ترس کودکان از دندانپزشکی را چگونه کنترل کنیم ؟

ترس کودکان از دندانپزشکی

ترس کودکان از دندانپزشکی و عدم همکاری آنان به منظور انجام درمان های دندانپزشکی از جمله مشکلاتی است که خانواده ها با آن درگیر  هستند ، اما این ترس و اضطراب از کجاست ؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت که عوامل زیادی مثل اطلاعات منتقل شده از والدین و دوستان، تجربه تلخ و دردناک قبلی از درمان های دندان پزشکی، کم بودن سن کودک و عدم برخورد منطقی با مشکل هنگام درمان دندان پزشکی، در همکاری نکردن کودک با دندان پزشک در این ترس فراگیر تاثیر دارند.

کودکانی که هنگام درد دندان و بروز مشکل به دندان پزشک ارجاع داده می شوند معمولا به دلیل تجربه ناخوشایندی که به دست می آورند، دچار ترس از اعمال دندان پزشکی می شوند و هنگام درمان و حتی معاینه از شدت ترس فریاد می زنند و دست و پای خود را تکان می دهند. این رفتار کودکان در مطب دندان پزشکی غیرعادی نیست.

با ترس کودکان از دندانپزشکی چه کنیم ؟

مراجعه کودکان به دندانپزشک تاثیر زیادی در سلامت آینده دندان های آن ها دارد و شاید برای همیشه دندان هایی سالم را به آن ها بدهد و همچنین باعث می شود که بهداشت دهانی اش افزایش پیدا کند اما مشکل اینجاست که کودکان از پزشکان ، مخصوصا دندانپزشکی می ترسند که علت ترس کودکان از دندانپزشکی استفاده از ابزارهای دندانپزشکی است که باعث ترس بیشتر کودک می شود. به منظور غلبه بر ترس کودکان لازم است به نکات زیر توجه کنید :

1- از سنین پایین کودک را با دندانپزشکی آشنا کنید

وقتی که کودکتان از همان سنین بسیار پایین به دندانپزشک مراجعه کند ، کم کم به این قضیه عادت می کند و در نتیجه دندانپزشک و ابزارهای آن به نظرش چیز عجیب و غریبی نمی آیند.

2- کودک را هر سه ماه یکبار نزد دندانپزشک ببرید

بهتر است کودکتان را هر سه ماه یکبار نزد دندانپزشک ببرید تا ارتباط مؤثری بین کودک و دندانپزشک برقرار شود و درمان های پیشگیرانه به موقع انجام شوند و اگر دندان آنها دچار مشکل یا پوسیدگی بود ، دندانپزشک در مراحل ابتدایی این مشکل را تشخیص دهد و با درمان ساده دندان کودک را درمان نماید زیرا اگر کودک برای اولین بار به حالت اورژانسی (درد، تورم، آبسه و عفونت) به دندانپزشک مراجعه کند .

چون در این حال پزشک برای برطرف شدن مشکل مجبور است، اقدامات درمانی که معمولاً منجر به درمان های ناخوشایند و دردناک می گردد ، انجام دهد ،کودک می ترسد و این برخورد اول در نگرش او اثر گذاشته و او را تبدیل به مریضی ترسو وگریزان از دندانپزشکی می کند.

حتما بخوانید : دهانشویه و کرونا چه ارتباطی با یکدیگر دارد ؟

3- مسئله را برای او ساده کنید

به منظور کاهش ترس به خصوص ترس کودکان از دندانپزشکی زمانی که می خواهید برای اولین بار کودک خود را به دندان پزشکی ببرید ، یک دید کلی به او بدهید و بیش از حد وارد جزئیات نشوید و همچنین از پزشکتان بخواهید که در ملاقات اول، کار را طولانی نکند و یک کار و معاینه کلی را انجام دهد ، مثلا اقداماتی مثل پر کردن دندان نباید در اولین جلسه انجام شود زیرا باعث می شود که کودک شما برای همیشه از دندانپزشک بترسد.

4- مراقب حرف هایتان باشید

از کلماتی مثل آمپول ، درد یا صدمه استفاده نکنید زیرا کلماتی که به کار می برید، باعث می شود کودک شما از چیزی بترسد یا نسبت به آن بی تفاوت باشد . به جای آن بهتر است که مسواک های زیبا برای او خریداری کنید و با کلام زیبا و مهربانانه، کار با مسواک را مثل یک بازی به او آموزش دهید و همیشه لبخند خود را با او حفظ کنید و از بهترین و شاد ترین لغات برای صحبت کردن با او استفاده کنید.

5- قبل از مراجعه واقعی، نقش دندانپزشک را ایفا کنید

قبل از این که برای اولین بار به پزشک مراجعه کنید، خودتان را در نقش دندان پزشک قرار دهید و او نیز بیمار باشد و با مهربان ترین حالت ممکن با او رفتار کنید و صداهای خشن و ترسناک ابزار را تقلید نکنید و به او نشان دهید که دندانپزشک چگونه دندان پزشک دندان شما را چک می کند و سپس از او بخواهید که جای دندانپزشک قرار بگیرد و مسواک زدن را به شما آموزش دهد.

6- سعی کنید که دندانپزشک های جداگانه ای داشته باشید

بعضی از والدین همیشه کودک خود را نزد دندانپزشک خودشان می برند اما این کار اشتباه است. همچنین نباید تجربیات خود را در مورد دندانپزشکی مثل کشیدن دندان ، پر کردن و یا عصب کشی برای او تعریف کنید. حتما کودک خود را به یک دندانپزشکی معتبر با لوازم استریل شده ببرید که کاملا مخصوص کودکان باشند و هیچ گونه اضطراب و استرسی را به کودک شما وارد نکند.

7- خودتان را برای بهانه گیری کودک آماده کنید

هرچقدر که شرایط را آرام و بدون استرس فراهم کنید و کودک خود را به بهترین کلینیک مخصوص کودکان ببرید ، باز هم ممکن است که با نق زدن او مواجه شوید. خودتان را برای این موضوع آماده کنید تا برخورد خشن و شدیدی با کودک تان نداشته باشید زیرا تمام زحماتتان برای فراهم کردن آرامش از بین می رود و باعث می شود که کودک برای همیشه خاطره بعدی از دندانپزشکی داشته باشد.

8- به کودک خود رشوه ندهید

بسیاری از متخصصان توصیه می کنند که هرگز به کودکتان وعده و وعید ندهید ، مثلا به او نگویید که اگر در دندانپزشکی آرام باشد، برای او خوراکی یا اسباب بازی می خرید که چنین اقداماتی باعث افزایش اضطراب و استرس در کودک می شود و او را بد عادت می کند و باعث می شود زمان هایی که واقعا ترسی از کاری ندارد، این گونه نشان دهد و به نوعی از شما باج بگیرد و در عوض از او قول بگیرید که به توصیه های پزشک عمل کند. مثلا همیشه مسواک بزند ، از نوشیدنی های قنددار دوری کند و همیشه رفتار خوبی با دندان هایش داشته باشد.

9- هیچگاه مفصل در مورد کار دندانپزشک صحبت نکنید

هیچگاه در مورد کاری که قرار است دندانپزشک انجام دهد با مفصل کودک صحبت نکنید و اجازه دهید دندانپزشک با زبان کودکانه و به روش خاص خود با کودک صحبت کند و به تدریج او را با محیط و وسایل کار خود آشنا کند و از درمان های سبک شروع به کار کرده و درمان ها را پله پله سنگین تر کند. در حضور کودک ، خاطرات ناخوشایند و درمان های خود از دندانپزشکی را برای دیگران تعریف نکنید و نگذارید او از نزدیک درمان دندان های دیگران را ببیند.

10- کاهش ترس کودکان از دندانپزشکی با توجه کردن به توصیه دندانپزشک

روش هر دندانپزشکی برای درمان متفاوت است بنابراین اگر دندانپزشک به شما توصیه کرد که حین درمان داخل یا خارج اتاق باشید، به او گوش کنید تا درمان با بهترین کیفیت انجام شود و شاهد کودکانی شاد و علاقه مند به دندانپزشکی باشیم. ترس کودکان از دندانپزشکی به طور مستقیم به نحوه برخورد شما و دندانپزشک کودک دارد ، پس به وی اعتماد کنید

11- روی اهمیت بهداشت دهانی او تاکید کنید.

حتما برای کودک خود توضیح دهید که همه انسان ها در هر سنی باید برای تقویت دندان ها و بهتر غذا خوردن به پزشک مراجعه کنند و در نتیجه کار آن ها بسیار راحت تر از دیگران خواهد بود و بدن و دندان سالم تری خواهند داشت. حال برای این که بتوانند ملاقات های خود را به دندانپزشکی به حداقل برسانند ، باید بهداشت لازم و کافی دهان و دندان خود را رعایت کنند.

12- به سوالات کودکتان پاسخ دهید.

همانطور که در بخش سلامت نمناک اشاره کرده ایم زمانی که کودک شما بزرگ شد ، حتما اگاهی بیشتری نسبت به محیط دندانپزشکی پیدا می کند که در این شرایط می توانید به سوالات و ترس های او پاسخ دهید و مسائل را برایش شرح دهید.

روند بیهوشی کودکان حین خدمات دندانپزشکی

بیهوشی یکی از روش هایی مقابله با ترس کودکان از دندانپزشکی است . با انجام عمل بیهوشی، کودک دچار کاهش سطح هوشیاری می شود و وقایع هنگام عمل را به خاطر نمی آورد. همچنین بی دردی کامل برای او وجود دارد و هیچ حرکتی نخواهد داشت. این شرایط به درمانگر اجازه می دهد با آرامش کامل و با دقت نظر نسبت به درمان لازم اقدام کند.

درمان های دندان پزشکی تحت بیهوشی در مقایسه با اعمال جراحی پزشکی به دلیل گستردگی محدود، کم بودن احتمال خونریزی بعد از عمل، امکان کنترل درد بعد از عمل با تجویز مسکن های خوراکی و نیاز نداشتن به داروهای وریدی در دوره بعد از درمان، تفاوت هایی دارند، بنابراین می توان کودک را صبح روز عمل بستری کرد و طی یک جلسه تمام امور درمانی مورد نظر را به صورت جراحی سرپایی انجام داد و کودک را پس از یک دوره کنترل بعد از عمل در همان روز ترخیص کرد.

حتما بخوانید : مرگ دندان چه علایم و نشانه هایی دارد ؟

بیهوشی خطر دارد؟

حدود 50 سال پیش خطرهای ناشی زا بیهوشی بسیار زیاد بود اما امروزه با توجه به لزوم ارجاع بیمار به مراکز مجهز دارای امکانات بیهوشی عمومی و ابداع سیستم های پایشگر و مانیتورینگ در اتاق عمل، میزان خطرات و عوارض بیهوشی برای بیمار بسیار کم شده است. وقتی جراح در حال جراحی است، متخصص بیهوشی همزمان علائم بیمار شامل فشار خون و تنفس را بررسی می کند و شرایط را کاملا تحت کنترل دارد.

باور اشتباهی که بین عموم مردم رایج است این است که بیهوشی باعث کاهش هوش کودکان در بزرگسالی می شود اما این موضوع هنوز از نظر علمی ثابت نشده است. البته هنوز هم نگرانی هایی در مورد عوارض ناشی از بیهوشی های مکرر وجود دارد. برخی والدین در مورد خطر مرگ سوال می کنند. آمار نشان داده میزان مرگ و میر ناشی از بیهوشی 1 در 10 هزار مورد است که آن هم ناشی از بیماری های زمینه ای و نوع جراحی است.

صداقت با دندانپزشک را فراموش نکنید

به خاطر داشته باشید یک اصل مهم در برقراری رابطه کودک با دندانپزشک رعایت اصل صداقت است که لازم است والدین به این اصل توجه ویژه ای داشته باشند ، مهم است بدانید در صورتی که کودک شما، بیماری خاصی مانند صرع، دیابت، عقب‌ماندگی ذهنی و… دارد، تلاش نکنید آن را از دندانپزشک پنهان نگه دارید؛ چون ممکن است در روند درمان کودک شما روی صندلی دندانپزشکی اختلالاتی رخ دهد که لازم است دندانپزشک و دستیاران مطب، آمادگی‌های لازم را از قبل برای مقابله با این شرایط داشته باشند.

داروهایی را که نیز کودک شما در طول روز میل می‌کند، به طور دقیق برای دندانپزشک بیان کنید تا شرایطی پیش نیاید که خود شما و کودکتان را برای همیشه از خاطره ملاقات با دندانپزشک هراسناک سازد. به خاطر داشته باشید همین رفتارهای ساده میتواند به کاهش ترس کودکان از دندانپزشکی کمک بسزایی داشته باشد ، پس حتما تمامی اطلاعات لازم را به طور کامل در اختیار دندانپزشک خود قرار دهید