نوشابه و پوسیدگی دندان

ننوشابه و پوسیدگی دندان با هم ارتباط مستقیمی دارند ، شما باور این موضوع برای شما کمی سخت باشد اما نوشابه میتواند به راحتی به سلامتی دندان شما آسیب وارد کند . متخصصین آسیب‌های دهان، فک و صورت میگویند مصرف بیش از اندازه نوشابه موجب تغییر رنگ و افزایش پوسیدگی دندان‌ها می‌شود.
مصرف نوشابه موجب افزایش پوسیدگی و خرابی دندان می‌شود به همین دلیل به افراد توصیه می‌شود تا حد امکان از مصرف این نوشیدنی خودداری کنند. مصرف نوشابه علاوه بر خرابی دندان موجب تغییر رنگ و زردی آن می‌شود به گونه‌ای که با درمان‌های رایج قابل بازگشت نخواهد بود. بهتر است بیش از 2 بار در هفته نوشابه مصرف نکنید.
نوشابه های گاز دار به دلیل وجود ترکیبات س او 2 و تبدیل آن به اسید کربنیک باعث عدم جذب کلسیم مواد غذایی و در نتیجه ایجاد مشکلات اسکلتی و پوکی استخوان می شود و از طرفی از حل شدن تدریجی مینای دندان و در نتیجه رنگ گرفتگی سطحی ، ایجاد حساسیت ، پوسیدگی ریز روی مینای دندان را به دنبال دارد .

ترکیبات نوشابه هم مضر است

اگر بخواهیم از رایطه نوشابه و پوسیدگی دندان بگوییم کافی است با مواد تشکیل دهنده نوشابه آغاز کنیم  .مصرف نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه تبعات منفی از جمله چاقی و پوسیدگی دندان را به همراه دارد. مهم نیست چه نوعی از نوشابه را مصرف می کنید، به طور کلی مصرف نوشابه یکی از علل رایج خرابی و پوسیدگی دندان محسوب می شود.

1- قند نوشابه و پوسیدگی دندان

پلاک دندان یا پلاک باکتریایی، لایه ای چسبیده به سطوح مختلف دهان از جمله لثه ها و دندان ها است که باکتری های موجود در این لایه از مواد قندی تغذیه می شوند و این درحالیست که نوشابه میزان فراوانی قند دارد که می تواند به رشد و تکثیر این پلاک ها کمک کند. هنگامی که باکتری های موجود در دهان در تماس با نوشابه قرار می گیرند، با سوخت و ساز قند، اسیدهایی تولید می کنند که این اسیدها حداقل در مدت ۲۰ دقیقه به ساختار و مینای دندان حمله می کند.

با نوشیدن یک جرعه از نوشابه این حمله تا ۲۰ دقیقه شروع خواهد شد. کودکان و نوجوانان در برابر خرابی و پوسیدگی دندان ناشی از مصرف نوشابه بسیار آسیب پذیرند، زیرا مینای دندان آنها طور کامل رشد نیافته است.

رفلاکس معده - رفلکس معده حتما بخوانید : رفلاکس معده و پوسیدگی دندان

2- اسیدهای نوشابه

بسیاری از نوشابه ها حاوی فسفریک اسید و سیتریک اسید است که هر دو به دندان آسیب می زنند. اسیدها باعث نرمی دندان و خطر کرم خوردگی و پوسیدگی دندان می شوند. اگرچه نوشابه های رژیمی مشکلات ناشی از تماس دندان ها با اثرات مخرب قند را حل کرده است اما نوشابه های رژیمی همچنان اسیدی بوده و انتخابی خوبی محسوب نمی شود. براساس مجله دندانپزشکی عمومی امریکا، آسیب وارده به ساختار دندان ناشی از مصرف زیاد نوشابه های رژیمی مشابه آسیبی است که با مصرف زیاد دارو پدید می آید.

همین اسید ها را میتوان علتی برای رابطه مستقیم نوشابه و پوسیدگی دندان دانست که باعث آسیب رساندن به دندان ها می شود ، به همین دلیل است که بسیاری از متخصصین دندانپزشک توصیه میکنند یا از مصرف نوشابه های گازدار اجتناب کنید و یا اینکه بعد از نوشیدن آن حتما دهان خود را با آب بشویید

3- طریقه نوشیدن

علاوه بر مصرف نوع نوشیدنی، طریقه نوشیدن نیز اهمیت دارد. نگه داشتن نوشابه در دهان به جای بلع سریع آن موجب اسیدی تر شدن نوشابه و در نتیجه آسیب بیشتر می شود. همچنین زمانیکه دمای نوشابه در دهان افزایش می یابد اثر این آسیب ها نیز بیشتر خواهد شد.

روند آسیب به دندان در ارتباط با نوشابه پوسیدگی دندان

همانطور که در بالا مشاهده کردید مواد تشکیل دهنده نوشابه میتواند علتی باشد که بگوییم نوشابه و پوسیدگی دندان با هم رابطه ای مستقیم دارند اما آیا روند این پوسیدگی را میدانید ؟ بهتر است بدانید پوسیدگی ۴ دندان جلوی بالای دهان (۲ دندان پیش و ۲ دندان نیش) از عوارض مصرف افراطی نوشابه‌های گازدار است،۲ دندان جلویی کسانی که از ترشیجات و مرکبات به وفور استفاده می‌کنند، بر اثر سایش باز می‌شود.

نوشابه‌های گازدار حاوی اسید کربنیک در حال آزاد شدن هستند ،‌ این ترکیب شیمیایی به مثابه آب اکسیژنه (ماده سفیدکننده) عمل می‌کند که به حذف نسوج مینای دندان در ۴ طرف دندانی منجر می‌شود. در کسانی که مصرف‌کنندگان افراطی نوشابه‌های گازدار هستند، سطح داخلی ۴ دندان جلویی (پیش و نیش) به علت تماس مستقیم با ترکیبات این نوشیدنی به پوسیدگی دچار می‌شود. حال آن که بخش خارجی (بیرونی) این دندان‌ها به علت تماس با سطح داخلی لب کمتر در معرض واکنش‌های شیمیایی نوشابه‌های گازدار قرار می‌گیرند.

نوشابه و پوسیدگی دندان در سطوح داخلی و خارجی

سطح داخلی و خارجی دندان‌های پیش و نیش فک تحتانی هم به علت محافظت از طریق زبان و سطح داخلی لب کمتر در معرض پوسیدگی هستند. دندان‌های پوسیده بر اثر مواد اسیدی نظیر نوشابه‌های گازدار و ترشیجات با نفس کشیدن درد احساس می‌شود، در این قبیل از دندان‌ها مواد غذایی اسیدی با ایجاد خلل نقش حفاظتی و پوششی مینای دندان را کاهش می‌دهد که بهتر است از خمیردندان‌های ویژه حاوی مقادیر فراوان پتاسیم، سدیم و کلسیم استفاده ‌شود تا برای مدتی نقش حفاظتی برای این خلل را ایفا کند.

دیابت و تاثیر آن در دندان پزشکی حتما بخوانید : دیابت و تاثیر آن در سلامت دندان

نوشابه های بدون قند موجب پوسیدگی دندان می شوند

قند با تامین انرژی باکتری ها، موجبات تکثیر آنها و ساخت جرم بر سطح دندان را فراهم می کند و به این ترتیب سرعت پوسیدگی دندان را افزایش می دهد. مردم به منظور حفظ سلامت خود از رژیم های غذایی بدون قند را استفاده میکنند.

اما دندانپزشکان هشدار می دهند که روی آوردن به مصرف نوشابه های بدون قند برای پیشگیری از پوسیدگی دندان کافی نیست.کاهش مصرف قند موجب کاهش خطر پوسیدگی دندان نمی شود چراکه مخلوط مواد شیمیایی و اسیدهای موجود در خوراکی ها و نوشابه های بدون قند می تواند همان اثر نوشابه های شیرین را داشته باشد.

بسیاری از مردم تصور می کنند که با کاهش مصرف نوشابه های شیرین می توانند پوسیدگی دندان را کاهش دهند اما ترکیب مواد شیمیایی و اسیدها در برخی خوراکی ها و نوشیدنی ها می تواند تاثیر مخربی بر سلامت دندان ها داشته باشد. پوسیدگی دندان زمانی بروز می کند که اسید، بافت سخت دندان را حل می کند.

نوشابه های حاوی مواد افزودنی اسیدی و نوشابه هایی که سطح (pH) پایینی دارند، حتی اگر بدون قند نیز باشند، آسیب قابل توجهی به مینای دندان می زنند. بیشتر نوشابه های بدون الکل و نوشابه های ورزشی، 30 تا 50 درصد موجب نرم شدن مینای دندان می شوند. نوشابه های شیرین و نوشابه های بدون قند مانند آب های معدنی طعم دار باعث کاهش قابل توجه سطح مینای دندان می شود و در این زمینه تفاوت قابل توجهی میان این دو گروه نوشابه نیست.

فراموش نکنید

نوشابه نه تنها موجب آسیب به دندان می شود بلکه قند موجود در این نوشیدنی با چاقی و مشکلات سلامتی همراه است. بهترین راه برای حفظ سلامتی، حذف کامل نوشابه از رژیم غذایی و جایگزینی آن با آب است. اما روش هایی برای آسیب رسانی کمتر نوشابه به دندان ها وجود دارد. برای نمونه می توانید از نی برای نوشیدن نوشابه استفاده کنید تا کمتر با دندان ها در تماس باشد.

همچنین می توانید پس از نوشیدن نوشابه دهان خود را با آب بشویید تا قند و اسیدهایی که عامل پوسیدگی دندان ها بوده از بین بروند. سپس دهان را با دهانشوی فلوراید شستشو دهید زیرا فلوراید به تقویت مینای دندان کمک کرده و خطر پوسیدگی را کاهش می دهد. لازم به ذکر است که حداقل تا یک ساعت پس از نوشیدن نوشابه از مسواک زدن اجتناب کنید.

تماس با مطب دکتر پیام حیاتی