درای ساکت چیست ؟

درای ساکت یا حفره خشک دندان از دردناک ترین عارضه های پس از کشیدن دندان است. وقتی دندان خود را می کشید ممکن است اختلالاتی در جای کشیده شدن دندان ایجاد شود. یکی از این اختلالات حفره خشک یا درای ساکت است. این حفره در اثر عدم محافظت از دندان کشیده شده به وجود می آید. از مشکلات شایع این اختلال علاوه بر خطرآفرینی ، درد شدید آن است. به طور معمول، پس از کشیده شدن دندان ، در محل حفره ایجاد شده لخته خونی تشکیل می شود که علاوه بر محافظت ازاستخوان و اعصاب ، روند بهبودی را نیز آغاز می کند

حفره خشک زمانی که لخته خون از محل مربوطه جابه جا شود ، ایجاد می شود . مصرف داروهای بدون نسخه به تنهایی نمی توانند درد این عارضه را درمان کنند . دندانپزشکان و یا متخصصین جراحی دهان می توانند برای تسکین درد روش های درمانی مناسبی را توصیه نمایند .

علت ایجاد درای ساکت چیست ؟

ایجاد فشار بر محل کشیدگی دندان در ساعات اولیه پس از کشیدن دندان باعث کنده شدن لخته خون و جابجایی آن می شود. مانند تف کردن ، سیگار کشیدن و استفاده کردن از نوشیدنی های گرم. این جابجایی باعث می شود بافت عصبی تحریک شود .و استخوان در مقابل بزاق و هوا بی محافظ باشد که منجر به درد شدید و عفونت می شود .

علائم ایجاد درای ساکت درد بسیار شدید تا ۳الی۵ روز می باشد. درد معمولی پس از کشیدن دندان معمولا تا ۲۴ ساعت از بین می رود . اگر این درد طولانی شد حتما به دندانپزشک خود اطلاع دهید. در این اختلال استخوان در محل زخم قابل مشاده است. بوی بد دهان و ایجاد طعم بد در دهان از دیگر علائم این اختلال است.

به طور کلی حفره خشک نتیجه‌ای از عوامل باکتریایی، شیمیایی، مکانیکی و فیزیولوژیکی است :

1- باکتریایی: عفونت از پیش موجود مانند بیماری پریودنتال (یا پریودنتیت) که قبل از کشیدن دندان در دهان وجود دارد، می تواند مانع از ایجاد لخته خون شود. بعضی از باکتری‌های دهانی می‌توانند باعث تجزیه لخته خون شوند.

2- شیمیایی: نیکوتین مصرفی توسط سیگاری‌ها سبب کاهش جریان خون در دهان می‌شود. در نتیجه، لخته شدن خون ممکن است در محل کشیدن دندان با شکست مواجه شود.

3- مکانیکی: مکیدن از طریق نی، شستشوی شدید، تف کردن یا کشیده شدن بر روی سیگار موجب تخریب و از دست رفتن لخته خون می‌شود.

4- فیزیولوژیک: هورمون‌ها، استخوان فک متراکم و یا ذخیره خون ناکافی عوامل ایجاد کننده لخته خون هستند.

لقی دندان بزرکسالان یا لق شد دندان بزرگسالان حتما بخوانید : لقی دندان بزرگسالان چه علتی دارد ؟

عوامل ایجاد کننده درای ساکت

هرکسی که دندان می کشد دچار درای ساکت نمی شود. بعد از کشیدن دندان، معمولا یک لخته خونی تشکیل می شود تا از استخوان و بافت و اعصاب زیرین محافظت کند. در مورد درای ساکت، لخته خونی تشکیل نمی شود. و یا جابجا شده است و استخوان واعصاب برهنه می مانند. در این میان عواملی هستند که ریسک ایجاد آن را افزایش می دهند که عبارتند از :

1- سیگار کشیدن
۲- جویدن تنباکو
۳- استفاده ازقرصهای ضد بارداری
۴- عدم رعایت دستورالعمل های بعد از کشیدن دندان
۵- بهداشت دهانی بد
۶- عفونت درلثه اطراف دندان کشیده شده
۷- داشتن سابقه درای ساکت در گذشته
۸- استفاده از نی هنگام نوشیدن

چکونه از درای ساکت پیشگیری کنیم ؟

پیشگیری از ایجاد درای سوکت ممکن است تحت تاثیر روش‌های استفاده شده توسط دندانپزشک یا جراحی باشد که کار کشیدن دندان را انجام می‌دهد. چنین روش‌های پیشگیرانه عبارتند از:

1- قرار دادن پانسمان با یا بدون آنتی بیوتیک در جراحی (به عنوان مثال تتراسایکلین)

2- قرار دادن بخیه‌هایی برای محافظت از لخته خون. این جزئیات را می‌توان قبل از این فرآیند با دندانپزشک یا جراح مورد بحث قرار داد تا تعیین کنید آیا این روش‌های پیشگیرانه توصیه می‌شود یا خیر.

حفره خشک دندان یا درای ساکت

بعد از کشیدن دندان، باید از برخی از فعالیت‌های روزانه از قبیل سیگار کشیدن، نوشیدن با نی، تف کردن یا شستشوی شدید اجتناب شوند،. رژیم غذایی باید یک رژیم غذایی نرم باشد. ناحیه باید با شستشوی ملایم با یک محلول ضد باکتریایی مانند دهانشویه کلرهگزیدین (پریدکس)، تمیز نگه داشته شود. این دهانشویه ممکن است توسط جراح تجویز شود. مهم است که دستورالعمل‌های خاصی که توسط دندانپزشک یا جراح برای مراقبت از ناحیه کشیدن ارائه می‌شود را در خانه دنبال دنبال کنید.

در نهایت، مطالعات اخیر نشان داده است که میزان بروز حفره خشک در زنان در صورت کشیدن دندان در طول دوره قاعدگی، به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. هنگامی که کشیدن دندان‌ها می‌تواند به صورت انتخابی برنامه ریزی شود، توصیه می‌شود این روش را در طول دوره قاعدگی انجام دهید. به این ترتیب، به علت تغییرات هورمونی مرتبط با چرخه قاعدگی، خطر درای سوکت می‌تواند از بین برود.

درمان حفره خشک (درای ساکت):

1- پاکسازی و تمیز کردن محل کشیده شده دندان و قرار دادن پانسمان حاوی دارو در حفره دندان کشیده شده
2- تعویض روزانه پانسمان تا زمانی که درد از بین برود و روند التیام حفره دندانی آغاز شود.
3- تجویز داروهای غیراستروئیدی و ضد التهابی مانند آسپرین یا بروفن. اجتناب از مصرف دخانیات چرا که پروسه التیام را به تعویق می اندازد.

به خاطر داشته باشید عدم توجه به درای ساکت یا حفره خشک می تواند باعث بروز مشکلات شود پس مراجعه به دندانپزشک و رعایت دستورات وی را جدی بگیرید

4- اگر در منزل خون تان بند نیامد یا خونریزی شروع شد، یک تکه گاز استریل مرطوب را بر روی محل قرار دهید و با فشار ملایم دهان را ببندید.
5- تجویز آنتی بیوتیک خوراکی نیز در درمان حفره خشک لزومی ندارد و تنها در مواردی از حفره خشک باید آنتی بیوتیک خوراکی برای بیمار تجویز کرد که عارضه با تب یا تورم مخاط همراه بوده و احتمال انتشار عفونت به بافت های اطراف، مطرح باشد.
6- اگر نیاز به تجویز آنتی بیوتیک احساس شود اولین انتخاب پنی سیلین یا مشتقات آن خواهد بود.

چرا دندان ها را بی حس میکنند حتما بخوانید : چرا دندان ها را بی حس میکنیم

فراموش نکنید

به علت عمیق بودن ریشه دندان ها و همچنین احساس درد شدید در هنگام کشیدن دندان ها از بی حسی های عمقی استفاده می کنند که باعث می شود تا علاوه بر دندان نقاط اطراف آن نیز مانند لب و زبان تا ساعاتی بی حس و به اصطلاح (سر) باشند؛ از جمله نکات ایمنی که بعد از کشیدن دندان رعایت آن بسیار توصیه می شود مراقبت از این اعضا است زیرا هر چقدر هم که این اندام ها را محکم گاز بگیرید هیچگونه دردی را احساس نخواهید کرد.

بسیار اتفاق افتاده است که یکی دو روز بعد از کشیدن دندان یا کار دندانپزشکی تحت بی حس موضعی مخصوصا در کودکان ، والدین کودک هراسان آمده اند و لب و گونه ورم کرده و زخم کودک شان را نشان داده اند. برای بچه ها معمولا گاز زدن گوشه های لب و احساس نکردن درد خوش آیند می نماید. تا جایی که گاه نا خود آگاه در این کار افراط می کنند.

مسواک زدن دندان ها از روز بعد از جراحی اشکالی ندارد اما دقت کنید که یک هفته روی بخیه ها را مستقیم مسواک نزنید. درمان خانگی برای درای ساکت معمولا شامل مدیریت موقت درد می‌باشد تا زمانی که بتوان به یک متخصص دندانپزشکی برای درمان مراجعه کرد.

روش‌های ممکن برای کاهش درد شامل استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه برای کنترل درد، کمپرس سرد یا قرار دادن بسته یخ روی قسمت تحت تاثیر صورت (15 دقیقه قرار دادن و 15 دقیقه برداشتن)، شستشو با آب نمک برای حذف بقایای مواد غذایی و … باز هم، این روش‌ها فقط برای تسکین درد موقت هستند. تاخیر در مراجعه به دندانپزشک یا جراح برای پیگیری می‌تواند درد و همچنین زمان بهبودی را طولانی کند.

 

تماس با دکتر

دکتر پیام حیاتی دندانپزشک و متخصص در کاشت دندان و ایمپلنت