از جمله عوامل موثر در بهداشت دهان و دندان، استفاده از نخ دندان است به جرات می توان گفت که 90 درصد مردم از آن استفاده نمی کنند و بیش از نصف افرادی که از نخ دندان استفاده می کنند، از استفاده صحیح از آن بی خبر هستند. متاسفانه اکثر مردم اطلاعات کافی درباره ی نحوه مراقبت صحیح از دندان های خود ندارند و رعایت بهداشت دهان و دندان را در این خلاصه کرده اند که مسواک بزنند. در صورتی که مسواک زدن یک بُعد از مقوله ی بهداشت دهان و دندان است. حتی نحوه ی مسواک زدن مهم تر از مسواک زدن می باشد و کیفیت مسواک زدن مهم ترین چیزی است که کمتر بدان توجه می شود.

نخ دندان

استفاده از نخ دندان نقش بسیار مهمی در رعایت بهداشت دهان و دندان دارد. نخ دندان پلاک ها و باکتری‌هایی را از بین می‌برد که مسواک شما به آنها دسترسی ندارد. اگر شما نخ دندان نزنید در نظافت بیش از یک سوم سطح دندانتان کوتاهی کرده‌اید. پلاک‌های دندانی عامل اصلی بیماری‌های لثه می‌باشند. با حداقل یک بار استفاده از نخ دندان در طی روز، شانس به وجود آمدن این پلاک‌ها به شدت کاهش می‌یابد. 

روش استفاده از نخ دندان

از یک نخ دندان مناسب که در داروخانه ها به وفور یافت می شود، یک تکه به اندازه ی 35-30 سانتیمتر ببرید.

نخ رادور انگشتان وسط دو دست بپیچید و آن را با انگشت شست و سبابه مهار کنید.

نخ دندان را با انگشت شست و سبابه طوری بگیرید که حدود دو سانتی متراز نخ بین انگشتانتان محصور شود تا تسلط شما به حرکت نخ افزایش یابد.

حرکت انگشتان جهت سهولت در کار با نخ دندان خیلی مهم است. از انگشتان شست جهت استفاده در دندان های فک بالا و از انگشتان سبابه جهت پاک کرن دندان های پایین استفاده کنید.

نخ دندان را به آرامی به دور هر دندان بلغزانید و در حین انجام این کار نخ را محکم و کشیده نگه دارید.

نخ را به صورت منحنی دور دندان گرد کنید و به آرامی آن را تا زیر ناحیه آزاد لثه ببرید و به سمت بالا حرکت دهید. این حرکت را دو یا سه بار تکرار کنید.

هیچگاه نخ دندان را با فشار بین دندان‌ها وارد نکنید، زیرا باعث آسیب به لثه‌ها می‌شود. بلکه آن را به آرامی میان دندان‌ها حرکت دهید.

بعد از استفاده از نخ دندان مسواک بزنید. این موثرترین روش برای جلوگیری از پوسیدگی دندانها و بیماری های لثه است.

نکته ی مهم در استفاده از نخ دندان این است که بعد از نخ کشیدن هر دندان، آن را کمی بچرخانید تا برای پاک کردن مواد غذایی از بین دندان دیگر، همیشه نخ تمیز به کار برده شود.

فلوراید چگونه از دندان شما محافظت میکند حتما بخوانید : فلوراید و استحکام دندان ها

چند توصیه هنگام استفاده از نخ دندان:

1- نخ دندان را از یک طرف دیواره ی دندان وارد کرده و موقع خارج کردن از دیواره مقابل خارج کنید، یعنی نخ دندان یک حلقه ی کامل بین دو دندان مجاور بزند.

2- نخ دندان را حتما به لثه ی مجاور دو دندان بکشید تا خوب تمیز شود. شاید در اوایل از لثه خون بیاید، ولی بعد از مدتی که لثه خوب تمیز شد، خونریزی کاهش پیدا خواهد کرد. در صورت ادامه ی خونریزی حتما به دندانپزشک مراجعه کنید. احتمالا به جرم گیری نیاز خواهید داشت.

3- در صورتی که نخ دندان هنگام استفاده در بین دندان ها، رشته رشته یا پاره شود، احتمالا دو مشکل وجود دارد: یکی پوسیدگی بین دو دندان. دوم وجود جرم در آن قسمت از دندان.البته پرکردگی نامناسب دندان هم باعث پاره شدن نخ خواهد شد که در هر سه صورت باید به دندانپزشک مراجعه کنید و نسبت به رفع مشکل اقدام نمایید.

4- بهتر است قبل از مسواک زدن، اول با نخ دندان بین دندان ها را خوب تمیز کنید و بعد مسواک بزنید.

5- اگر دچار پوسیدگی دندان یا پُرکردگی نامناسب یا بیماری لثه باشید، استفاده از مسواک و نخ دندان مشکل شما را حل نخواهد کرد و باید حتما به دندانپزشک خانوادگی خود مراجعه کنید تا سلامتی دندان هایتان مطمئن شوید. بعد با خیال راحت به بهداشت دهان و دندان خود برسید و سالی یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید.

4 نکته طلایی در چرایی استفاده از نخ دندان

1- اول نخ دندان بعد مسواک

برای از بین بردن پلاک بین دندان ها، قبل از مسواک حتما از نخ دندان استفاده کنند. این امر موجب می شود که مسواک، باکتری ها و باقی مانده های خارج شده توسط نخ را از محیط دهان خارج نماید.

2- کودکان و نخ دندان

برای کودکان، استفاده از نخ بعد از مسواک زدن بهتر است. این کار کمک می کند ذراتی که پس از مسواک در دهان باقی می مانند، توسط نخ خارج شوند. اگر اول از نخ استفاده کنید ممکن است مسواک موجب شود باقی مانده ها به میان لثه فرو روند. البته فراموش نشود که روش صحیح استفاده از نخ نیز بسیار مهم است، برای این کار نخ را به صورت C درآورده و به طور دورانی در اطراف دندان حرکت دهید. حرکات بالا و پایین نخ به تنهایی کافی نیست زیرا سطح دندان ها را به خوبی تمیز نمی کند.

بعد از استفاده از نخ دندان مسواک بزنید. این موثرترین روش برای جلوگیری از پوسیدگی دندانها و بیماری های لثه است.

3- دو بار مسواک و 1 بار نخ دندان فراموش نشود

مهم ترین نکته این است که 2 بار در روز مسواک بزنید و 1 بار از نخ استفاده کنید. دندانپزشکان معتقد هستند برای خارج کردن پلاک و باقی مانده ها از میان دندان ها چند دقیقه را صرف استفاده از نخ کنید. 24 تا 48 ساعت زمان لازم است تا باکتری ها درون پلاک ها جای گیرند، بنابراین خارج کردن پلاک توسط نخ، حداقل 1 بار در روز، سلامت دهان و دندان ها را تامین می کند.

لقی دندان بزرکسالان یا لق شد دندان بزرگسالان حتما بخوانید : لقی دندان در بزرگسالان چه علتی دارد

4- نخ دندان قبل از خواب استفاده شود

شب ها قبل از خواب از نخ دندان استفاده کنید. در زمان خواب، ترشح بزاق برای تمیز کردن دندان ها و لثه کاهش می یابد و باکتری ها فرصت بهتری برای آسیب رساندن به دندان ها دارند. بنابراین استفاده از مسواک و نخ دندان و همچنین تمیز کردن زبان هر شب قبل از خواب ضروریست.
نخ و مسواک هر دو ضروریند اما استفاده از نخ دندان قبل از مسواک، کمک می کند که فلوراید موجود در خمیر دندان در زمان مسواک زدن، بهتر به میان دندان ها نفوذ کرده و در نتیجه احتمال پوسیدگی دندان کاهش یابد.
استفاده روزانه از نخ دندان برای پیشگیری از تجمع باکتری ها بین دندان ها و تشکیل پلاک و رسوب و در نتیجه تورم و التهاب لثه که اولین مرحله در بیماری های لثه می باشد، ضروریست.

حد اعتدال را در نخ دندان کشیدن رعایت کنید

از آنجایی که استفاده از نخ به روش اشتباه عوارضی را به دنبال دارد، انجام این کار به آرامی و روش صحیح، به ویژه در صورت استفاده از دستگاه‌های برقی بسیار مهم است. قبل از استفاده از دستگاه‌های برقی حتماً روش صحیح کاربرد آن‌ها را یاد بگیرید. اگر اطمینان ندارید، می‌توانید از دندانپزشک خود بخواهید تا به شما آموزش دهند.

به خاطر داشته باشید که تمیز کردن بین دندان‌ها نباید دردناک باشد. اگر این کار را با خشونت انجام دهید، به بافت بین دندان‌ها آسیب خواهید زد. از طرفی اگر بیش از حد ملایم باشید، ذرات غذا بین دندان‌ها باقی خواهد ماند. اندکی احساس ناراحتی در ابتدای استفاده از نخ دندان طبیعی است، اما نباید تسلیم شوید. این ناراحتی با هر روز مسواک زدن و تمیز کردن بین دندان‌ها ظرف کمتر از یک یا دو هفته برطرف می‌شود. چنانچه درد از بین نرفت با دندانپزشک صحبت کنید.

 

تماس با دکتر

دکتر پیام حیاتی دندانپزشک