قطره آهن چیست ؟

قطره آهن به عنوان یکی از مهم ترین مکمل های شناخته میشود که والدین لازم است به نوزادان خود از سن 3 ماهگی بدهد . آهن یک ماده معدنی مهم برای بدن است. آهن باعث می‌شود خون بتواند اکسیژن را به تمامی بدن برساند. کمبود آهن موجب اختلالی به نام کم‌خونی (آنمی) می‌شود که موجب خستگی، ضعف، رنگ‌پریدگی پوست، کوتاهی تنفس، کاهش توانایی تمرکز، سرگیجه و افزایش ضربان قلب می‌شود.

علت متداول کم‌خونی عبارت است از قاعدگی یا عوامل دیگر از دست دادن خون، آهن ناکافی در رژیم غذایی، بیماری‌های ژنتیکی، و برخی داروها. آهن را با مکمل‌های مایع می‌توان تأمین کرد. همه شیرخواران از سن 3 ماهگی و 4 ماهگی دچار کم‌خونی فیزیولوژیک می‌شوند و به همین دلیل توصیه می‌شود از 6 ماهگی حتما به کودک قطره آهن بدهید. قطره آهن چون حاوی یونی رنگی است که می‌تواند در بزاق حل شود و با رسوب و جذب سطحی روی دندان باعث ایجاد رنگ قهوه‌ای یا سیاه در دندان شود.

کمبود آهن و سلامتی کودکان

آهن با هموگلوبین خون وظیفه‌ی اکسیژن رسانی به سلول‌های بدن را انجام می‌دهد و کمبود آن عوارض زیر را به دنبال دارد:

1- کاهش رشد طبیعی نظیر قد و وزن و غیره
2- پایین آمدن بهره هوشی نوزاد
3- پایین آمدن قدرت یادگیری کودک
4- کاهش قدرت تمرکز کودک
5- پایین آمدن مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها
6- ایجاد خستگی زودرس
7- احساس ضعف و بی حالی
8- پایین آمدن اشتهای کودک

قطره آهن تاثیری در ایجاد پوسیدگی دندانی در کودکان ندارد و صرفا باعث تغییر رنگ و سیاه شدن دندان‌ها می‌شود که آن هم با رعایت اصول بهداشتی یعنی تمیزکردن دندان‌های شیرخوار با مسواک انگشتی یا پارچه نخی آغشته به آب و چکاندن قطره آهن در انتهای دهان قابل پیشگیری است.

آیا قطره آهن باعث پوسیدگی و خرابی دندان‌های کودکان می‌شود؟

قطره آهن تاثیری در ایجاد پوسیدگی دندانی در کودکان ندارد و صرفا باعث تغییر رنگ و سیاه شدن دندان‌ها می‌شود که آن هم با رعایت اصول بهداشتی یعنی تمیزکردن دندان‌های شیرخوار با مسواک انگشتی یا پارچه نخی آغشته به آب و چکاندن قطره آهن در انتهای دهان قابل پیشگیری است. همچنین میتوان با جوش‌شیرین یا پروکسید هیدروژن قوی دارویی نابود می شود.البته این سیاهی مدتی بعد از اتمام دوره مصرف قطره آهن، برطرف می‌شود.

دلیل اصلی پوسیدگی دندان، باکتری است که پس از متابولیسم مواد قندی خاص، ترکیبات اسیدی تولید می‌کند که این ترکیبات به تدریج باعث حل‌شدن ساختمان آهکی دندان‌ها، نرم‌شدن قوام آن و تخریب نسج دندان‌ها می‌شود.قطره آهن نیز به خودی خود باعث پوسیدگی نمی‌شود. شیرین‌کننده‌های این قطره‌ها نیز از نوع سدیم‌ساخارین است که میکروب‌های پوسیدگی‌زا از آنها تغذیه نمی‌کنند.بنابراین این قطره‌ها باعث پوسیدگی نمی‌شوند مگر اینکه به‌صورت ثانویه باعث تخلخل سطحی شده و جذب پلاک میکروبی را افزایش دهند که این امر می‌تواند با رعایت بهداشت دندان‌ها کنترل شود.

شکاف لب یا کام یا لب شکری چیست ؟ حتما بخوانید : شکاف لب چگونه ایجاد میشود ؟

رفع سیاهی دندانهای اطفال

برای درمان تیرگی دندانهای بزرگسالان از بلیچینگ استفاده می‎شود اما این روش مناسب دندانهای اطفال نیست و دندانپزشک کودکان آن را توصیه نمی کند. چرا که دندانهای شیری تحمل و مقاومت زیادی در مقابل بیلچینگ ندارند و مینای دندانی از بین می‎رود. برای درمان و رفع سیاهی دندانهای کودک باید مراحل زیرا طی نمود:

  • مراجعه به دندانپزشک خوب و مشورت با وی در جهت ترمیم دندانهای آسیب دیده و سیاه شده کودک اولین قدم برای ترمیم و رفع لکه‎ها‎ی سیاه می‎باشد.
  • متخصص دندانپزشکی کودکان ابتدا علت را جویا شده و سپس برای درمان و رفع سیاهی اقدام می‎کند. در این زمینه والدین کودک باید با دندانپزشک همکاری نموده و به سوالات وی پاسخ صحیح دهند. با مشخص شدن علت سیاه شدن دندانهای اطفال، بهتر می‎توان فرآیند درمان و ترمیم را انجام داد.
  • در صورتی که علت سیاه شدن دندان‎ها‎، پوسیدگی باشد، ابتدا قسمت‎ها‎ی سیاه شده را برداشته و سپس با استفاده از مواد مخصوص محل مورد نظر را پر می‎کند و بدین ترتیب لکه‎ها‎ی سیاه ناپدید می‎شود.
  • اگر سیاه بودن دندان کودک ژنتیکی باشد، در این صورت دندانپزشک خوب، از روش روکش کردن و لمینیت استفاده می‎نماید.

نکات طلایی در پیشگیری از سیاهی دندان های کودکان

یکی از مهم ترین نگرانی های والدین در مورد قطره آهن ، سیاه شدن دندان های کودکان است ، اگر شما هم جزو آن دسته از افراد هستید که نگران سیاهی دندان های کودک خود و یا لک شدن آن هستید ، توصیه میکنیم نکات زیر را با دقت به خاطر داشته باشید :

1- سیاهی دندان کودکان به خاطر عواملی مانند ضعیف بودن مینا به دلیل ژنتیکی، بیماری در کودکی و صدمه دیدن دندان ها و لثه ها به خاطر تصادف قابل پیشگیری نمی باشند، ولی برای محافظت از دندان های کودک تان می توانید کارهایی را انجام دهید.

2- دندان های نوزادتان را کامل مسواک بزنید، عادت های مسواک زدن کودک خود را ارزیابی کنید و منظم به دندانپزشک کودکان مراجعه کنید.

3- در زمان خواب به کودک تان شیر یا آب میوه ندهید.

4- تا هنگامی که کودک خمیر دندان را قورت ندهد، اجازه ندهید خمیر دندان مصرف کند.

5- مکمل آهن را در مقداری آبمیوه یا آب رقیق کنید، این کار منجر به پیشگیری از لکه دار شدن دندان می شود. مکمل آهن را به آب پرتقال بیفزایید، زیرا ویتامین سی ، جذب آهن را آسان تر می کند. اما هیچوقت مکمل را به شیر اضافه نکنید، چون شیر در جذب مناسب آهن مشکل پدید می آورد. و البته تا می توانید سعی کنید از مکمل آهن رقیق شده کمتر استفاده کنید.

6- با مراجعه مرتب به دندانپزشک خود می توانید علت سیاهی دندان کودکان را بفهمید و اقدامات لازم را انجام دهید، در بسیاری از موارد جای هیچ نگرانی نیست و دندان های دائمی بدون لکه و با رنگ طبیعی در می آیند.

به خاطر داشته باشید

مراقبت و رعایت نکات بهداشتی در زمینه دهان و دندان ، موردی است که لازم است از همان کودکی به آن توجه شود . لازم است بدانید توجه به دندان های کودکان و رعایت نکات بهداشتی در مورد دندان های شیری به اندازه دندان های دایمی فرزند شما بسیار با اهمیت است و عدم توجه به این دندان ها میتواند باعث بروز مشکلات در دندان های دایمی و حتی سلامت لثه های کودک شما شود .

به همین دلیل توصیه میکنیم از همان ابتدا کودک خود را با محیط دندانپزشکی آشنا کنید و مراقبت ها و دستور العمل های گفته شده توسط متخصص کودکان را در مورد بهداشت و مراقبت از دندان های شیری جدی بگیرید . فراموش نکنید در صورتی که دندان های کودک شما چه با استفاده از قطره آهن و یا به هر علت دیگری دچار تغییر رنگ شد ، لازم است برای بررسی آن هرچه سریع تر به دندانپزشک مراجعه نمایید .

 

دندانپزشک کودکان و اطفال در مطب دکتر پیام حیاتی