اسپلینت دندان

اسپلینت دندان معمولاً از مواد رزین کامپوزیت دندان و سیم ساخته می شوند و با استفاده از آنها دندان لق شده به دندان های مجاور آن بسته شده و دندان های سالم به عنوان تکیه گاه برای دندان لق شده عمل می کنند. با انجام این کار لقی دندان در طول دوره تقویت و بهبود بافت لثه اطراف ریشه در محل خود درمان می شود .درطول مدت مورد نیاز برای باقی ماندن اسپلینت در محل بین افراد مختلف متفاوت است، اما معمولاً لازم است از اسپلینت برای چند هفته تا چند ماه تا زمان ترمیم کافی استفاده شود.

اسپلینت دهان چیست؟ 

دندانهای جلویی با ایجاد صفحه راهنمای رشد در زمان بیرون زدن دندانها، باعث میشوند برجستگی های دندانهای عقبی فضای کافی برای رشد داشته باشند. از آنجایی که تاج دندانهای عقبی خیلی پهنتر است و برجستگی هایی در سطح جونده آنها وجود دارد ، هنگام غذا جویدن برجستگی های هر دندان در فرورفتگی دندان مقابل قرار میگیرد و به این ترتیب دندانهای عقبی به خوبی روی هم چفت میشوند. وجود دنداهای عقبی باعث میشود فکها بیش از حد در هم فرو نروند و همپوشانی دندانهای جلویی زیاد نشود در نتیجه ارتفاع نیمه پایینی صورت حفظ میشود.

گاهی اوقات نیروهای مداومی مانند فشار فک در هنگام جویدن، دندان قروچه، فشار زبان به دندانهای جلویی در هنگام بلع یا ناخن جویدن و غیره باعث میشوند دندانها تحت برایند نیروها به سمتی رانده شوند که مطلوب ما نیست. با وسیله ای به نام اسپلینت که طراحی های گوناگون دارد (بایت پلین، بایت اسپلینت، محافظ دهان شبانه یا نایت گارد و غیره)، تلاش میشود. این نیروها خنثی شوند و از انحراف دندانها جلوگیری شود.

اسپلینت دندان پس از قالب گیری از دهان، به صورت سفارشی برای هر بیمار ساخته میشود تا کاملا اندازه دهان او باشد و محافظت کافی از دندانها و بایت داشته باشد.

اسپلینت دندان از دندانها، ایمپلنت و ترمیمهای دندان محافظت میکند و اختلال عملکرد مفصل و عضله فک را کنترل میکند و با ایجاد فضای کافی برای برخی دندانهای تحت فشار، بایت را پایدار میکند. برای کسانی که دندان قروچه دارند باید اسپلینت همیشه استفاده شود تا از عواقب دندان قروچه بر سلامت دندانها و لثه و فک، جلوگیری شود. 

علت‌ها و دلایل لق شدن دندان دائمی

همانگونه که در ابتدا توضیح داده شد یکی از مهم ترین دلایل استفاده از اسپلینت ها لق شدن دندان است . دندان ها به علل گوناگونی دچار لقی میشوند از جمله :

1- بیماری‌های پریودنتال

بیماری پریودنتال نه ‌تنها بر لثه‌های شما اثر می‌گذارد، بلکه رباط‌ها و استخوانی که از دندان شما پشتیبانی می‌کند را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. بیماری‌های پریودنتال یکی از شایع‌ترین علل لقی و جابه‌جایی دندان‌ها به شمار می‌رود.

خوشبختانه از بیماری‌ پریودنتال می‌توان با رعایت سلامت و بهداشت دهان، به‌سادگی پیشگیری نمود. بنابراین شما نباید اجازه دهید که شدت این بیماری به جایی برسد که موجب بروز پاکت پریودنتال و لق شدن دندان شود. رعایت بهداشت دهان و دندان ازجمله مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به‌طور صحیح و مرتب و نیز مراجعه منظم به دندانپزشک دو بار در هر سال، مهم‌ترین نکات در پیشگیری از بیماری‌های پریودنتال محسوب می‌شود.

واکسن کرونا ، آیا برای بدن ایمنی کامل به همراه دارد ؟ حتما بخوانید : واکسن کرونا ، آیا برای بدن ایمنی کامل به همراه دارد 

2- هورمون‌های دوران بارداری

بالا رفتن میزان هورمون‌های پروژسترون و استروژن در دوران بارداری می‌تواند باعث نرمی و شل شدن رباط‌ها و استخوان اطراف دندان‌ها شود که در نتیجه آن ممکن است دندان‌ها لق شوند. خوشبختانه این عارضه معمولاً به‌صورت موقتی است و منجر به از دست رفتن دندان‌ها نخواهد شد، مگر آنکه بیماری‌ها و عوارض دیگری از قبیل بیماری‌های پریودنتال برای شخص به وجود بیاید. بااین‌حال ریسک نکنید و با مشاهده اولین علائم لقی دندان در دوران بارداری حتماً به دندانپزشک خود مراجعه و با او مشورت کنید.

3- پوکی استخوان (استئوپروز)

یکی دیگر از علل نیاز به اسپلینت دندان پوکی استخوان می‌تواند هم در مردان و هم در زنان ایجاد شود. این عارضه باعث می‌شود که تراکم استخوان‌های موجود در سراسر بدن کاهش یابد و استخوان‌ها در مقابل شکستگی، آسیب‌پذیرتر شوند. هنگامی‌که تراکم استخوان اطراف دندان‌ها کاهش پیدا می‌کند، می‌تواند باعث لق شدن دندان‌ها شود.

عملکرد اسپلینت چگونه است؟

4- مصدومیت و ضرب‌دیدگی

هنگامی‌که ضربه یا نیروی شدیدی بر دندان‌ها وارد می‌شود، رباط پریودنتال و بافت همبندی که دندان‌ها را در جایگاه خود محکم نگه می‌دارد، ممکن است دچار کشیدگی و آسیب‌دیدگی شود. کشیدگی رباط پریودنتال می‌تواند باعث لق شدن دندان‌ها شود. این حالت هنگامی اتفاق می‌افتد که شما شب‌ها در هنگام خواب به‌طور مرتب دندان‌ها را به روی هم می‌سایید یا آرواره‌های خود را به روی هم فشار می‌دهید و یا دندان‌های ردیف بالا و پایین شما هم‌ردیف نیستند و به‌طور منظم بر روی یکدیگر قرار نمی‌گیرند.

هر آسیبی که به خاطر زمین خوردن یا مصدومیت در تصادفات بر دهان شما وارد شود، می‌تواند به رباط‌ها و استخوان اطراف دندان نیز آسیب وارد کند. بنابراین مصدومیت‌ها و ضرب‌دیدگی‌های ناحیه دهان را جدی بگیرید و فوراً برای بررسی وضعیت خود به دندانپزشک مراجعه کنید.

عملکرد اسپلینت چگونه است؟ 

معمولا اسپلینت تمامی دندانهای بالا یا پایین را میپوشاند اما گاهی نیز از اسپلینت نیمه که تنها بخشی از دندانها را پوشش میدهد استفاده میشود. اسپلینتهای اکلوزال معخمولا در دندانهای بالایی یا پایینی استفاده میشوند، اسپلینتهای فک پایین به دلیل تداخل کمتر در صحبت کردن و قابلیت استفاده در طول روز بدون دیده شدن اسپلینت، بیشتر توصیه میشود. 

خمیر دندان ضد حساسیت چه ویژگی و کاربردی دارد ؟ حتما بخوانید : خمیر دندان ضد حساسیت چه ویژگی دارد ؟

1- اسپلینت پنکی

نوع دیگری از اسپلینت دندان  ، اسپلینتهای مسطح اکلوزال یا پنکی (Pankey)، اسپلینتهایی هستند که یک سطح صاف دارند که با دندانهای مقابل تماس پیدا میکند و باعث میشود عضله فک در حالت استراحت و شل قرار بگیرد. اسپلینتهای تغییر موقعیت دهنده اکلوزال برای تغییر موقعیت فک جهت بهبود اکلوژن استفاده میشوند. زمانی از این اسپلینتها استفاده میشود که مفصل فک درد مزمن دارد. این اسپلینت به مفصل امکان میدهد در موقعیت راحت تری قرار بگیرد و فشار از روی آن برداشته شود. 

2- اسپلینت تانر

اسپلینت دندان از نوع تانر (Tanner) فرورفتگی در سطح دارد که باعث میشود تماس با دندانهای مقابل مطلوب تر و کم آسیب زا تر باشد. این نوع اسپلینت برای بیمارانی استفاده میشود که ساییدگی دندانها یا آسیب دیدگی بافت نرم و استخوانهای پشتیبانی کننده دندانها را نشان میدهند. علاوه بر این از این اسپلینتها برای محفاظت از دندانها و ایمپلنت در بیمراانی که دندان قروچه دارند نیز استفاده میشود. همچنین برای کسانی که ورزش میکنند نیز میتواند مفید باشد چون بسیاری از مردم در حین ورزش، دندانهای خود را به هم فشار میدهند. 

به خاطر داشته باشید

رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان، تنها نکته کلیدی در جلوگیری از لق شدن دندان‌ها است. هر روز حداقل دو بار مسواک بزنید و از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید. همچنین یک‌بار در شبانه‌روز نخ دندان بکشید، زیرا استفاده از نخ دندان باعث می‌شود که باکتری‌ها از نقاطی که مسواک نمی‌تواند به آن‌ها برسد، تمیز شوند. مراجعه منظم به دندانپزشک برای جرم‌گیری و تمیز کردن دندان‌ها و لثه‌ها نیز اهمیت بسیار زیادی دارد.

هرگز نسبت به ضرب‌دیدگی و صدمات هرچند جزئی که به دندان‌ها و لثه‌های شما وارد می‌شود، بی‌تفاوت نباشید. بسیاری از افراد علاقه‌ای به جدی گرفتن مشکل خونریزی لثه‌ها ندارند و درنتیجه با پیشرفت مراحل بیماری در ادامه زندگی خود با مشکلات بسیار زیادی ازجمله لق شدن دندان‌ها مواجه خواهند شد.

تماس با مطب دکتر پیام حیاتی