شیردهی و مشکلات دندان
شیردهی به عنوان یکی از دوره های مهم در برای بانوان مطرح است ، به همین دلیل مراقبتهای شخصی از دندانها مانند مسواک زدن و استفاده از نخ دادن کاملا بی خطر هستند و بهداشت دهان و دندان حتما باید رعایت شود. لازم است بدانید که هورمون‌ها در دوران شیردهی تغییرات عمده‌ای در بدن مادران ایجاد می‌کنند و اقدامات پیشگیرانه و محافظتی اهمیت بیشتری خواهند داشت. مادران باید تمام تلاش خود را درباره سلامت دندانها خود انجام دهند تا از عوارض بعدی جلوگیری شود .
به عنوان یک مادر شیرده ممکن است نگران این باشید که داروهای مصرفی روی رشد نوزاد شما اثر منفی داشته باشد. بنابراین لازم است که با یک پزشک ، مشاوره و اطلاع رسانی کنید که شیرده هستید تا بتواند درمان مناسب را در اختیار شما قرار دهد.
اگر دندان درد شدید و یا پوسیدگی زیادی دارید، دندانپزشک اقدامات دندانی را مثل پر کردن به شما پیشنهاد می دهد. همچنین ممکن است مسکن ها و آنتی بیوتیک هایی برای شما تجویز کند که به کاهش علائم عفونت دندان یا لثه کمک می کند. انجام درمان های دندانپزشکی در این دوران اقدام بی خطری است. اگرچه دندانپزشک به شما پیشنهاد می کند که شیردهی خود را موقتاً به تاخیر بیندازید تا از این داروها و عوارض جانبی آن ها خلاص شوید. با ما همراه باشید تا این موضوع را بیشتر بررسی کنیم .
عوامل موثر در خراب شدن دندان در شیردهی
سوالی که ممکن است برای بسیاری از مادران در این دوران پیش آید این است که چه عواملی سبب می‌شود تا خرابی دندان در زمان شیردهی بیش از سایر زمان‌ها رایج و مرسوم باشد. در ادامه به برخی از عوامل موثر در خراب شدن دندان در شیردهی اشاره خواهیم کرد:
1. تغییرات هورمونی در دوران شیردهی
در دوران بارداری و شیردهی بدن شما مقدار زیادی پروژسترون تولید می‌کند؛ بنابراین میزان اسید در دهان افزایش پیدا می‌کند و شما را بیشتر در معرض خراب شدن دندان در شیردهی قرار می‌دهد. اگر متوجه قرمزی، تورم یا خونریزی لثه‌ها شدید، همگی این‌ها می‌تواند نشانه التهاب لثه باشد. در صورت مشاهده این علائم فورا به دندانپزشک خود مراجعه کنید؛ چراکه التهابات لثه می‌تواند باعث تحلیل بافت لثه شود.
2. تهوع حاملگی در دوران پیش از شیردهی
شما باید مراقب علائم پوسیدگی دندان از جمله تورم، دندان درد، بوی بد دهان و لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای روی دندان‌های خود باشید تا نیاز شما به بی حسی دندان در شیردهی به حداقل ممکن برسد. پوسیدگی دندان به ویژه در مادران باردار که حالت تهوع صبحگاهی را تجربه می‌کنند، شایع است.
زنان باردار زمانی که به صورت مداوم استفراغ می‌کنند، اسید ترشح شده از معده، می‌تواند مینای دندان را از بین ببرد. اگر پس از حاملگی، مادران شیرده به طور مرتب استفاده از مسواک و نخ دندان را در برنامه روزانه خود قرار ندهند و آب فراوان ننوشند، در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار می‌گیرند.
3. دندان قروچه در دوران شیردهی
مادران پس از زایمان استرس بسیاری را تحمل می‌کنند و این تنش و نگرانی‌ها می‌تواند در خواب به صورت دندان قروچه بروز پیدا کند و حتی دردهایی را در عضلات سر و گردن مادران به وجود آورد. مادران شیرده باید مراقب دندان قروچه خود باشند؛ چراکه ممکن است در اثر سایش بیش از حد احتمال پوسیدگی و خراب شدن دندان در شیردهی را افزایش دهد. برای رفع این مشکل می‌توانند در هنگام خواب از محافظ دندان استفاده کنند.
4. ریزه خواری در دوران شیردهی
مادران در دوران شیردهی بیشتر احساس گرسنگی می‌کنند و معمولا تمایل آنها به شیرینی‌جات بیشتر می‌شود. در این صورت چنانچه باکتری در دهان آنها به مقداری کمی وجود داشته باشد، با مصرف قند و کربوهیدرات این باکتری‌ها تغذیه و تقویت می‌شوند و به نوعی خراب شدن دندان در شیردهی را تسریع می‌بخشند.
 |
حتما بخوانید : از ماملون دندان چه اطلاعاتی دارید ؟ |
مراقبت های لازم برای جلوگیری از خراب شدن دندان در شیردهی
همانطور که میدانید ، جلوگیری از خراب شدن دندان در شیردهی برای مادران بسیار مهم است؛ چراکه انتقال باکتری از دهان مادر به دهان نوزاد بسیار آسان است. حتی چیزی به سادگی استفاده از یک قاشق می‌تواند باکتری‌های مضر را از دهان مادر به دهان به نوزاد منتقل کند. در ادامه به برخی از مراقبتهای ضروری در دوران شیردهی برای خراب نشدن دندان اشاره می‌کنیم:
1. داشتن یک روتین بهداشی مرتب
مهم‌ترین کاری که می‌توانید برای پیشگیری از بیماری لثه و دندان خود انجام دهید، پیروی از یک روتین بهداشتی سالم دندان است. دندان‌های خود را دو بار در روز مسواک بزنید و یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید. بعد از مسواک از دهانشویه‌های بدون الکل برای از بین بردن باکتری‌ها استفاده کنید.
2. هیدراته ماندن بدن (میزان آبرسانی کافی به بدن)
شما با آبرسانی کافی به بدن، خطر پوسیدگی یا خراب شدن دندان در شیردهی را تا حد زیادی کاهش می‌دهید. سعی کنید تا حد امکان از مصرف قند و نشاسته پرهیز کنید و مایعات را به قدر کافی بنوشید. اگر هوس غذاهای شیرین دارید، بلافاصله پس از استفاده از آنها، دندان‌های خود را مسواک بزنید. آبرسانی کافی به بدن به سلامت دهان و دندان کمک بسیاری می‌کند
3. استفاده از یک تغذیه مناسب و آگاهانه
همیشه شنیده‌اید که برای شیردهی، کلسیم زیادی لازم است تا مادر در طول روز مصرف کند. این مادی مغذی اگر به صورت غذایی و کم کم وارد بدن شود، جذب آن بهتر و سریع‌تر خواهد بود، در غیر این صورت مادر باید از مکمل‌های کلسیم مخصوص این دوران را استفاده کند. دقت کنید که کلسیم به تنهایی جذب بدن نمی‌شود و شما لازم است تا ویتامین D و فسفر بدنتان به مقدار کافی باشد تا بدن بتواند کلسیم را به خوبی جذب بدن کند.
استفاده از تخم مرغ، ماهی سالمون، کلم بروکلی، آجیل، بادام، سویا مواردی هستند که می‌توانند کلسیم و ویتامین D بدن شما را باهم تامین کنند. از استفاده آنها در این دوران غافل نشوید. درنظر داشته باشید که رعایت تغذیه یکی از راه‌های موثر در پیشگیری از خراب شدن دندان در شیردهی محسوب می‌شود. دوران شیردهی دورانی مهم در تغذیه است که باید در سلامت دهان و دندان کوشا بود
4. مراجعه به دندانپزشک به صورت مرتب
در طول دوران شیردهی از مراجعه به دندانپزشکی فراموش نکنید. با حضور یک نوزاد جدید، ممکن است رعایت بهداشت دندان برای شما دشوار به نظر برسد. شما دغدغه‌های بسیاری را در ذهن خود دارید که در آن میان استفاده از مسواک، کمتر از سایر نگرانی‌ها مشکل به نظر می‌رسد، اما سلامت دندان مادر از آن دسته مواردی است که نباید از آن غافل شد. مهم است که دو بار در سال ویزیت دهان و دندان خود را انجام دهید
کشیدن دندان عقل در دوران شیردهی
همانطور که میدانید ، دندان عقل سومین یا عقب‌ترین دندان آسیاب است. ما چهار دندان عقل داریم یعنی هرکدام دو دندان در فک پایین و بالا. این دندانها معمولاً به‌عنوان دندان عقل شناخته می‌شوند زیرا در سنین رشد از ۱۶ تا ۲۱ سالگی رویش می‌کنند. هنگامی‌که دندان‌های عقل در راستای دندان‌های طبیعی باقی‌مانده بیرون می‌آیند، به شکستن و جویدن غذای سفت کمک می‌کنند.
بااین‌حال، اغلب، دندان عقل به‌طور جزئی بیرون می‌آید یا بر استخوان فک تأثیر می‌گذارد. این امر احتمال تجمع غذا یا پلاک را افزایش می‌دهد و درنتیجه پوسیدگی و درد ایجاد می‌شود و نیاز به برداشتن آنها را قطعی می‌کند. کشیدن دندان عقل در دوران شیردهی کاملاً بی‌خطر است، به شرطی که دندانپزشک شما بداند که چگونه از بی‌حسی موضعی ایمن برای شیر مادر استفاده کند. ازاین‌رو، هیچ مدرکی وجود ندارد که پس از کشیدن دندان، شیردهی باید متوقف شود.
علل کشیدن دندان عقل در دوران شیردهی
تغییرات هورمونی پس از زایمان رخ می‌دهد که بر لثه‌های اطراف دندان عقل تأثیر می‌گذارد و اغلب منجر به التهاب و تورم و درد لثه‌ها می‌شود. همچنین تجمع پلاک در اطراف دندان عقل می‌تواند آنها را آلوده کرده و شما را دچار درد حاد دندان کند؛ بنابراین، کشیدن دندان عقل عفونی در حین شیردهی ضروری است.
برخی علائم بر لزوم کشیدن دندان عقل در دوران شیردهی تأکید دارد. این علائم شامل موارد زیر است:
- درد مزمن دندان
- پوسیدگی بیش از حد دندان
- کیست‌ها یا کیسه‌های پر از مایع اطراف دندان عقل
- تغییر رنگ دندانها
- درد و تورم گونه
- بوی بد دهان
- تب
- عفونت مکرر در بافتهای نرم نزدیک دندان عقل
- آسیب به دندان‌های اطراف
- تومورها
- بیماری لثه
بسته به وضعیت دندان عقل شما، دندانپزشکان تصمیم می‌گیرند که چه زمانی برای کشیدن آن مناسب است.
چگونگی کشیدن دندان عقل در دوران شیردهی
بسته به نحوه برداشتن دندان های شما، ممکن است چندین کادر پزشکی درگیر شوند. همه آنها در مورد داروهای بیهوشی و داروها به شما پاسخ یکسانی نمی دهند، بنابراین مطمئن شوید که با آگاه ترین فرد صحبت می کنید. متخصص بیهوشی می‌تواند بهترین توصیه‌ها را برای مدت زمان خروج داروهای بیهوشی از سیستم بدن شما پس از جراحی یا برداشتن ارائه دهد. دندانپزشک شما می‌تواند بهترین اطلاعات را در مورد انتخاب مسکن پس از جراحی که روی نوزاد شما تأثیری ندارد، به شما بدهد.
واقعیت این است که اکثریت داروها و داروهای بیهوشی روی شیردهی تأثیری ندارند و حداکثر ممکن است به ۸ تا ۱۲ ساعت صبر قبل از تغذیه نیاز داشته باشند (اگرچه همیشه باید بررسی کنید). مادری که جراحی دندان عقل انجام می دهد نباید شیردهی را قطع کند (البته به جز در حین جراحی).
برای به حداقل رساندن قرار گرفتن نوزاد معرض آسیب احتمالی (و افزایش راحتی مادر)، مادر می تواند درست قبل از اینکه برای عمل جراحی برود به نوزاد خود شیر بدهد. نیازی به صبر کردن برای شیردهی بعد از آن یا پمپاژ و تخلیه نیست – مادر می تواند به محض اینکه به اندازه کافی هوشیار شد کودک را در آغوش بگیرد و به او شیر بدهد. برای اطلاعات بیشتر در مورد شیردهی و بیهوشی عمومی به تغذیه با شیر مادر در هنگام جراحی مراجعه کنید.
ملاحظات مادران در دوران شیردهی در مراجعه به دندانپزشکی
در صورتی که در دوران شیردهی هستید لازم است نکات زیر را با دقت رعایت کرده و به آن توجه ویژه ای داشته باشید:
1- ترمیم های آمالگام
ترمیم‌های آمالگام قبلی در دوران شیردهی بهتر است که تعویض نشوند. هرچند که در مطالعات به عمل آمده، مقدار جیوه ترشح شده در شیر مادر حین تعویض ترمیم‌های آمالگام بسیار ناچیز و از میزان جذب جیوه محیطی کمتر است، ولی برای رفع هر گونه خطر احتمالی درمان‌هایی مانند تعویض آمالگام به ماده همرنگ دندان، به تعویق می‌تواند انداخته شود.
2- بی حسی موضوعی
هیچ منعی برای استفاده از بی‌حسی موضعی حین شیردادن فرزند وجود ندارد. البته اپی نفرین تا حدودی قابلیت ترشح در شیر مادر را دارد. به همین دلیل بی‌حسی‌های فاقد اپی نفرین می‌تواند این نگرانی در مورد اپی نفرین (آدرنالین) را برطرف کند
3- خمیر دندان و دهانشویه
خمیردندان‌ها و دهانشویه‌ها در استفاده معمول از آنها، وارد شیر نمی‌شوند و مشکلی از این نظر ایجاد نمی‌کنند. مقدار بلع شده این مواد داخل بدن بسیار ناچیز است اما میزان وارد شده به خون از این دست مواد، قابل ردیابی نیست!
4- معاینات دندان پزشکی
هیچ فرآیند تشخیصی دندانپزشکی با شیردهی تداخل ندارد. اشعه ایکس اعم از رادیوگرافی پری آپیکال، پانورامیک و حتی CBCT، بیوپسی، اولتراسونیک، پالپ تس‌تر و … مشکلی بر روی فرآیند شیردهی ایجاد نمی‌کند.
 |
حتما بخوانید : از پیله دندان چه اطلاعاتی دارید ؟ |
5- ضد دردها
ضد دردهای عادی تداخلی با شیردهی ندارند. کمتر از یک الی دو درصد داروها امکان دارد بتوانند که وارد شیر مادر بشوند. استامینوفن ساده، انتخاب اول دندانپزشکان در دوران شیردهی است. اما استفاده از ایبوپروفن، کورتونی مثل پردنیزون هم بنا بر نظر بسیاری از مراجع داروسازی خطری در برندارد (هر چند حضور این داروها در شیر در مقادیر اندک محرز است). توصیه می‌شود که داروها بلافاصله بعد از شیردهی مصرف شوند تا احتمال طی شدن حداکثر نیمه عمر دارو، تا شیردادن بعدی بیشتر باشد. تکنیک دوشیدن شیر و استفاده از شیر دوشیده شده در مدت زمان طی شدن نیمه عمر دارو، می‌تواند بسیار کمک کننده بوده و خیالتان را راحت کند
6- آنتی بیوتیک ها
آنتی بیوتیک‌ها حتی المکان برای مادران شیرده بهتر است تا حصول یک نیاز واقعی و مبرهن، استفاده نشوند. به طور کلی آنتی بیوتیک‌ها در دندانپزشکی کاربرد حقیقی چندانی ندارند. در صورت نیاز ضروری، خانم‌های باردار می‌توانند در صورتی که واقعا نیاز باشد، از آموکسی سیلین و مترونیدازول استفاده کنند. از خوردن آسپیرین در حین شیردادن خودداری کنید. داروهای مخدر و شبه مخدر هم نباید در حیت شیردهی استفاده شوند. ایبوپروفن به عنوان یک ضد درد و ضدالتهاب موثر در کوتاه مدت حین شیردهی می‌تواند استفاده شود.
7- بلیچینگ
رمان بلیچینگ (سفید کردن) خطری برای نوزاد شیرخوار ندارد. اما توصیه شده است درمان‌های انتخابی غیرضروری تا حصول شرایط مناسب برای این درمان به تعویق بیفتد.
8- کمبود کلسیم
شیر دادن باعث کم شدن کلسیم دندان یا خراب شدن دندان نمی‌شود. میزان کلسیم دندان ثابت واحدی بوده و تقریبا کم و زیاد نمی‌شود. اغلب به دلیل مشکلات دهان و دندان حین بارداری ممکن است، به اشتباه مشکلات دندانی را که متعاقب بارداری پیش آمده است را به شیردادن به نوزاد نسبت دهیم. ولی باید تاکید کنیم که شیردادن به نوزاد، ربطی به نرم‌تر شدن، پوسیده‌تر شدن یا خرابی هیچ دندانی ندارد.
چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
اگر با وجود توجه به نکات ذکر شده، با خراب شدن دندان در شیردهی مواجه شدید باید به دندانپزشک مراجعه کنید. او می‌تواند محل پوسیدگی دندان یا التهاب لثه را تشخیص دهد و برای درمان دندان درد در شیردهی به کمک روش‌هایی مانند پرکردن دندان در شیردهی، عصب‌کشی و غیره اقدام کند. در صورت نیاز به کشیدن دندان خراب شده، مطمئنا برای ایمپلنت دندان در شیردهی اقدام خواهد شد.
بنابراین شیر دادن به نوزاد عامل اصلی خراب شدن دندان‌های شما نیست، بلکه عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و داشتن یک تغذیه ناسالم در این دوران باعث بروز این مسئله می‌شود. معمولا زرد شدن دندان در شیردهی از علائم اولیه پوسیدگی دندان است. اگر همزمان متوجه حساس شدن دندانها در شیردهی یا درد دندان شدید، حتما در اولین فرصت با دندانپزشک مشورت کنید.
سوالات متداول
شاید این سوالات نیز برای شما در زمینه شیردهی مطرح باشد :
1.آیا کشیدن دندان در شیردهی ضرر دارد؟
از آنجایی که در خصوص کشیدن دندان در دوران شیردهی فقط از بی حسی دندان استفاده می‌شود، کشیدن دندان هیچ منعی ندارد و در صورت ضرورت مادران می‌توانند در دوران شیردهی دندان خود را بکشند.
2. آیا استفاده از مسکن دندان در شیردهی تاثیری بر شیر مادر می‌گذارد؟
از آنجایی که نمی‌توان یک دارو را برای تمام افراد تجویز کرد، مادر و شرایط جسمانی او باید بررسی شود تا باتوجه به موقعیت فرد، دارو تجویز شود. در حالت کلی مصرف مسکن یا انجام هرگونه فرآیند تشخیصی مانند OPG ، CBCT یا هرگونه رادیوگرافی مشکلی را برای مادر یا فرزند به وجود نمی آورد.
3. آیا در زمان شیردهی کلسیم دندان کم می‌شود؟
خیر، این باور غلطی است که خراب شدن دندان در شیردهی را به کم شدن کلسیم بدن مادر ربط می‌دهند. کلسیم بدن در شیردهی به طور کلی کم می‌شود، اما دقت کنید که کلسیم دندان تقریبا ثابت است و کم و زیاد نمی‌شود. اگر مشکلات دندان در زنان شیرده بیشتر است به علت عدم مراجعه به دندانپزشک در ماه‌های بارداری بوده است که اثرات آن کمی بعدتر، در زمان شیردهی بروز پیدا می‌کند.
ثبت ديدگاه