان ظاهرا سالم به نظر می آید اما هنگامی که شخص غذای سرد یا گرم می خورد یا زمانی که دمای دهان تغییر می کند (مثلا بعد از نوشیدن مایع سرد یا گرم) احساس درد و ناراحتی می کند.

در صورتی که درد دندان دائمی است ، نشانه این است که دندان در محل ریشه یا اتصال رگ های خونی به دندان آسیب دیده است. به همین دلیل درد دائمی دندان نشانه مهمی است. همچنین نشانه ترک برداشتن دندان دردی است که هنگام جویدن غذا حس می شود و هنگام برداشتن فشار از روی دندان تسکین میابد.

2- دندان شکسته: 

اگر دندان شما شکسته است باید فورا برای درمان شکستگی دندان به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک ابتدا تعیین می کند که شکستگی بر اثر پوسیدگی شدید دندان بوده است یا نه و این که آیا عصب دندان در معرض خطر است یا نه (چرا که در صورت آسیب عصب دندان نیاز به درمان عصب کشی می باشد).

تا زمانی که به مطب دندان پزشکی مراجعه می کنید می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• دهان خود را به خوبی با آب گرم بشویید.
• یک گاز استریل روی محل خونریزی بگذارید و فشار دهید  و برای مدت ده دقیقه ( یا تا زمانی که خونریزی قطع شود) نگه دارید. در صورتی که استفاده از گاز استریل موثر نبود می توانید به جای گاز استریل از یک بسته چای کیسه ای برای قطع خونریزی استفاده کنید.
• بر روی لب یا لپ خود ( روی محل دندان شکسته) یک کمپرس سرد قرار دهید. کمپرس سرد به کاهش ورم و درد کمک می کند.
• در صورتی که نمی توانید سریعا به دندانپزشک مراجعه کنید قطعه شکسته شده دندان را با چسب مخصوص موقتی دندان بچسبانید. این چسب را می توانید از داروخانه تهیه کنید.
• می توانید برای تسکین درد از داروخانه مسکن هایی که بدون نسخه پزشک مجاز هستند ، تهیه کنید و مصرف کنید.