سفیدی روی زبان چیست ؟
سفیدی روی زبان اغلب به بهداشت دهان و دندان مربوط می شود. سفیدی زبان در بیشتر موارد خود به خود پاک می شود. می توانید به آرامی و با استفاده از یک مسواک نرم، پوشش سفید را از روی زبانتان پاک کنید یا به آرامی به وسیله ی یک لیسه ی زبان یا مسواک زبان، بر روی زبانتان بکشید. نوشیدن مقدار زیاد آب می تواند باکتری ها و مواد باقی مانده روی زبان را از دهان شما خارج کند.
مشاهده زبان سفید در آینه ممکن است ترسناک باشد، اما این شرایط معمولا خطرناک نیست. سفید شدن زبان به پوشش سفید روی زبان اشاره دارد که این پوشش سفید میتواند تمام زبان را در برگیرد یا فقط لکهها و تکههای سفید کوچکی بر روی زبان باشند. وجود زبان سفید معمولا دلیلی بر نگرانی نیست .
اما در موارد نادر، این علامت میتواند نشاندهنده یک بیماری جدی مانند عفونت یا مراحل اولیهی سرطان باشد. به همین دلیل مهم است که حواستان به دیگر علائمتان باشد و اگر پس از گذشت چندین هفته از سفید شدن زبانتان، بهتر نشدید، به دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید
تشخیص علت سفیدی روی زبان
برای تشخیص سفیدی زبان باید به دکتر مراجعه کنید. در مواقعی ممکن است که سفید شدن زبان نشاندهندهی رعایت نکردن بهداشت فردی باشد. اما در مواردی ممکن است که نشاندهندهی بیماری باشد. برای تشخیص این مسئله باید به دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. هرچند که دکتر عمومی هم میتواند به شما کمک کند.
اما بهتر است که دکتر گوش و حلق و بینی برای درمان به شما کمک کند. یکی از مواردی که میتواند در تشخیص این بیماری موثر باشد، معاینه و گرفتن شرح حال است. در صورت لزوم آزمایشهای دیگری هم میتوان انجام داد.
دلایل سفید ی روی زبان چیست؟
اصلیترین علت سفیدی روی زبان ، عدم رعایت بهداشت دهان است. در صورت عدم رعایت بهداشت، برآمدگیهای کوچک روی سطح زبان موسوم به جوانه چشایی یا پاپیلای زبان میتوانند متورم و ملتهب بشوند. مواد مختلفی مانند تکههای ریز غذا، جرمها، سلولهای مرده و مواد کوچک میتوانند در میان جوانههای چشایی پنهان و باعث سفید شدن زبان بشوند. ازجمله مشکلات بهداشتی که باعث سفیدی زبان میشود، باید به موارد زیر اشاره کرد:
- خشکی دهان که ناشی از نفس کشیدن و خوابیدن با دهان باز است؛
- درست مسواک نزدن و عدم استفاده از نخ دندان؛
- تمیز نکردن زبان؛
- دیهیدراته شدن یا کمآبی بدن؛
- تحریک زبان با لبههای تیز دندان، دندان مصنوعی و پروتز یا براکتهای ارتودنسی؛
- مصرف منظم الکل؛
- مصرف، کشیدن و جویدن تنباکو.
حتما بخوانید : بایدها و نبایدهایی از نخ بخیه دندان |
رعایت نکات بهداشتی دهان برای همه ضروری است و مانع از ایجاد سفیدی روی زبان میشود اما با این حال، برخی از افرادی که این نظافت را هم رعایت میکنند باز دچار سفید شدن دندان هستند که ریشهای دیگر دارد:
۱. خزه پوستی دهانی
خزه پوستی دهان یا لیکن پلان دهانی (Oral lichen planus)، نوعی التهاب است که باعث ایجاد تکههای سفید و ضخیمی روی زبان و در دهان میشود. این تکههای سفید همراه با نشانههای دیگری مثل زخم معده یا درد در نواحی گونه و لثه همراه است. در چنین شرایطی لازم است برای بررسی های بیشتر به متخصص بیماری های دهان و دندان مراجعه کنید
۲. لوکوپلاکی
لوکوپلاکی هم باعث ایجاد تکههای ضخیم و سفید روی زبان میشود. الکل و تنباکو معمولا باعث این سفیدی میشوند. علاوه بر تنباکو، تحریک شدن با دندان مصنوعی یا مشکلات التهابی نیز میتوانند عامل سفیدی زبان بشوند. تکههای سفیدی که لوکوپلاکی روی زبان ایجاد میکند معمولا بیخطرند اما در بعضی موارد نادر هم این موضوع باعث بروز عوارض جانبی جدی میشود. بنابراین پزشک باید همیشه لوکوپلاکی را در فرد بررسی کند و به تشخیص درستی دربارهی آن برسد.
۳. برفک دهان
برفک دهانی هم عامل دیگری برای سفید شدن زبان است. برفک ناشی از عفونت قارچی است که قارچ کاندیدیاز در زبان ایجاد میکند. تکههای سفیدی که برفک در دهان و روی زبان ایجاد میکند معمولا سفید یا متمایل به سفید هستند و ممکن است مزه و طعم بدی هم به دهان بدهند. ضمن اینکه برفک دهان میتواند دردناک هم باشد بخصوص هنگام غذاخوردن یا نوشیدن مایعات.
کسانی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف شده است، بیشتر در معرض ابتلا به برفک دهان هستند. بهویژه کسانی که تازه شیمی درمانی کردهاند یا مصرف آنتی بیوتیک داشتهاند. عدم رعایت بهداشت دهانی و استفاده از دندان مصنوعی نامناسب هم منجر به این مشکل میشود. ممکن است برفک دهان بهخاطر استنشاق داروهای کورتیکواستروئیدی آسم (کورتون) هم ایجاد بشوند. برخی مشکلات دیگر مانند دیابت هم میتواند عاملی برای برفک دهان باشد.
۴. سفلیس
سفلیس هم یکی از انواع بیماری های مقاربتی است که در دهان علائمی مانند سفید شدن زبان ایجاد میکند. سفلیس باعث ایجاد تکههای سفید روی زبان و زخم در دهان میشود و نیاز جدی به درمان دارد.
۵. سرطان
در مواردی نادر، بیماریها و مشکلات جدی باعث سفیدی روی زبان میشوند. سرطان دهان و زبان هم باعث سفیدی زبان میشود و سایر وضعیتهای پزشکی هم، مشکل را جدیتر میکنند. مثلا اختلالات التهابی مزمن هم باعث سفید شدن زبان میشوند. در بیشتر موارد، سفیدی زبان به خودی خود حل و رفع میشود. اما اگر مراقبتهای دهانی و دندانی افاقه نکرد و علائم سفیدی و سایر نشانهها رفع نشدند باید به پزشک مراجعه شود.
6- سایر بیماری هایی که باعث سفیدی روی زبان می شوند
بیماریهای دیگری که ممکن است باعث ایجاد سفیدی روی زبان شوند، عبارتند از:
- زبان جغرافیایی: ازبینرفتن تکههایی از برآمدگیها و پاپیلای سطح زبان، که ظاهری مانند جزایر بر روی نقشه را به زبان میدهد.
- داروها: داروهایی مانند آنتیبیوتیکها، میتوانند باعث عفونت قارچی در دهان شوند.
- سرطان دهان یا زبان
پیشگیری از سفیدی روی زبان ممکن است؟
همیشه جلوگیری از سفیدی روی زبان امکانپذیر نیست. بااینحال، چند مورد وجود دارد که با رعایت آنها میتوانید شانس ابتلا به سفیدی زبان را کاهش دهید:
- مراجعه به دکتر دندانپزشک هر ۶ ماه برای معاینات دهانی.
- اجتناب از محصولات تنباکو و کاهش مصرف الکل.
- داشتن رژیم غذایی متنوع که حاوی مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه است.
مناسب بودن سطح بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است که شامل رعایت موارد زیر است:
- استفاده از مسواک نرم
- استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید
- مسواک زدن دندانها ۲ بار در روز
- استفاده روزانه از دهانشویه حاوی فلوراید
- استفاده از نخ دندان حداقل ۱ بار در روز
پس حتما موارد زیر را رعایت کنید
در صورتی که سفیدی روی زبان شما تداوم داشت لازم است به نکات زیر توجه بیشتری داشته باشید
- مراجعه به دندانپزشک هر شش ماه برای معاینات دهانی.
- اجتناب از محصولات تنباکو و کاهش مصرف الکل.
- داشتن رژیم غذایی متنوع که حاوی مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه است.
مناسب بودن سطح بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است که شامل رعایت موارد زیر است:
نه تنها ما بلکه همه همکاران و متخصصین در حوزه بهداشت دهان و دندان ، توصیه کرده اند که رعایت نکات مراقبتی و بهداشتی همواره ضامن سلامت و بهداشت دندان های شما است ، به همین منظور توصیه میکنیم نکات زیر را با دقت رعایت کنید :
- استفاده از مسواک نرم
- استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید
- مسواک زدن دندان ها دو بار در روز
- استفاده روزانه از دهانشویه حاوی فلوراید
- استفاده از نخ دندان حداقل یک بار در روز
شاید بعد از خواندن این موارد با خود بگووید که شما همه این موارد را بلد هستید و حتی به درستی آن را رعایت میکنید ، اما مهم است بدانید که هستند افرادی که با تصور اینکه روش مراقبتی آنها از دهان و دندان هایشان صحیح است به روش اشتباه خود ادامه میدهند و در مدتی بعد با پوسیدگی دندان و بسیاری مشکلات دیگر به دندانپزشک خود مراجعه میکنند ، پس حتما روش صحیح موارد بالا را از دندانپزشک خود بپرسید تا به شما آموزش صحیح دهند
درمان سفیدی روی زبان چگونه است ؟
زبان سفید ممکن است نیازی به درمان نداشتهباشد، سفیدی زبان اغلب خودبهخودی پاک میشود. میتوانید به آرامی و با استفاده از یک مسواک نرم، پوشش سفید را از روی زبانتان پاک کنید یا به آرامی به وسیلهی یک لیسهی زبان یا مسواک زبان، بر روی زبانتان بکشید. نوشیدن مقدار زیاد آب میتواند باکتریها و مواد باقیمانده روی زبان را از دهان شما خارج کند. درمان بستگی به علت بروز سفیدی زبان دارد:
۱. درمان پلاک لوکوپلاکیا
لوکوپلاکیا (پلاکهای سفید و ضخیم) نیازی به درمان ندارد. بااینحال، برای معاینات منظم و اطمینان از بدتر نشدن وضعیتتان، به دندانپزشک مراجعه کنید. ترک سیگار، اجتناب از جویدن تنباکو و کاهش مقدار مصرف الکل برای پاککردن لکههای سفید روی زبان مفید هستند.
۲. درمان سفیدی روی زبان به علت پلاک دهانی
پلاک دهانی نیز نیاز به درمان ندارند. اگر بیماری شدید باشد، پزشک ممکن است اسپری استروئیدی یا شویندههای دهانی که از حلکردن قرصهای استروئیدی در آب ساخته میشوند، تجویز کند.
۳. درمان سفیدی روی زبان به علت برفک دهان
برفک دهان با داروی ضد قارچ درمان میشود. این داروها در اشکال مختلف مانند ژل یا شویندههای دهانی مایع یا قرص استفاده میشوند.
۴. درمان سفیدی روی زبان ناشی از سفلیس
سفلیس با یک دوز پنیسیلین درمان میشود. این آنتیبیوتیک باکتریهایی که باعث ایجاد سیفلیس میشوند را نابود میکند. در صورت ابتلا به سفلیس بیش از ۱ سال، ممکن است بیش از ۱ دوز آنتیبیوتیک لازم باشد.
حتما بخوانید : همه چیز در رابطه با خلال دندان |
چه مواقعی برای درمان سفیدی زبان به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر سفیدی روی زبان تنها علامت شماست، لزوما نیازی به مراجعه به پزشک ندارید، اما اگر در عرض دو هفته سفیدی روی زبان شما از بین نرفت، ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک داشته باشید. به خاطر داشته باشید ، با مراقبت های اصولی از دهان و دندان و رعایت نکات مراقبتی در کنار مراجعات دوره ای و منظم به دندانپزشکی میتوانید از بروز بسیاری از مشکلات دهان و دندان خود جلوگیری کنید .
اما در صورتی که دچار نشانه های جدی زیر شدید، لازم است هر چه زودتر با پزشک تماس بگیرید:
- احساس دردناک بودن زبان یا احساس سوزش زبان
- وجود زخم های باز در دهان
- مشکل در جویدن، بلعیدن یا صحبت کردن
- وجود علائم دیگری مانند تب، کاهش وزن یا بثورات پوستی
پاسخ به سوال متداول شما پیرامون سفیدی روی زبان
برخی از سوالات در میان مراجعین و کاربران سایت و مطب دندانپزشکی دکتر پیام حیاتی مشترک است ، از جمله مهم ترین و پرتکرارترین سوالات پیرامون سفیدی روی زبان میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
آیا سفید شدن زبان خطرناک است؟
یکی از خطرناکترین مواردی که در سفیدی زبان موثر است، بیماریهایی مانند سرطان است. برای تشخیص این علت باید به دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. در صورت لزوم، شما را به دکتر انکولوژیست ارجاع میدهد.