حساسیت دندان

حساسیت دندان‌ها حالتی است که دندان‌ها هنگام واکنش به محرک مشخصی از قبیل دمای گرم یا سرد احساس درد یا ناراحتی می‌کنند. این مشکل می‌تواند مزمن یا موقت باشد و همچنین یک یا چندین دندان درگیر آن می‌شوند. اگر هنگام مصرف خوراکی‌های گرم یا سرد در دندان‌هایتان احساس ناراحتی و درد می‌کنید باید بدانید که این فقط نشانه‌ پوسیدگی دندان نیست!

نشانه های حساسیت دندان

افرادی که دارای دندان های حساس هستند، ممکن است درد و ناراحتی را به عنوان یک پاسخ به محرک های خاص تجربه کنند شما ممکن است این درد را در ریشه دندان های آسیب دیده احساس کنید شایع ترین عوامل، عبارتند از:

  • غذاهای گرم و نوشیدنی
  • غذاهای سرد و نوشیدنی
  • هوای سرد
  • سفید کردن دندان
  • غذاهای شیرین و نوشیدنی
  • غذاهای اسیدی و نوشیدنی
  • آب سرد، به خصوص در هنگام
  • مسواک زدن دندان
  • دهانشویه الکلی
  • بارداری
  • استرس
  • اختلالات گوارشی
  • عفونت سینوسی
  • دندان شکسته
  • آسیب دیدگی لثه

علائم شما ممکن است در طول زمان، از بین رفته و دوباره بازگردد و یا شدت درد از خفیف تا شدید متغیر باشند.

علت حساسیت دندان ها چیست؟

برخی از افراد به علت داشتن مینای نازک، دندانهای حساستری نسبت به دیگران دارند مینا، لایه بیرونی دندان است که از آن حفاظت می کند فرسوده شدن مینای دندان ،می تواند از:

  • مسواک زدن به شیوه ی نادرست
  • استفاده از یک مسواک زبر
  • خوردن یا نوشیدن غذاهای اسیدی

گاهی اوقات، شرایط دیگر می تواند منجر به حساسیت دندان شود برای مثال، ریفلاکس معده (GERD)، می تواند اسید را از معده و مری وارد دهان کند، و ممکن است در طول زمان دندان ها را از بین ببرد. شرایطی که موجب استفراغ مکرر می شوند ،از جمله گاستروپارزی و بولیمیا که میتوانند مینای دندان را فرسوده کنند.

نازک شدن مینا می تواند ،بخش هایی از دندان را در معرض خطر قرار دهد، همچنین باعث حساسیت شود. پوسیدگی دندان، دندان های شکسته، دندان های خرد شده و پر کردن یا خالی کردن دندان فرسوده، می تواند عاج دندان را در معرض خطر قرار دهد و باعث حساسیت شود اگر این مورد باشد، به احتمال زیاد حساسیت در یک دندان خاص یا یک منطقه خاص حس میشود.

دندانهایتان ممکن است بعد از کار دندانپزشکی مانند پر کردن، و یا سفید کردن دندانها به طور موقت حساس شوند در این مورد، حساسیت نیز به یک دندان یا دندانهایی که کار دندانپزشکی روی آنها انجام شده محدود میشود و بعد از چند روز از بین میرود.

درد دندان چه علت های دارد؟ حتما بخوانید :دندان درد به چه علت است ؟

حساسیت دندان بعد از درمان‌های دندانپزشکی

معمولاً تا مدتی بعد از آنکه بعضی از درمان‌های دندانپزشکی را انجام می‌دهید، احتمال حساس شدن دندان‌های شما وجود دارد. اما در صورتی که این مشکل بیش از چند روز ادامه پیدا کرد، برای درمان آن به دندانپزشک مراجعه کنید.

سایر عوامل شایعی که باعث بروز دندان درد می‌شوند، شامل آبسه دندان و شکستگی دندان یا ترک خوردن آن می‌باشد. مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی سلامتی دندان‌ها و لثه‌ها، از اهمیت زیادی در جلوگیری از دندان درد برخوردار است. پس اگر احساس درد و ناراحتی در دهان و دندان‌های خود دارید و به ویژه اگر این درد طولانی شده است، حتماً با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

برخی از رایج‌‌ترین عمل‌های دندانپزشکی که به کاهش حساسیت دندان کمک می‌کند شامل موارد زیر است:

استفاده از خمیر دندان مخصوص دندان‌های حساس

بعضی از خمیر دندان‌ها حاوی یک ترکیب فعال به نام نیترات پتاسیم هستند که به مسدود کردن منافذ ریزی که در عاج دندان وجود دارند، کمک می‌کند. البته این خمیر دندان‌ها ممکن است برای همه افراد مناسب نباشد، اما متخصصان عقیده دارند که خمیر دندان ضد حساسیت معمولاً بهترین راهکار برای شروع درمان حساسیت دندان می‌باشد. نکته مهم دیگر آن است که چگونه از آن استفاده می‌کنید و به عبارتی چگونه دندان‌ها را مسواک می‌زنید.

نحوه مسواک زدن خود را تغییر دهید

اگر از مسواک‌های نرم استفاده نمی‌کنید، اگر مسواک را خیلی محکم روی دندان‌های خود می‌کشید و یا اگر مسواک زدن شما کمتر از دو دقیقه طول می‌کشد، پس باید بدانید که این نحوه مسواک زدن، به جلوگیری از حساسیت دندان‌هایتان کمکی نخواهد کرد. تغییر در نحوه مسواک زدن برای شما یک ضرورت حتمی محسوب می‌شود و قطعاً می‌تواند برایتان نتیجه‌بخش باشد.

دندان قروچه و سایش دندان‌هایتان را متوقف کنید

اگر عادت دارید که در هنگام خواب و یا وقتی عصبی هستید دندان‌هایتان را روی هم فشار می‌دهید، با این کار در عمل دارید مینای دندان‌های خود را از بین می‌برید و خودتان باعث بروز مشکل حساسیت دندان می‌شوید. پس در صورتی که مشکل ساییدن دندان‌ها یا دندان قروچه دارید، برای درمان دندان قروچه خود حتماً شب‌ها از یک محافظ دهانی استفاده کنید یا وضعیت خوابیدن خود را تغییر دهید. اگر هم در طول روز متوجه شدید که دندان‌هایتان را زیاد بر روی هم فشار می‌دهید، سعی کنید مرتب به خودتان یادآوری کنید که دندان‌های بالا و پایین را کمی از هم فاصله بدهید و فک خود را نیز راحت و آرام بگیرید.

از دندانپزشک بخواهید که روی دندان‌هایتان را با ماده محافظ بپوشاند

در صورتی که خمیر دندان‌ ضد حساسیت کارآیی لازم را در برطرف کردن حساسیت دندان‌ و تیر کشیدن دندان شما نداشته باشد، از دندانپزشک خود بخواهید که از یک پوشش محافظ بر روی دندان‌هایتان استفاده کند. دندانپزشک می‌تواند بر روی نقاط حساس دندان‌های شما پوششی از مواد ضد حساسیت از قبیل لاک فلوراید یا حتی رزین‌های پلاستیکی بگذارد. این پوشش‌های محافظ، بسته به نوع مواد مورد استفاده در آن بین چند ماه تا چند سال دوام خواهند داشت و بعد از این مدت باید دوباره تجدید شوند.

باندینگ، روکش و اینله

اینها راهکارهایی برای درمان پوسیدگی‌هایی هستند که ممکن است باعث حساسیت دندان‌های شما شده باشد.

اینله و انله حتما بخوانید : اینله و انله در پوسیدگی دندان

جراحی پیوند لثه

اگر بافت لثه از روی سطح ریشه دندان‌های شما تحلیل رفته باشد، با انجام عمل جراحی پیوند لثه می‌توان حفاظت لازم از ریشه دندان را تأمین کرد و به درمان حساسیت دندان‌ها پرداخت .

عصب‌کشی

عصب‌ کشی دندان آخرین گزینه برای درمان موارد شدید حساسیت دندان است که سایر روش‌های درمانی در برطرف کردن آن تأثیر نداشته است. در این روش یک مجرای کوچک در سطح جونده دندان شما ایجاد می‌شود تا از طریق آن بتوان به مغز دندان دسترسی پیدا کرد. سپس از یک ابزار کوچک برای برداشتن بافت‌های مرده و آسیب‌دیده و نیز تمیز کردن مغز دندان از طرف داخل استفاده می‌شود و به این ترتیب کانال ریشه دندان تمیز و ضد عفونی می‌شود. برای اطلاع دقیق از هزینه عصب کشی دندان باید با پزشک مشورت کنید.

درمان تحلیل لثه‌ها

ریشه دندان‌های شما در حالت طبیعی به وسیله بافت لثه پوشانده شده و محافظت می‌شود. اما در صورتی که بیماری‌های لثه یا مسواک زدن به صورت محکم و خشن موجب تحلیل رفتن لثه‌ها شود، ریشه دندان نمایان شده و بافت سیمان دندانی (سمنتوم) به تدریج دچار فرسایش خواهد شد. دندانپزشک شما می‌تواند با استفاده از روش‌های مخصوصی مانند پیوند لثه، این مشکل را درمان کرده و لثه‌های تحلیل رفته شما را بازسازی و ترمیم نماید. در صورتیکه برای درمان عصب کشی دیر باشد ، ممنک است نیاز به کشیدن دندان باشد.

راه کارهایی برای جلوگیری از ایجاد حساسیت دندانی :

  • آرام مسواک بزنید.
  • از مسواک های نرم استفاده کنید.
  • برای سفید شدن دندان ها و استفاده از خمیردندان های سفیدکننده با دندانپزشک خود مشورت کنید.
  • برای پیشگیری از پوسیدگی، نخ دندان فراموش نشود.
  • زیاد ترشی مصرف نکنید به ویژه لیموترش گاز نزنید.
  • اگر دندان قروچه دارید حتما برای درمان آن به دندانپزشک مراجعه کنید.
  • اگر دندانی از دست داده اید هر چه سریع تر نسبت به جایگزین کردن آن اقدام کنید.

هر ۶ ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید تا اگر نیاز به درمان های ترمیمی یا جرمگیری وجود دارد در مراحل اولیه انجام شود نه اینکه بیماری پیشرفت کرده و به تخریب دندان، لثه و استخوان منتهی شود.

 از دندان​هایتان حساسیت​زدایی کنید

اگر حساسیت دندان به دلیل ساییدگی طوق دندان ایجاد شده باشد (به‌دلیل بد مسواک زدن یا مصرف زیاد مواد ترش) در موارد پیشرفته باید با درمان‌ ترمیمی ناحیه ساییده را ترمیم کرد. به این ترتیب حساسیت به‌شدت کاهش می‌یابد یا کاملا از بین می‌رود. این ترمیم عمدتا با کمک مواد هم‌رنگ دندان (کامپوزیت‌ها) صورت می‌گیرد. اگر هم ساییدگی طوق خیلی ناچیز باشد یا حساسیت به دلیل تحلیل لثه و عریان شدن ریشه دندان‌ها اتفاق افتاده باشد بهترین راه استفاده از یک خمیردندان ضدحساسیت یا درمان‌های ضدحساسیتی در مطب است که بنابر تشخیص دندانپزشک انجام می‌شود.

اگر تحلیل لثه‌ها خیلی شدید باشد گاهی استفاده از روش‌های جراحی برای پیوند لثه ضروری است. به این ترتیب در عین حل مشکل لثه حساسیت دندان‌ها هم برطرف می‌شود. اگر سایش تاج یا لبه برنده دندان‌ها عامل ایجاد حساسیت باشد، ممکن است نتوان به سادگی محل ساییده شده را ترمیم کرد چون معمولا در این حالت اعمال نیروهای شدید جویدن عامل سایش دندان‌هاست و ممکن است ترمیم دچار شکستگی شود. اگر هم سایش خیلی شدید نباشد، می‌توان از درمان‌های ضدحساسیت در مطب یا از خمیردندان کمک گرفت.

اگر هم مشکل به دلیل پوسیدگی دندان ایجاد شده باید هرچه سریع‌تر دندان پوسیده ترمیم شود تا از پیشرفت پوسیدگی و عوارض بعدی پیشگیری شود. در موارد بسیار نادری بدون وجود هیچ مشکلی دندان حساس است. در این شرایط هم به‌کارگیری درمان‌های ضدحساسیتی در مطب یا تجویز خمیردندان ضدحساسیت راهگشا خواهد بود.

 

تماس با مطب دکتر پیام حیاتی