به خمیر دندان خود اهمیت دهید

رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از خراب شدن و آسیب های دندانی بسیار حائز اهمیت است به همین دلیل انتخاب یک خمیر دندان مناسب و بهداشتی باعث می شود درصد خرابی دندان ها کاهش یابد. خمیر دندان ها خاصیت پاک کنندگی دارند و مهم تر از برند خمیر دندان، نحوه صحیح مسواک زدن می باشد.

خمیر دندان چیست ؟

خمیر دندان فرآورده ای است که برای تمیز کردن سطوح دندان از باقیمانده های مواد غذایی و سایر مواد چسبنده به آن­ها، بزاق و سفید کردن مینای دندان، کاستن بوی دهان، حفظ لثه ها و دندان­ها همچنین تازگی در دهان به کار می­رود. خمیر دندانی خوب است که دارای قدرت پاک کنندگی مناسب بوده و هیچ گونه آسیبی برای مینای دندان، لثه، لایه های مخاطی و یا دهان ایجاد نکرده و با پوست و مخاط دهان سازگار باشد.همچنین دارای بافت نرم و یکنواخت بوده در اثر فشار معمولی و در دمای اتاق به راحتی از تیوپ خارج شده و بر روی مسواک پخش شود. و فراموش نشود که در مدت زمان مصرف از لحاظ فیزیکی، شیمیایی پایدار بوده و تغییری در شکل ظاهری آن پدیدار نگردد.

خمیر دندان و فواید آن

1- کاهش پلاک میکروبی:

معمولا خمیر دندان‌ها حاوی موادی هستند که نقش آنها کاهش پلاک میکروبی موجود در سطح دندان‌ها و لثه است خمیردندان ها علاوه بر داشتن مواد ضد میکروبی، با ایجاد کف و همچنین سایشی که به واسطه وجود مواد ساینده ایجاد می نمایند این نقش را ایفا نموده، دندانها را در مقابل تجمع پلاک‌های میکروبی و نهایتاً بیماری‌های لثه حمایت می نمایند.

2- خاصیت ضد پوسیدگی:

خمیردندان ها علاوه بر کمک به کاهش میکروبهای پوسیدگی زا به علت دارا بودن فلوراید باعث توقف پوسیدگی در مراحل اولیه و استحکام بیشتر مینای دندان و افزایش مقاومت دندانها در مقابل پوسیدگی میشود. این توافق وجود دارد که عنصر فلوراید در خمیردندانها مهمترین و مؤثرترین ماده برای سلامتی دندانها می باشد بنابراین مؤکداً توصیه می گردد افراد بزرگسال از خمیردندانهای حاوی فلوراید استفاده نمایند.

3-در دندانهای حساس به سرما، گرما ، شیرینی یا شوری:

بافت اصلی تمام دندانها عاج میباشد که دارای ساختمان میکروسکوپی متشکل از لوله های عاجی است. مواد داخل این لوله ها باعث انتقال حرارت و حس درد می باشند. عاج در قسمت تاج دندان به وسیله مینا و در قسمت ریشه بوسیله سمان پوشیده شده است. اگر به علت پوسیدگی، سایش یا شکستگی تاج، عاج دندان به محیط دهان باز شود به علت ساختمان میکروسکوپیک عاج دندانها حساس می‌گردد و هر تحریکی باعث درد و ناراحتی میشود. به منظور رفع این مشکل برخی خمیر دندانها حاوی استرانسیوم کلراید یا مواد دیگری می باشند که با رسوب در محل عاج مدخل لوله‌های عاج را مسدود می نمایند.

تجویز این خمیر دندانها باعث رفع درد حساسیت از دندان‌های حساس میگردد. بدیهی است ضرورت دارد اشخاص مبتلا به دندانهای حساس جهت تشخیص قطعی به دندانپزشک مراجعه و مورد معاینه قرار گیرند. چرا که ممکن است در پوسیدگی دندانی موارد دیگری از بیماری ها با همین علائم دیده شوند که در آن صورت نیاز به درمانهای دندانپزشکی میباشد و تجویز خمیر دندان ضد حساسیت صحیح و کافی نمیباشد. معمولا در بروشور و یا بر روی بسته بندی خمیر دندانها مواردی را ذکر می کنند که بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد و مطالعات دقیق و کافی برای اثبات آن وجود ندارد.

حتما بخوانید : اینله و انله در پوسیدگی دندان

مواد تشکیل دهنده خمیر دندان ها

خمیر دندان ها در انواع مختلفی چون خمیری و ژلی موجود هستند. با این همه تنوع، چند مادۀ تشکیل‌دهنده هستند که در اکثر خمیر دندان ها به طور معمول وجود دارد. این مواد عبارتند از:

1- عوامل ساینده

مواد زبر، شامل کلسیم‌کربنات و سیلیکات‌ها، که به حذف غذا، باکتری، و بعضی رنگ‌ها از روی دندان کمک می‌کنند.

2- طعم‌دهنده‌ها

شیرین‌کننده‌های مصنوعی، مانند ساکارین، معمولاً به خمیر دندان اضافه می‌شوند برای طعم بهتر آن. در حالی که اکثر مردم از خمیر دندان ها طعم نعناعی را در ذهن دارند، انواع بیشتری از جمله طعم دارجینی، لیمویی، حتی آدامس بادکنکی (برای کودکان یا کودکان درون!) موجود است.

3- مرطوب‌کننده‌ها

مواد تشکیل‌دهندۀ خمیر یا ژل دندان معمولاً شامل گلیسرول است برای جلوگیری از خشک‌شدن آن.

4- تری کلوزان

این ماده ضدمیکروبی عفونت‌های بین لثه و دندان را کاهش می‌دهد. اضافه کردن تری کلوزان به خمیردندان نیز مانند فلوئور هر چند ممکن است عوارضی را به دنبال داشته باشد، اما سودمندی آن بر مضر بودنش غلبه می‌کند.

5- حجم‌دهنده‌ها

عواملی که به خمیر دندان حجم می‌دهند، مانند مولکول‌های چسبناکی که در بعضی جلبک‌های دریایی یافت می‌شود. این مواد به حفظ حالت خمیر دندان کمک می‌کنند.

6- مواد شوینده

کفی که به هنگام مسواک‌زدن مشاهده می‌کنید، از همین مواد شوینده تولید می‌شود، مانند سدیم لوریل سولفات.

7- کنترل کننده جرم

اگر خمیردندان طعم تند و سوزاننده‌ای دارد، احتمالاً حاوی تتراسدیم پیروفسفات یعنی ماده‌ای است که اجازه نمی‌دهد نمک‌های کلسیم فسفات (جرم) پشت دندان‌های پیشین فک پایین جمع شود. یکی از مشکلات خمیردندان‌های جرم‌گیر این است که ماده فعال برای موثر بودن باید در شوینده (دترجنت) قوی‌تر از حد متعارف حل شود، به همین دلیل استفاده از این نوع خمیردندان برای دندان‌های حساس به pH بالا مناسب نیست.

انواع خمیر دندان ها

انتخاب خمیردندان باید بسته به نوع و جنس دندان های افراد مصرف کننده صورت بگیرد. به این منظور میتوان از انواع مختلفی استفاده کرد که مهم ترین و پرکاربردترین آنها عبارتند از :

1- خمیردندان ضد پوسیدگی

این نوع خمیردندان حاوی ترکیبات فلورایدی مانند سدیم فلوراید (NaF)، فلوراید قلع (SnF2 ) یا مونوفلوئورو فسفات (MFP2) است. اگر غلظت فلوراید 1000 ppm (ذره در میلیون) یا بیشتر باشد، خمیردندان به جلوگیری از پوسیدگی کمک می‌کند.

2- خمیردندان ضد حساسیت

مواد فعال تشکیل دهنده این نوع خمیردندان علائم ناشی از حساسیت عاج دندان را به دو طریق کاهش می‌دهد. نخست این که واکنش نورون‌ها به محرک درد را متوقف می‌کند و دوم این که توبول‌های عاجی دندان را مسدود می‌کند. خمیردندان ضدحساسیت در انواع مختلف با نام‌های تجاری گوناگون به بازار عرضه می‌شود که با توجه به مواد فعال تشکیل دهنده عملکرد متفاوتی دارند. بنابراین توصیه می‌کنیم قبل از تهیه خمیردندان ضدحساسیت ابتدا با دندانپزشک معالج خود مشورت کنید تا دندانپزشک پس از معاینه کامل دلیل حساسیت دندان را مشخص کند.

حتما بخوانید : انکیلوز شدن فک و دندان به چه معناست ؟

3- خمیردندان ضد پلاک

این نوع خمیردندان از جمع شدن پلاک جلوگیری می‌کند و با کاهش دادن اثرهای سم باکتریایی روی بافت‌های اطراف دندان احتمال بروز بیماری‌های لثه را پایین می‌آورد. خمیردندان‌های ضد پلاک مختلفی حاوی مواد فعال تشکیل دهنده گوناگون در بازار در دسترس است.

4- خمیردندان سفید کننده

این نوع خمیر دندان حاوی مواد ساینده‌ای است که دندان‌ها را با زدودن لکه‌ها از روی سطح دندان، سفید و درخشان می‌کند. اثر استفاده درازمدت از خمیردندان سفید کننده هنوز مشخص نشده است.

5- خمیر دندان‌های ذغالی یا حاوی کربن فعال:

این خمیر دندان‌ها جدیدترین نوع خمیر دندان‌ها هستند. حاوی کربن فعال می‌باشند که در موارد بسیاری کاربرد دارد؛ مانند جذب و از بین بردن جرم و بوی بد و نامطبوع دهان، سفید کردن دندان‌ها بر اثر از بین بردن لکه‌ها و …. این خمیر دندان‌ها حاوی مقادیر کمتری فلوراید هستند و ماده اصلی آنها همان گونه که گفته شد کربن فعال است. این ماده ۹۰% باکتری‌های درون دهان شما را از بین برده و باعث تمیزی و سفید شدن آنها شود.

6- خمیر دندان ضد تارتار:

لایه‌ای از باکتری‌ها بر روی دندان‌ها وجود دارد که به آن پلاک می‌گویند. اگر این لایه پاکسازی نشود، سخت شده و به تارتار یا جرم تبدیل می‌شود. جرم می‌تواند بر روی دندان‌ها و زیر لثه‌ها شکل بگیرد و به بیماری‌های لثه ختم شود. در خمیر دندان‌های ضد تارتار ترکیبات شیمیایی مانند پیروفسفات و سیترات روی موجود است.

هرگز فراموش نکنید :

1- بعد از هر بار استفاده از خمیر دندان حتماً در آن ر ا بسته تا مانع خشک شدن و آلودگی فرآورده گردد.

2- بعد از هر وعده غذایی با کمک مسواک و خمیر دندان مناسب و به میزان کافی دندانها را تمیز شود.

3- کودکان باید روش صحیح استفاده از خمیر دندان را فرا گرفته و به نحوی که بعد از استفاده آن را از دهان خود بیرون بریزند تا بلعیدن آن به حداقل برسد.

4- در کودکان به منظور پیشگیری از عوارض نامطلوب حتماً از خمیر دندان مخصوص این گروه سنی استفاده گردد.

5- به منظور دستیابی نتایج بهتر در استفاده از خمیر دندان هایی مانند ضد جرم، ضد پلاک، ضد حساسیت و غیره با دندانپزشک مشوت نمایید.

6- در هنگام مصرف خمیر دندان به اطلاعات مندرج در روی فرآورده و چگونگی مصرف صحیح آن توجه نمایید و از بلعیدن خمیر دندان خودداری نمائید.

7- به هیچ عنوان مواد دیگری مانند نمک نباید جایگزین خمیردندان شود زیرا، نمک فلوئور طبیعی و وضعیت طبیعی دهان را از بین می‌برد و به بافت‌های دهان آسیب می‌رساند.

تماس با دکتر