قارچ سیاه

قارچ سیاه یا موکورمایکوزیس یک عفونت قارچی جدی اما نادر است که توسط گروهی از قارچ ها به نام موکورمایست ایجاد می شود. این قارچ ها در سرتاسر محیط زندگی می کنند. این بیماری عمدتا افرادی را که دارای مشکلات سلامتی هستند یا از داروهایی استفاده می کنند که توانایی بدن را در مبارزه با میکروب ها و بیماری ها کاهش می دهد، تحت تأثیر قرار می دهند. اغلب پس از استنشاق هاگ های قارچی از هوا ، سینوس ها یا ریه ها را تحت تأثیر قرار می دهد. همچنین ممکن است پس از بریدگی ، سوختگی یا سایر انواع آسیب های پوستی روی پوست ایجاد شود.

انواع قارچ سیاه چیست؟

طبق تحقیقات انجام شده، این عفونت می‌تواند از طریق جریان خون به انواع نقاط بدن منتقل شود و انواع ارگان‌ها و قسمت‌های بدن را آلوده کند. این بیماری دارای انواع مختلفی است که عبارتند از :

1- ریوی

این دسته از بیماری، بیش‌تر بین بیماران مبتلا به سرطان و افرادی که پیوند سلول‌های بنیادی یا پیوند عضو انجام داده‌اند، رایج است.

2- بینی یا سینوسی

این دسته، یک نوع عفونت در سینوس‌های فرد است که به مغز سرایت می‌کند. این دسته از بیماری اغلب در بیماران مبتلا به دیابت کنترل نشده و در بیماران پیوند کلیوی دیده می‌شود.

3- پوستی

زمانی که قارچ از طریق پوست زخمی ( که به دلیل جراحی، سوختگی شدید و یا هر گونه جراحت پوستی ایجاد شده)، وارد بدن فرد شود، به آن عفونت پوستی می‌گویند. این نوع از بیماری، اغلب در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی ندارند، دیده می‌شود.

4- دستگاه گوارش

اغلب در میان کودکان خردسال بخصوص خردسالان با وزن کم در هنگام تولد و نوزادان نارس کم‌تر از یک ماه که عمل جراحی داشته‌اند و یا دارو مصرف می‌کنند که در نتیجه آن، باعث کاهش قدرت بدن برای مبارزه با عفونت می‌شود، یافت می‌شود. 

چه نکاتی را باید در مورد واکسن کرونا بدانیم حتما بخوانید : آیا واکسن کرونا به طور کامل ایمنی به همراه دارد ؟

5- قارچ سیاه منتشر شده

این دسته از بیماری قارچ سیاه معمولا بر مغز تأثیر می‌گذارد، اما هنگامی که عفونت از طریق جریان خون گسترش می‌یابد، می‌تواند سایر قسمت‌ها و اندام‌های بدن مانند قلب، طحال و پوست را تحت تاثیر قرار دهد.

دلایل ابتلا به قارچ سیاه چیست؟

قارچ سیاه اغلب همه‌جا در زندگی روزمره ما وجود دارد. این قارچ به طور خودکار روی خاک، گیاهان، کود کشاورزی، میوه‌ها و سبزیجات به وجود می‌آید. این بیماری عفونی در همه جا وجود دارد و به صورت قارچ سیاه در هوا و خاک دیده می‌شود. این عفونت در مخاط افراد سالم نیز یافت می‌شود. عموما بیماران مبتلا به قارچ سیاه افرادی هستند که اخیرا از ویروس کرونا رهایی یافتند. امکان ابتلای فرد به این بیماری از طریق مکان‌های رایج مانند خاک یا هوای موجود در محیط بسته وجود دارد.

این عفونت در بیماران مبتلا به سرطان یا ایدز نیز زیاد دیده می‌شود. اغلب بیماران مبتلا به این قارچ دارای سن حدود ۳۵ سال هستند. اگر فردی بعد از مدتی بر اثر بیماری کرونا بهبود یافت، احتمالا قربانی بعدی بیماری قارچ سیاه خواهد بود. هم‌چنین اگر فرد بر اثر مصرف دارو یا داشتن بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، سرطان، ایدز و…. دارای نقص در سیستم ایمنی باشد، احتمال ابتلای وی به قارچ سیاه وجود دارد.

چه کسانی به قارچ سیاه مبتلا می شوند؟

این بیماری جزو موارد نادر است اما در افرادی که مشکلات سلامتی دارند یا از داروهایی استفاده می کنند که توانایی بدن در مبارزه با میکروب ها و بیماری ها را کاهش می دهد، شایع تر است. گروه خاصی از افراد بیشتر مستعد ابتلا به قارچ سیاه هستند، شامل افرادی که دارای شرایط زیر هستند:

مبتلا به دیابت
مبتلا به سرطان
پیوند عضو
پیوند سلول های بنیادی
نوتروپنی (کاهش تعداد گلبولهای سفید خون)
استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها
استفاده از داروهای تزریقی
آهن زیاد در بدن
آسیب پوستی در اثر جراحی ، سوختگی یا زخم
نارس بودن و وزن کم هنگام تولد (برای قارچ سیاه گوارشی در نوزادان)

انواع قارچ سیاه چیست؟

ارتباط کرونا ویروس و قارچ سیاه

مهم‌ترین ارتباط مستقیم بین کرونا و قارچ سیاه، این است که با تضعیف سیستم ایمنی افراد مبتلا به کرونا، و داروهای ضد التهاب (برای درمان کرونا) که سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند، احتمال گرفتن قارچ سیاه زیاد می‌شود. در حالت عادی سیستم ایمنی بدن قارچ‌ها را پس می‌زند اما در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند یا دیابت دارند ممکن است این قارچ بسیار کشنده باشد.

روش‌های درمان قارچ سیاه چیست؟

موکورمایکوزیس یک بیماری جدی عفونی است که در صورت عدم درمان سریع آن، کشنده است. در مواردی که عفونت در مراحل اولیه تشخیص داده شد، اغلب بیماران کاملا بهبود یافتند. درمان‌های بیماری قارچ سیاه به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند:

  • داروهای ضد قارچی مانند آمفوتریسین بی لیپوزوم، پوساکونازول و ایساکونازول که از طریق سیاهرگ یا دهان مصرف وارد بدن می‌شود.
  • اغلب نیاز به جراحی برای جدا کردن بافت عفونی است.
چه راهی برای مقابله با کرونا ویروس در مطب دندانپزشکی است حتما بخوانید : مراقبت های کرونا در مطب دندانپزشکی چگونه است ؟

آمفوتریسین بی لیپوزوم یک داروی ضد قارچ موثر است که برای درمان عفونت‌های قارچی جدی مصرف می‌شود ولی عوارض جانبی قوی نیز دارد مانند وجود خون در مدفوع،‌مشکلات نورولوژیکی مانند تشنج، اختلال عملکرد کلیه، تجمع مایعات در ریه، زردی و سکته مغزی.

به خاطر داشته باشید

بهتر است بدانید موکورمایکوزیس اصطلاحا بیماری گران‌قیمتی است زیرا برای پیشگیری از آن هزینه‌های هنگفتی باید پرداخت شود. میزان مرگ‌ومیر آن نیز در حدود ۵۰ درصد است. دانشمندان در این بار عنوان داشته اند که در تلاش هستیم هنگام بستری افراد با سیستم ایمنی سرکوب شده، اتاق‌ها را تا حد ممکن پاکیزه کنیم تا خطر ابتلا به موکورمایکوزیس کاهش یابد. همچنین سعی می‌کنیم فشار هوا را بالا ببریم تا به پیشگیری از بیماری کمک کند. در صورتی که فشار هوا در اتاق بالا باشد، هوا به داخل راهرو و دیگر شریان‌های خروجی راه می‌یابد. در این صورت با گردش هوا، تنفس بیمار سالم‌تر بوده و احتمال ابتلا به موکورمایکوزیس کاهش می‌یابد.

به منظور عدم ابتلا به قارچ سیاه موکدا توصیه میشود  به پوشیدن کفش، شلوار بلند، پیراهن آستین بلند و دستکش در هنگام دست زدن به خاک، خزه یا کود ملزم کرده‌ است. مردم موظف هستند تا بهداشت شخصی خود را رعایت کنند و در صورت ابتلا به دیابت، اطمینان حاصل کنند که بیماری به خوبی تحت کنترل است. پزشکان نیز موظف هستند تا داروهای سرکوب‌کننده ایمنی مانند استروئیدها را در شرایطی که بدن قادر به مبارزه است، قطع کنند.

تماس با مطب دکتر پیام حیاتی