سدیشن یا بیهوشی در دندانپزشکی
سدیشن نام علمی بیهوشی سطحی است که در مواردی که بیمار دچار اضطراب و نگرانی و ترس از درد است از آن استفاده میشود . این روش همچنین برای کسانی که دارای حالت تهوع در هنگام انجام اعمال دندانپزشکی هستند نیز مورد استفاده است و با این روش میتوان به راحتی به آنان خدمات دندانپزشکی ارائه کرد .
بیهوشی چگونه صورت میگیرد ؟
داروهای بیهوشی از جمله داروهایی هستند که باعث بیهوشی شده، یا به صورت موقت و برگشتپذیر باعث از بین رفتن حس میشوند. در صورتی که داروهای ضد درد، درد را بدون از بین بردن هوشیاری کاهش میدهند از این نظر این دو نوع دارو با یکدیگر تفاوت دارند.
گاهی اوقات ترکیب داروهای بیهوشی به دلیل افزایش قدرت یکدیگر در کنار هم استفاده میشود.
آیا برای کودکان نیز روش بیهوشی یا سدیشن کاربرد دارد ؟
در دندانپزشکی کودکان به دلیل توانایی کمتر کودک در مقابل درمان مشکلات دندان، از روشهای متفاوت تری نسبت به بزرگسالان استفاده میشود. از بین بردن ترس و اضطراب در کودکان برای درمان بیماریهای دهانی و دندانی یکی از مهمترین چالشهای دندانپزشکی کودکان محسوب میشود.
عواملی از قبیل تجربه تلخ و دردناک از درمانهای قبلی، اطلاعات نادرستی که از سوی گروههای هم سن و سال و خانواده منتقل میشود و برخورد غیر منطقی با اضطراب اولیه کودکان موجب شده تا در هنگام درمان ترس زیادی در آنها وجود داشته باشد. این ترس نیز سبب عدم همکاری کودک در مراحل درمان میشود. نتیجه نیز یک درمان ناقص و بی کیفیت خواهد بود.
از این رو برای مقابله با ترس کودک به هنگام درمان، دندانپزشکان راه حلهایی را اندیشیده اند. بیهوشی یا سدیشن برای انجام دندانپزشکی نه تنها برای بزرگسالان برای کودکان نیز یک روش مناسب برای کاهش درد و نتیجه از بین بردن ترس کودکان محسوب میشود. بیهوشی کودکان نخستین بار در دهه ۱۹۰۰ توسط یک دندانپزشک آمریکایی به کار گرفته شد.
حتما بخوانید : دندانپزشک کودکان کیست ؟ |
بیهوشی در دندانپزشکی یا سدیشن برای چه کودکانی ضروری است ؟
استفاده از روش سدیشن یا بیهوشی در دندانپزشکی برای این گروه از کودکان بسیار ضروری است :
1- کودکان با سن کم
اگر سن کودک زیر سه سال باشد هنوز به مرحلهای نرسیده است که قادر به همکاری در محیط دندانپزشکی باشد. شاید کارهای سادهای مانند فلورایدتراپی و یا انجام ترمیمهای ساده در محیط مطب برای کودکان امکانپذیر باشد ولی کارهای درمانی پیچیدهتر از قبیل عصبکشی و یا قرار دادن روکش دندان شیری و یا ترمیمهای وسیعتر به دلیل عدم همکاری کودک و سن کم وی در محیط مطب دندانپزشکی امکانپذیر نیست و کودک نیازمند درمان دندانپزشکی تحت بیهوشی یا آرام بخشی است.
2- کودکان با ترس و اضطراب زیا
انجام کارهای دندانپزشکی نباید منجر به شکلگیری خاطرات بد در ذهن کودک شود. زیرا در کودکان ما با یک روان در حال تکامل مواجه هستیم و درصورتیکه کارهای دندانپزشکی در کودکانی که دچار اضطراب زیاد هستند به زور انجام شود ممکن است از دیدگاه کودک بهعنوان یک تهاجم تلقی شود و اثرات نامناسبی ازنظر روحی بر روی کودک باقی بگذارد. علاوه بر اینکه این ترس از دندانپزشکی ممکن است تا بزرگسالی همراه کودک باقی بماند.
3- کودکان با ناتوانیهای ذهنی یا جسمی
در کودکان ناتوان مخصوصاً در شرایطی که نیاز به کارهای دندانپزشکی پیچیده باشد درمانهای دندانپزشکی تحت بیهوشی عمومی یا آرامبخشی درمان باکیفیتتر و ایمنتری را برای کودک فراهم مینماید.
بیهوشی کودکان
در طی بیهوشی، کودک هوشیاری خود را از دست میدهد و تمامی وقایع حین جراحی و درمان را به خاطر نمی آورد. همچنین درد را احساس نمی کنند. گویی کودک در یک خواب عمیق فرو رفته است. در این شرایط درمانگر میتواند درمانهای لازم را به سادگی و با آرامش انجام دهد.
اگرچه ابتدا روش بیهوشی خطرناک بود و عوارض وخیمی را برای کودکان به همراه داشت اما به تدریج با پیدایش مراکز مجهز به امکانات بیهوشی عمومی و ابداع سیستمهای پایشگر و مانیتورینگ ، از میزان خطرات و عوارض بیهوشی برای بیمار کاسته شد. بطوری که دندانپزشک همزمان با درمان، علائم حیاتی بیمار شامل فشار خون، تنفس و وضعیت بیهوشی را بررسی کرده و شرایط بیمار را کاملا تحت کنترل میگیرد. در حال حاضر داروهای جدیدی برای بیهوشی کودکان ساخته شده که کیفیت بهتری نسبت به داروهای قبلی دارد.
مراحل بیهوشی کودک چگونه است ؟
در مرحله اول شما باید به دندانپزشک متخصص کودکان مراجعه نمایید و معاینه کامل دندانهای کودک انجام شود و درمانهای موردنیاز وی مشخص گردند. سپس دندانپزشک متخصص کودکان شما را برای انجام مشاورههای لازم نزد پزشک متخصص بیهوشی و پزشک متخصص کودکان خواهد فرستاد همچنین آزمایشات خون موردنیاز جهت بررسی وضعیت سلامت کودک انجام خواهد شد
معمولاً قبل از شروع عمل داروهایی بهصورت خوراکی یا بهصورت قطرهای که در بینی چکانده میشود به کودک داده میشود تا آرامبخشی خفیف برای وی حاصل شود.
سپس برحسب اینکه قرار است برای کودک چه کارهای دندانی انجام شود، پزشک متخصص بیهوشی و تکنسین بیهوشی با استفاده از داروهای تزریقی داخل وریدی و استفاده از گازهای مختلف کودک را در شرایط موردنظر قرار خواهند داد.
سپس دندانپزشک متخصص کودکان کلیه کارهای دندانپزشکی کودک را در یک جلسه انجام خواهد داد و پس از اتمام کار پزشک متخصص بیهوشی داروهای برگشت شرایط بیهوشی یا آرامبخشی را به کودک تزریق خواهد کرد و کودک به اتاق ریکاوری منتقل میگردد و پس از بیداری کامل وی در بخش مربوطه نزد والدین به مدت دو الی سه ساعت در محیط بیمارستان باقی میماند و پسازآن ترخیص میگردد.
نکاتی طلایی برای بیهوشی کودکان
1- بیهوشی کودکان به دلیل حساسیت بالا باید تنها توسط متخصص دندانپزشکی کودکان انجام شود. برای این کار، متخصصین دورههای لازم را طی میکنند.
2- کیفیت دستگاهها، نظافت و ضد عفونی کردن وسایلی که برای بیهوشی دندانپزشکی کودکان استفاده میشود، اهمیت زیادی دارد.
3- قبل از انجام بیهوشی کودکتان، مشاوره با متخصص بیهوشی ضرورت دارد و در حین مشاوره تمامی مشکلات کودک (در صورت وجود) را بیان کنید.
4- متوجه باشید که قبل از انجام بیهوشی برای انجام جراحی دندانپزشکی به موارد آلرژی و حساسیت کودک خود توجه داشته باشید. علاوه بر این نباید قبل از بیهوشی علائم سرماخوردگی در کودک دیده شود.
5- پس از درمان تحت بیهوشی باید تمامی نکاتی که توسط پزشک بیان میشود، رعایت گردد. معجزه واقعی برای درمان دندانهای کودک در دست والدین است که باید به دقت از کودک خود مراقبت نمایند.
حتما بخوانید : با دندان اضافه کودکان چه کنیم ؟ |
آیا صرف هزینه برای بیهوشی به منظور درمان دندانپزشکی لازم است ؟
ازآنجاییکه دندانهای شیری نقش بسیار مهمی در تغذیه و رشد کودک دارند و ازآنجاییکه از دست رفتن آنها میتواند باعث ایجاد مشکلات در رویش دندانهای دائمی گردد در صورت درمان بهموقع دندانها اثرات بسیار مشخص و فراوانی در سلامت کودک به وجود خواهد آمد. اگر دندانپزشک متخصص کودکان برای کودک شما تشخیص درمان دندانپزشکی تحت بیهوشی یا سدیشن را داده است یعنی یکی از موارد عدم همکاری کودک، ناتوانی ذهنی یا جسمی و یا سن کم کودک وجود داشته است.
حال اگر برای درمان دندانهای کودکتان بهموقع اقدام نکنید وضعیت دندانهای کودک بدتر خواهند شد و بهمرورزمان دچار آبسههای دندانی میگردند که میتواند برای دندانهای دائمی جایگزین خطرناک باشند و شاید نیاز به کشیدن تعداد زیادی از دندانهای شیری وجود داشته باشد که هم باعث کاهش توانایی غذا خوردن کودک میگردد و هم باعث رویش نابجای دندان دائمی و نیاز به درمانهای ارتودنسی در آینده میگردد.از طرف دیگر آبسههای دندانی برای سلامت کودک هم زیانبار است چراکه این آبسههای حاد دندانی حتی میتواند به فضاهای صورت منتشر گردیده و وی را راهی بیمارستان نماید.
بنابراین اگر کودک به هر دلیلی همکاری کافی در مطب دندانپزشکی ندارد با درمان اصولی دندانها تحت شرایط بیهوشی یا سدیشن میتوان از مشکلات بسیاری که میتواند برای کودک دردسرساز باشد جلوگیری کرد. توجه داشته باشید کودکانی که دندانهای پوسیده متعدد دارند و نیازمند درمان آنها هستند در بیشتر مواقع رفتارهای عصبیتر و کجخلقیهای بیشتری دارند از طرف دیگر همچنین مشکلات گوارشی از قبیل یبوست در آنها بیشتر خواهد بود.
درنهایت بیشتر کودکان پس از ترمیم مناسب دندانها بهبود فراوانی در وضعیت تغذیه نشان میدهند و این در رشد کودک بسیار مؤثر خواهد بود. درنتیجه ترمیم کامل دندانها باعث بهبود کیفیت زندگی کودک و ارتقا سلامت بدنی وی خواهد شد.
فراموش نکنید
اگر کودک شما دارای دندانهای پوسیده متعدد و ناتوانی ذهنی، جسمی و یا سن کم است و یا برای درمان دندانپزشکی همکاری نمیکند، بایستی برای تشخیص نیاز به درمان دندانپزشکی تحت بیهوشی یا آرامبخشی در اولین فرصت توسط دندانپزشک متخصص کودکان ویزیت گردد. هرچه زودتر اقدام کنید درمان دندانهای کودک سادهتر و با هزینه کمتر خواهد بود. توجه کنید درمان زودهنگام دندانپزشکی عوارض و هزینههای کلی درمان را کاهش میدهد و سلامت کودک را تضمین میکند.